Todärenä päi'ünä wo juiķuä'tä Cartilla 2 U woţtü ja Estado Amazonas, Venezuela Benjamin Sanchez Libro 1 Borrador Febrero de 2013 Puerto Ordaz, Venezuela
Trabajo realizado en el Curso de Lingüística Aplicada para Comunidades Vernáculo-hablantes, auspiciado por SIL International. Asesoramiento proporcionado por el equipo de producción de literatura en lenguas indígenas. Todas las ilustraciones fueron tomadas de Arte para la Alfabetización en México, 2013 por el Instituto Lingüístico de Verano, A.C., han sido modificadas por el autor de acuerdo con el contexto y son usadas con el permiso correspondiente. Título de la obra: Todärenä päi'ünä wo juiķuä'tä Idioma: U woţtü ja 2013 por Benjamín Sánchez Licencia de uso, Creative Commons (Reconocimiento-NoComercial-SinObraDerivada) http://creativecommons.org/licenses/by-nc-nd/3.0/deed.es_es
Propósito en la lengua materna Pi'tä Todärenä päi'ünä wo juiķuä'tänä ti we ne nmä ukuoku'iņä we yü tü 'iņä tu wo jui'äķuoţü jä, ti we ne nä we yü kuä ukuo kkäķua'aņü, ja'waņü ja'aņä we yü tü tä mäķü, tiţti mü rü 'iņä, tü nä mü rü 'iņä, tawaruwärü'iņä o'katoi'ünäŗü tu wo jue ta pä'ü, ujutu U woţtü ja tukuo'iņä, je pü tü jaķu 'iņä, tü jü 'iņä ukuo kkäķua'aņü. Propósito en español Con esta cartilla 2, aprenderemos leyendo y escribiendo en nuestro idioma, para que nuestra escritura tenga valor, no solamente leer y escribir si no a enseñar a nuestros hijos, nietos y a nuestros pueblos en general, para que nosotros los U. wo. ttü ja te.ja. tengamos valor y respeto de nuestros identidad, cultura y costumbre.
Wo juiķuä 1 Mika Ya'utenä jiņä de 'a ra 'a chü jä i, cha ju ma yu ku kkibira pä'ü we jä jä u chä'oku pättara 'a ttü, mika 'ka rü 'chiņä tü jä, täkü rü e nä päi'ünä 'ka rä 'kotü pä'äjita 'a nü tichäja'aku mi oka wäḑo wä yotü tichia'a cha ju mä, mi tü 'kaŗä jiţtü okurä kuoi'ünä tta tü ma yu ku işa ppe mä birü kä'ädinä ju. 1. Tta 'anü pä'ü tü'kaŗiņä ttü mikamä? 2. Daje juei dauttü 'ka rä wä ttü mi adiu kuoa pä'ümä? 4
M m mika mika i mi-ka mi i mi mi-ka mika M a K mi ma mä ä m i ku kü me k ä u kuä ki ka m ä k u ä Mä - kuä mä kuä m a k u ä m a - k uä m a ku ä m a k u ma -k u ma ku Makumä kukuä ukumä. 5
Wo juiķuä 2 Wikä Mo täboku jiņä cha 'ü kuä i chi mi ya ku, aje ji 'kiçha jotonä mojuwä kue tä 'kotü tiwikiyä we niņä tü jä po i tte ji pi ya tü pä'ü, ja 'wa nü ja 'a we ni pü tä i wi 'ä 'kotümä kkoro moŗo, moŗo juoome nä topü ti 'chä ja 'a mä tiwikiyänä, po i rekuätü tte ji pä ja 'a tta 'ä 'kotü so'inä tü jä tukua pä'ümä. 1. Tta 'a nü pä'ü tü'üttinä ttü wikiyämä? 2. Daje jueittü püttäwättü wikämä? 6
W w wikä wikä i wi-kä wi wi i wi-kä wikä W ü K wä 'ä wa ä ü e mä wi wü i k w 'ü we kä w i k ä wi - kä wi kä w e w a we- wa wewa w a ' ü wa- ' ü wa' ü Wäkämä wi'ä wawa'a 7
Wo juiķuä 3 Kä ni Ya'ute moŗo täboku chubüoku ttukua ppä iŗi jä u de'a oto kue'ächü 'chiņä tü jä, de'a isa rü tukua po'ta pä'ü, ja 'wa nü ja 'a tusome nä to ä u täkü ni pä ro me päia'a ppa 'äçhä chü i wiņä tü jä, ja 'wa nü ti wo me nä mä nä jäwä käni ü 'a 'a poķui pü jua u ru nü 'kipü jü'kojui'ü i wiņä tü jä jua u rü tä tukua pä'ü. 1. Ujutumä to kue'ächü ti wiņä ttü? 2. Kä ni mä toku je pü tä poķuiķua jä ttü? 8
K k käņi kä ni ä kä -ni kä ä kä kä -ni kä ni K i N kä nä ne e ä a nü mä wä n ü k wä kä ni m ä n ä mä - nä mä nä n a w ä n a - w ä n a wä n e w ä n e - w ä n e wä Ne ne ä mä nä nä wa 'a. 9
Wo juiķuä 4 Wopü Ji ye nü päņä ji 'kiçha wa chäi chäji äwiri toe'ächäjiyäku, de'a usu chi 'chä ja 'a toiyäku jua'a yabonü chusome nä wa'ü ü 'a 'a topü ye'ü wopinü sä, chichäja'a jopü kkä nü, ja 'wa nü wochiyäkua cha ju mä ja 'a täŗa 'a mä wopümä kkä kuä woķü päjinä kü sä, ja 'wa nü ja 'a ttü jua u chäji äwirimä ja 'wa nü wäkkä'kotä wa'ü ikuinü. 1. Ttü mä tta 'a nü pä'ü wochinä ttü? 2. Ukumä ya'utenä mä dejettü ye'ü wo'kuinä ttü? 10
P p wopü wopü ü wo-pü pü pü wo-pü ü wopü W o P wi ku kä ä é i wä 'ü né p u w pä pe po w i p o wi - po wi po w ä k ä wä- k ä wäkä p ä k u p ä- ku p äku Poku we'i pä'ü woäku 11
Tu wo jui 'ä ji mä Pawa Ya'utenä chä'oku säbäririrü ttü ja kua 'a kue'ächü tti 'chä ja 'a, yoriso tochokoku pä'ijua 'a rü topü chä'orü jä'epinü sä, Chujuamä tta 'a nü miķua jä ttü pä'ü? ja 'wa nü pädäku chä'omä jua ü imimä pawa pä'ü miķua pä'ü jiäwinä ku sä, jua u mä ä kä rü ttü 'kä te nä kue'ächü kkiņü juätütäku u kue kuä nü. 1. Ttü tochinä ku mä tta 'a nü miķua jäţtü? 2. Jua u pawamä tta 'a nü pä'ü ä käŗü ku mä 12 kkü jäţtü?
Tu wo jui 'ä ji mä pawa pawa a pa-wa pa pa a pa-wa pawa P i W wi ne pi a k ä mä 'ä wä w o p kä pe po w i p o wi - p o wi po p i k ä pi - kä pi kä m ä n e w ä mä - n e - wä mä ne wä Ne wä mä mä nä wä me wü 13
Wo juiķuä 5 Reré Ji ye nü pä nä ya'utenä chawaruwäku aje ji 'kiçhajotonä pütäwü 'chiņä tü jä rerérü tukua pä'ü, ja 'wa nü ja 'a tü'ütäwomenä a 'u kua tä jä ji o'ka'a ya te ujutuku ichäji rerérü 'chu'ädäji'ka kkä'äbe'inü, jua'a yabonü pütäwinä tü jä, jue ne tä tü ja kua 'a nä ni pä chi yä u ji mü te ruwärütä 'chu'ädä'kotütä isodera 'a mä i wiņä tü jä. 1. Re ru ru mä tta 'a nü rekuätürü 'chutädinä ttü? 2. Reremä toku je pü 'iņä a boķua jäţtü? 14
R r reré reré é re-ré ré ré é re-ré reré R w E re wü rü ü ä é ro ü rä e t r wä tü ré r u w ä r u - wä r uwä r o w ä w ü r o- wä - wü r owä wü r ü e n ä r ü - e - nä r ü e nä Ruwotü weäwä we ne 15
Wo juiķuä 6 Tuwa Ji ye te moŗo pä'käri tukua pä'ü tuwarü tejü 'chä nü 'chiņä tü jä, tiçhä ja 'a ttü mä ni pä chä ji o'ka'a ya te juä'äu ijiwächa'attü 'poa'a ukuokua'a ä ju ku esewinä tü jä, chujuatä ä rekuätürü 'po ä kua mä pä'ü, ja 'wa nü jä ji oka'a kkorotümä rekuätürü 'potta'anä, nipäro me 'po'äjimä tuwarümä ji 'kiçha wa rü tä 'po'äji pinü. 1. Tuwarumä tta 'a nü büorü 'poinä ttü? 2. Tuwamä tta 'a nü je pü 'iņä a boķua jäţtü? 16
T t tuwa tuwa u tu-wa tu tu tu-wa u tuwa T i W tu ti tü u a ä rä rü 'ä w ü t rü tü wa r ü t ü r ü- t ü r üt ü t ä r ü t ä- r ü t är ü r a 'ä tü r a - 'ä - tü r a ' ä t ü Tü ra tü ra 'ü tü'ätü 17
Wo juiķuä 7 Jeré Ya'ute moŗo chä da isaju kkäji jerérü, u kue chiya pä'ü u kue kkiḑäḑo me nä, ejächi'äji'ka ko'ächinü u miķu, ja 'wa nü koächäjiyäku todäre moŗo jo me nä u sä rü wo pä rü kue'ächinü sä, ja 'wa nü jä ji o'ka'a wäbodäkuä moŗo päi'ome nä isode umi ichi'iyäku, 'chu'ädü jakuoju ü jo me ku do'ädü chu ju niņä ku chäḑa kkäji jerémä. 1. Jerémä tta 'a nü rekuo jo me nä toepinä ttü? 2. Jerémä tta 'a nü je pü tä e mä wa jä ttü ttäjikua 18 pä'ümä?
J j Jeré jeré e je-ré je je je-ré e jeré J u R ji ta ta e u é ju te re r a e ju ju tü j i t ü j i - t ü j i t ü t a j ü t a - j ü t a j ü r e j u r e- j u r ej u Re rü ta ju rü tejü 19
We juiķuä 8 Ttakuo Äķuo me nä chäji awirirü chä jikua pä'ü che mä ja 'a rü e nä tta ku pinü, ja 'wa nü ji yä ku ttakuo jawapü e mä ji 'ka tudepinä ku, tu'epäji'ka kkoro moŗo chusäwome nä tta ku mä wa'u ttikuäku pinü toünä tä päi'ünä, ja 'wa nü tta ku ru je pü chikuäkutä de'aku 'chä kuä wä nä mä we ye kuoka'a ru'inü jua u chäji äwiri tu wä yu mä. 1. Chäji äwirimä dijiwotü ttü ja kuiņä rü ttü? 2. Ttakuomä torü yo'äujä ttü? 20
Tt tt ttakuo ttakuo a ttakuo tta tta tta-kuo a ttakuo TT a K Tta ttü ttä u o ü ttü tta ju k a tt tta rü kuo tt ü r ü tt a j u tt ü tt a ttü- r ü tt a - j u ttü- tt a ttür ü tt a j u ttütta Ttakuo ttukuoja au 21
Wo juiķuä 9 Rä'te Ya'utenä pättra'anä kue'ächü chi'chä ja 'a rä'te rü e nä we ja 'a topinü sä, ja 'wa nü tuwiyäku ji mü te jäwä o ye te 'to'opäji'ka jakuojukumä i'kächinü sä, i'kächäji'ka mä po i soäwäku wiwatä rü chukuomenä juiyo rü enä nü ina 'a jua u rä'temä. 1. Rä'temä däjeku kuäkuänä nü jä ttü? 2. Rä'temä wuutä kka kua 'a? 22
'T 't rä'te rä'te e rä-'te 'te 'te rä-'te e rä'te R u 'T rä 'to 'ti ä e ü jü 'o 'to 't a r jü pu 'te j u 't o j ü j u- 'to- j ü j u'toj ü 't i j u 'ti - j u 'ti j u 't a k u ä 't a- ku ä 't akuä Uku kuaku kuokua'a 23
Tu wo jui 'ä ji mä Juwi Ya'utenä pättara 'a chi 'chä ja 'a, cha ju kku kue ire ojiyä ju wiţü mä kui'i'inä tü, ja 'wa nü ji yä ku juätürü kuä'ü chikua pä'ü tuwo wipo'tä isoyanä ya te rü e mo po 'ü da'ü ikuinü sä, ja 'wa nü jä ji o'ka'a kkoro moŗo topü chi 'chä ja 'a juätü ju wiţü mä 'korü juo'ächätü piņä tü. 1. Ju wiţü rü mä däjenä abotü chikuinä tü? 2. Ju wiţü mä tta 'a nü rekuo kuätüjäţtü pättanä kka ku ire ojiyämä? 24
J j juwi juwi u ju-wi ju ju ju-wi u juwi J i W ji jä 'ä ä r ü wä 'e pü w t j tü ju wi j i t ü j i 'ä w i j ä 'e p ü j i - t ü j i - ' ä - wi j ä- 'e - p ü j i t ü j i 'ä wi j ä'ep ü Rui jitü we'ätürü ji'äwäji 25
Wo juiķuä 10 Siŗi mü Mo täboku jiņä de 'a ra 'a kuetächäi chäḑa mä siŗi mü rü äjikui'änä ju, juätürümä yoriso rü e nä repe'i'änä ju, ja 'wa nü ja 'a nä ya'ute moŗo ttu kue chiya pä'ü je cho me nä ko'ächinä tü, ja 'wa nü ji yä kua chä da mä rü e nä kka 'kua tta e kuiņä ju, ja 'wa nü ja 'a nä ttütä kkoronü moŗo päi'omenä, kkä ji mü siŗi mü rü e mü chiyäkua rü e nä esewinä ju chä da bi mä. 1. Chä da mä dijiwotürü kkäjikuinä ttü? 2. Siŗi mü mä to e nä rä tü jä ttü ttiţti mü rü mä? 26
S s siŗi mü siŗi mü i si -ri -mü si si si -ri -mü i siŗi mü S i R sa si su M a ü si 'e wa r m s pü 'a rü s i ' ä w a si - 'ä - wa si 'ä wa s a r ü s a- r ü s ar ü s i ' e p ü s i - 'e- pü s i 'ep ü Ruisa irisawa awi 27
Wo juiķuä 11 Bü oşa Ya'utenä kkorotü chuawaruwä ttidepiyüra 'a dodechaja pä'ü a mü kuädäji'ka mä nä nä 'chi 'cho me nä, bü oşa rü poķui pü tta 'a nü ja 'a kuä buo, pädäku jiņä adiwa'a yokumä barawäku na dä cha 'a nä päinä ku sa, ja 'wa nü päiyäku jua'a yabonü jädepinä ku te ne barawa'attü jiņä somä pä'ü, ja 'wa nü pädäkumä chiwe'kiyü barawä'ija pä'inü, ja 'wa nü ji yä ku jua'a yabomä kuaditä, jua'amä kuaditomenä barawa'a pädinä ku. 1. Bü sa mä däje barawinä ku jä ttü? 2. Jua u bü oşa mä daje jawapünäţä ü 'i pa 'a nü 28 wa jä ttü?
B b Bü oşa bü oşa ü bü-oşa bü bü bü -oşa ü bü oşa B o S 'e pü ba ä ü o bi re to s a b rü kä wä b i r ü b i - r ü b i rü b a r e w ät o b a r e b a- r e - wä b ar ewä to- b a - r e toba r e Barewäba tobare wa 'a 29
Wo juiķuä 12 'Chu'ädü Ya'utenä kkorotü chuawaruwä ttidepiyüra 'a dodechaja pä'ü a mü kuädäji'ka mä nä nä 'chi 'cho me nä, awiri yü a pä'ü tüa'a u mü mä to 'ü re kue 'ü nä 'chüdädinä ku yü ü juiyünä tä, ja 'wa nü 'chü'ädü do'opü chikuinä ku ttürü yü a pä'äjirümä, ja 'wa nü do'opü ikuiji'ka tä chawarüwärümä do'ächü i wiņü sä. 1. Di ji jua jiņä ttü ttürü yü a pä'inü mä? 2. Ukumä tokütä je 'kua 'a nü ttü äwiri yü a pä'ü ichi'üttümä? 30
'Ch 'ch 'chü'ädü 'chü'ädü ü 'chü-'ä-dü 'chü 'chü 'chü-'ä-dü ü 'chü'ädü 'CH ä D 'cha 'chä'chü ü ' a 'ü 'cho wo d i 'ch sä kä bi 'ch a b i 'cha - bi 'cha bi 'ch ä w o k ä 'chä- wo - kä 'chäwo k ä 'c h ü s ä 'c hü - s ä 'c hü sä Däwo 'chäwokä 'chüädäkusä 31
Wo juiķuä 13 Däwo Pide däwomä de'a kkü, äţe kuä tä kkatä che'ächü, ja 'wa nü ja 'a ttü kkoronü äwiri ruwome nä mä kkatä ü ja 'a tä ruwäku, ja 'waņü ja 'a nä pidewa mä juiyo rü e nä pä iķua ja 'a ttü mä äwirirümä ya'ütekutä yü 'ü iku jua u dawo pä'ü miķua mä. 1. Däwomä to kkü ja ttü? 2. Dawomä toku je pü tä a boķua jäţtü? 32
D d däwo däwo ä dä-wo dä dä dä-wo ä däwo D o W dä dü da ä ü a 'a 'ü 'ä w o d 'cha da wo d a 'ä d a - 'ä d a 'ä 'c h a ' ä d ü 'c ha- ' ä -dü 'c ha'ä dü d o 'ä d ü do-' ä dü do'ädü Da'ä wodü 'cha'ädü 33
Wo juiķuä 14 Kkä wa Kkä wa mä ä te kuä nä pi jä nä tejädunä u ra pä'ü Dio aditü u niņä ku, jua u kkä wa aditäwämä du'unä tejada pä'ü, kkoŗoņü tü 'ka tä wa ta joi'a pä'ü'iņä, ire jottepomenä saŗi ä cha pä'ü'iņä, diyawomenä 'iņä ttütäjekua pä'ü, ja 'wa ta nü kkoromä yodo jä ja 'a mo ro jü nä te a u nä itejädü pä'ü aditü ü niņä ku. 1. Kkä wa mä aditäwämä ti ye jäţtü? 2. Kkä wa mä däjenä Diomä aditinä ku jä ttü? 34
Kk kk kkä wa kkä wa ä kkä -wa kkä ä kkä kkä -wa kkä wa KK ü W kkä 'u kko a ä o kku 'ä dü w u kk dü kko wa k k o 'ä d ü k ko - 'ä - dü k ko 'ä d ü kk u 'u kku - 'u kku 'u kk o d ü kko- dü kkodü Aḑa kkü 'u ä wu do 35
Tu wo jui 'ä ji mä Di'ädü Ya'utenä rü e nä mä richei naḑä cha 'a, jawapü ru wa chu'upi'ka nä jawapü işaŗiņä diädinä ku sä, ja 'wa nü diädome yoriso rü e nä barawina 'a, ja 'wa nü ja 'a nä, diädäji o'ka'attü todäre moŗo päi'omenä, 'chäwo mä richeimä ttümä a 'kua ttü juo'inü sä. 1. Ttümä däje mä richeittü na dä chiņä ttü? 2. Jawapü ru wa mä däje jawopü diädinä ttü? 36
D d di'ädü di'ädü i di-'ä-dü di di i di-'ä-dü di'ädü B e D be kkä kke ü 'ä i 'a 'ä dü d 'a b 'cha bä dü b e ' ä d ü be- 'ä - dü be'äd ü 'ch a 'a d ü 'ch a- 'a- dü 'ch a'a dü kk ä b ä kkä- bä kkäbä Düa'a 'chü'ädü kke dü di'ädi 37
Wo juiķuä 15 Ppappa Ya'utenä cha ju ppappa puttinä ju wipottü, ja 'wa nü ku'uttiyäku juajurü jä'epü ä ju kuiņü sä, tta 'a nü pä'ü ku'utta'attü pä'ü, jädepomenä chu kue iŗe 'te chü'kowa pädome nä juiyäkua püttäjusä pä'ü kkädätinä ku sä, ja 'wa nü jä ji o'ka'a ya'ute moŗoţä o'ka'a cha ju mä pättara 'a ttü ku kue iŗe 'te e nä 'koju jü'kowinä jü jakuojuku. 1. Cha ju mä däje kkü'kojuinä ttü? 2. Ppappamä kkoronü mä däjettü'iņä 38 püttäwättü?
Pp pp ppappa ppappa a ppa-ppa ppa a ppa ppa-ppa ppappa PP u A ppa ppä du e ä ü ppe 'ä dü a o pp dü 'tä ppa a pp o a - ppo a ppo pp e 't ä d u ppe- 't ä - d u ppe'täd u pp ä 'ä d ü ppä- 'ä- dü ppä'äd ü Düadu uppä ppä'ädü 'ta'ü 39
Wo juiķuä 16 'Po'inü Ji ye te moŗo chi mi ya mä meje'kara 'a yä mä rü 'poda chusaja pä'ü 'chiņü, ja 'wa nü moŗo päia'a i 'chä ja 'a mä ya te rü tä 'po'äjisä pä'ü yä mä rü tä i'kächinü, jua u yä mä rü mä pä kuä da rü mä sota'anä, pä kuä ra rü tä data'a tukuomenä yoriso rü e nä aḑe pa 'a ja 'a idepämä nü nä kuiņä tü jä. 1. Chi mi ya mä di ji wa rü 'poinä ttü? 2. Yä mä mä däjetä kujä ttü u kue mä? 40
'P 'p 'po'inü 'po'inü o 'po-'i-nü 'po o 'po 'po-'i-nü 'po'inü 'P ü O 'po 'e 'pa i ü a 'pe 'i pü o e 'p rü kua nü ' p a 'e p ü ' pa - 'e - pü ' pa 'e p ü ' p o r ü ' po- r ü ' por ü ' p a 'k u a ' pa- 'kua ' pa 'kua Porü 'pa 'ü pinü 'kua ra 'a 41
Wo juiķuä 17 'Ka rü Pitü u mä tü ta jü mä dau 'ka riņä tü kuä'epü ttikua pä'ü, jua u nü o'ka'amä ttuwe'ka aditinä tü ajenä kuettacha pä'ü rekuärüjä u, ja 'wa ta nü kkoronü mä mikuä pä'ü ttiya pä'ü a mü kuädü'iņä aditinä tü, kkoro juei jitürütä'iņä ttiţti mü rü 'iņä rekuä rü jü e mü ttiya pä'ü. 1. Pitü ta jü mä tta 'a nü pä'ü ttü 'ka riņä ttü daumä? 2. Woi'kamä suro dauttütä adikuä? 42
'K 'k 'ka rü 'ka rü a 'ka -rü 'ka 'ka a 'ka -rü 'ka rü 'K i R 'ki pu 'ka a 'ä ü 'a 'ä do r o 'k wu 'ki chu 'k i ' ä ch ü 'ki- ' ä- c hü 'ki'äc hü 'k a ' a w u 'ka -' a - wu 'ka 'a wu p ü d o ' k i pü- d o -' k i püd o 'k i Wodü wawa'a chüdo 43
Wo juiķue 18 Chäḑa Mo täboku jiņä cha 'ü kuä chä da kkü nä ri 'e nü sä, yoriso büasajurü juaju chäḑa mä adiwä isaju jiņa 'a, kkoronü mä kkawaruwärü do'ächü kki'chome nä mä chu kue mä ji 'kiçha nü tä ja 'a nä kki'kächa'a kui'änü sä, ja 'wa nü jiņü 'ka'a täkü chäda ttü rä'opächü kkara'a 'chi 'cho me nä, täkü chäḑa rü mä jua'a yabomä topokü piņü sä toje'ächina 'a ttü. 1. Chä damä toku winä jü jä ttü? 2. Uku kuä da mä toku wajujäţtü? 44
Ch ch chä da chäḑa ä chä -da chä ä chä chä -da chäḑa Ch ä D chä ppa cha i a ä ppa ku chü d ü ch chu 'a da ch a k u cha- ku chaku ch u pp a chu- ppa chuppa p p a ' a ch ü p pa - 'a - c hü p pa 'a c h ü Uppa'a chukua chä da 45
Wo juiķue 19 Ya mü Ya'utenä isäka kku da pä'ü a mü kuädinü sä chu kue ya mü chu ju na pä'ü, ja 'wa nü ja'a ä kuo me nä mä re je nä ttü kkä mä dü 'kui'ä ka 'a kä'ädü kku 'u ikuäji'ka, ja 'wa ta nü kuwu ikuäji'ka, todäre moŗo o'ka'a chu kue ya mü kku niņü sä, chu ju na 'a ttü mä kkä wa ya te päi'omenä chu kue ya mü se'ü chiwäja 'a chiţti mü tta jü daja'a ya mü irisiwa awinü sä. 1. Chi'ättamä tta 'a nü pä'ü kku diņä ttü? 2. Ya mü mä toku je pü kku nä wä jä ttü? 46
Y y ya mü ya mü a ya -mü ya ya ya -mü a ya mü Y ü M ya ye yä e a a wi mä kue m ä y kuä yä mü y ä m ä yä - mä yä mä y e k u e k u ä ye- k ue - kuä yek uek u ä y ä w i yä- wi yäw i Uku yäwimä yekuekuä 47
Tu wo jui 'ä ji mä yäwi Ya'utenä de'a oto iņa wiyä päia'a chi 'chä ja 'a, yäwi woa'a ä ju kuiņü, ja 'wa nü ä ju ku, u 'kua pü nä 'chä nü tochome nä ü 'ka nü pä nü wopü piņü, ja 'wa nü ü 'i yä ku ku 'u pä na nä 'po'ü ya'opü chikuinä ku, ja 'wa nü jä ji o'ka'a juoru yadopomettü mä otonä nü wopinü, ja 'wa nü woiyä pä'ejita 'a nü päte'ü 'po'ü ya'opü chikuinä ku yäwimä. 1. Yäwimä däjenä 'podinä rü ttü? 2. Yäwimä u kue mä däjetä ku ttü? 48
Y y yäwi yäwi ä yä-wi yä yä yä-wi ä yäwi Y ä W cha yä chu i a ü 'kä mä kä w u y ppa 'chü ku ch a k u cha- ku chaku ch u ppa chu- ppa chuppa 'k ä 'ch ü 'kä - 'c h ü 'kä 'ch ü Käwiyä ukua iyi 49
2 3 4 5 6 7 50