18oktobris

Transkripts

1 ZIEMEÏLATGALES LAIKRAKSTS aduguns VOtrdiena gada 18. oktobris Îsziòas CENA abonentiem 0,53EUR tirdzniecîbâ 0,65EUR Pilsçtas simbols 8. Saòem apbalvojumus Sakarâ ar bâriòtiesu izveidoðanas 20.gadadienu 14.oktobrî svinîgajâ pasâkumâ kultûras pilî Ziemeïblâzma, Rîgâ, ar Ministru prezidenta Pateicîbas rakstu par ilggadçju profesionâlu darbu un nozîmîgu ieguldîjumu bâriòtiesas darbîbas attîstîbâ un ìimenes vçrtîbu stiprinâðanâ apbalvoja 9 paðvaldîbu bâriòtiesu priekðsçdçtâjas, tai skaitâ arî Balvu novada Bâriòtiesas priekðsçdçtâju Rudîti Krûmiòu. Savukârt Labklâjîbas ministrijas valsts sekretâra Atzinîbas rakstu Par ilggadçju, paðaizliedzîgu un nesavtîgu darbu bâriòtiesâ saòçma arî Rugâju novada bâriòtiesas priekðsçdçtâjas vietniece Vija Aleksejeva. Aicina uzòçmçjus uz brokastîm 28.oktobrî pulksten 10 Ziemeïlatgales Biznesa un tûrisma centrs rîkos Uzòçmçju brokastis, kurâs vietçjie komersanti ne vien nobaudîs spçcinoðu rîta kafiju un noklausîsies muzikâlu sveicienu, bet arî saòems aktuâlu informâciju par projektiem, ko ðogad un nâkamgad realizçs Balvu novada paðvaldîba. Uzòçmçji uzzinâs, kâdu atbalstu ideju autoriem un jaunajiem komersantiem sniedz reìionâlais biznesa inkubators, kâ arî iesaistîsies Vijas Brakovskas radoðajâ NEdarbnîcâ Uzòçmçjdarbîba 21. gadsimtâ: izgudro sevi no jauna!. Kïûstiet par audþuvecâkiem! Paðlaik Latvijâ ir 568 audþuìimenes, kurâs ievietots 1201 bçrns. Taèu audþuìimeòu skaits joprojâm ir nepietiekams. Varbût arî Jûs esat gatavi atvçrt savas mâjas durvis un dâvinât sirds siltumu bçrniem, kuri palikuði bez vecâku rûpçm un mîlestîbas? Audþuìimene ir ìimene, kas apguvusi îpaðu apmâcîbas kursu un saòçmusi audþuìimenes statusu. Ðî ìimene var uzòemt audzinâðanâ uz noteiktu laiku bçrnus no ìimençm, kas nonâkuðas krîzes situâcijâ, vai arî bçrnus, kuri zaudçjuði savus vecâkus vai kuru vecâki daþâdu iemeslu dçï nevar par viòiem rûpçties. Audþuìimene dod iespçju ðâdam bçrnam nenokïût ârpusìimenes aprûpes iestâdç, bet gan izaugt ìimeniskos apstâkïos. Sîkâku informâciju par apmâcîbâm un audþuìimenes statusa iegûðanu varat saòemt, jautâjot savas dzîvesvietas bâriòtiesâ. Nâkamajâ Vadugunî Meitenes grib bût atðíirîgas Apìçrbu un aksesuâru izgatavoðanas pulciòð jaunieðu centrâ Kas ir Þim Lam? Atklâsmes pie Melnâs jûras ISSN Saòem apbalvojumu. 13.oktobrî konkursa Skaistâkâ lauku saimniecîba 2016 laureâtus un finâlistus svinîgâ ceremonijâ sveica tâ patrons Valsts prezidents Raimonds Vçjonis. Ðogad par Skaistâko lauku saimniecîbu 2016 atzîta Guntara un Jolantas Bartkevièu z/s Amatnieki/Riekstiòi Baltinavas novadâ. Saòemt godpilno apbalvojumu devâs ìimenes galva Guntars Bartkeviès kopâ ar kundzi Jolantu un bçrniem Elvi un Alisi. Baltinavâ valsts skaistâkâ saimniecîba Irçna Tuðinska 13.oktobrî Valsts prezidents Raimonds Vçjonis pasniedza balvas konkursa Skaistâkâ lauku saimniecîba laureâtiem. Ðogad par Skaistâko lauku saimniecîbu 2016 atzîta Guntara un Jolantas Bartkevièu z/s Amatnieki/Riekstiòi Baltinavas novadâ. Konkursa finâlâ iekïuva arî Rihardija Logina saimniecîba Pîlâdþi no Brieþuciema. Konkursâ, ko organizçja vadoðais piena pârstrâdes uzòçmums Food Union un lauku dzîvesstila þurnâls IEVAS Mâja, varçja piedalîties ikviens Latvijas zemnieku saimniecîbas îpaðnieks, pârvaldnieks vai cita pilnvarota persona, kura nodarbojas ar lauksaimniecîbu un ir izveidojusi skaistu un sakoptu lauku sçtu. Konkursâ vçrtçja saimniecîbas tçlu, sâkot no ceïa râdîtâja un izpïauta grâvja, lîdz pagalmâ lepni paceltam karogam, kâ arî to, kâ saimniekoðana sadzîvo ar dârza sakopðanu. Konkursa Skaistâkâ lauku saimniecîba laureâti ar savu darbu parâda, ka jebkurâ Latvijas novadâ ir iespçjams izveidot skaistu saimniecîbu un tajâ sekmîgi darboties. Novçlu, lai jûsu saimniecîbas plaukst un zeï, jo tikai tad varçs uzplaukt arî Latvija! apbalvojot uzvarçtâjus, vçlçja Latvijas Valsts prezidents Raimonds Vçjonis. Guntara un Jolantas Bartkevièu iekoptie îpaðumi Amatnieki/ Riekstiòi Baltinavas novadâ mçrâmi teju 2000 hektâros, kuros lekni aug graudi, veiksmîgi darbojas kokapstrâde, bet saimniecîbas teritorija ir sakopta, sâkot no pagalma, beidzot ar saimniecîbas çkâm, ceïiem un taciòâm. Par uzvaru konkursâ Bartkevièu ìimene balvâ saòçma Susâju seniori dodas apskatît Alûksni. 14. lpp. goda plâksni, kas apliecina Skaistâkâs lauku saimniecîbas 2016 statusu un apmaksâtu braucienu divâm personâm uz Berlînes Zaïo nedçïu pasaules lielâko starptautisko pârtikas, lauksaimniecîbas un dârzkopîbas izstâdi 2017.gada janvârî. Guntars Bartkeviès atzîst, ka uzvara visas Latvijas mçrogâ bijusi negaidîta, taèu ïoti patîkama: Tâ kâ esam atvçrts uzòçmums, kas darbojas lauksaimniecîbâ un citâs jomâs, ir svarîgi, lai mçs un arî saimniecîbâ strâdâjoðie varam darboties sakoptâ vidç. Patîkami, ka to novçrtç arî ar sveðâm acîm, no malas. Jo sakoptâ vidç arî darbi veicas labâk, viss notiek kvalitatîvâk un ir patîkamâk darboties. Zemnieku saimniecîbas îpaðnieks apgalvo, ka apkârtnes sakârtoðanâ vairâk nekâ 20 gadu garumâ visa ìimene ieguldîjusi lielu darbu: Bez ìimenes atbalsta nekas nenotiek, jo tas viss nav noticis vienâ gadâ. Par apkârti rûpçjamies visi kopâ gan sieva, gan darbinieki, jo mums ir diezgan liels uzòçmums un plaða sakopjamâ teritorija. G.Bartkeviès sola, ka saòemtâ goda plâksne drîzumâ rotâs saimniecîbas kantora telpas atgâdinot, ka smagais ikdienas darbs, sakârtojot dzîves vidi, nav bijis veltîgs, jo cilvçki to novçrtç. Konkursa finâlâ iekïuva arî Rihardija Logina saimniecîba Pîlâdþi no Brieþuciema. Z/s Pîlâdþi saimnieks neslçpj, ka ðâda atzinîba bija ïoti patîkama. Kuram tad nebûtu? viòð smej. Uz pieòemðanu pie prezidenta Rihardijs devâs kopâ ar meitu Gunitu un znotu Mâri, jo tieði meitai esot vislielâkie nopelni, veidojot apkârtnes dizainu. Taèu darbâ iesaistâs visa ìimene. Platîba liela, darba daudz, piebilst Pîlâdþu saimnieks. Par to, ka nesaòçma galveno balvu, viòð daudz nebçdâ, jo arî iekïûðana konkursa finâlâ bija liels pagodinâjums. Atklâj jaunieðu iniciatîvu centru Dinamîts. 2. lpp. Laikraksts iznâk kopð gada 5. marta Nr. 81 (8875) Lîdz LATVIJAS simtgadei 763 dienas! Foto - no personîgâ arhîva

2 2. V Otrdiena gada 18. oktobris Vietçjâs ziòas Latvijâ Vârds þurnâlistam Maruta Sprudzâne -Vai zini, kâda man apkârt valda noskaòa? Lapu klâjiens, klusums bez vçja un ezers. Esmu pilsçtas parkâ un jûtos tik mierîgi un labi, negribas pat uz mâjâm iet Tieði tâ iesâkâs telefonsaruna ar pazîstamas balss cilvçku. Aiz loga jau tumsa, jau vakarstunda. Arî man brîvdiena aizsteigusies nemanot. Atkal tas rudens ar savu apnicîgo pelçcîbu, îsajâm dienâm un bez saules. Atkal viens gads iet uz beigâm, atkal... Atkal jâspçj saòemties un pârvarçt tumðo veïu laiku, mainot domu virzienu. Kâdam palîdz lapu èaboòa, kad tâs, vçl nesalijuðas, tik patîkami gurkst zem zâbakiem. Bet man prâtâ sarunas ar ciemiòiem, grâmatu autoriem, kuri nupat bija Balvu pusç. Atklâtas un sirsnîgas. Par sevi, saviem atradumiem, meklçjot varoòus un notikumus grâmatu lappusçm. Interesants fakts, ka vairâki starp viòiem ir þurnâlisti, kuriem ir savs skatîjums un pârdomas par dzîvi. Arî visai skarbas. Kâ teica Dzintars Tilaks: Izskatâs, ka mûsu valsts visâs jomâs iebraukusi totâlâ tupikâ. Un izstâstîja kuriozu, kâ viòa ìimene ik rudeni grâbj savâ dârzâ pilsçtas îpaðuma koku piebârstîtâs lapas un pçc tam nezina, kur likt èetrpadsmit lielos lapu maisus... Jo nekur tos neòem pretî. Izvçrtç informâciju par Strîíes identitâti. Satversmes aizsardzîbas birojs (SAB) izvçrtç informâciju par bijuðâs Korupcijas novçrðanas un apkaroðanas biroja amatpersonas Jutas Strîíes identitâti. SAB direktors Jânis Maizîtis ir iepazinies ar sarakstes dokumentâciju un atzinis komunikâciju par neprecîzu un kïûdainu. SAB atbilstoði savai kompetencei izvçrtç birojâ saòemto informâciju saistîbâ ar Strîíi. Neatkarîgâ apgalvo, ka augustâ no anonîma sûtîtâja saòçma virkni materiâlu par Strîíes un viòas ìimenes locekïu dzîvi Maskavâ, proti, pirms ieraðanâs Latvijâ. Gatavojas aizliegt divlitrenes. Saeimas deputâti iesnieguði priekðlikumus likumprojekta otrajam lasîjumam, kas paredz no nâkamâ gada septembra aizliegt pârdot alkoholu lielajâs plastmasas pudelçs jeb tâ dçvçtajâs divlitrençs. Deputâti piedâvâ vçl bargâkus lielo alkohola tilpuma ierobeþojumus. Paredzçts aizliegt pârdot alu, raudzçtos dzçrienus un pârçjos alkoholiskos dzçrienus, ko raþo, sajaucot kopâ vairâkus alkoholiskos dzçrienus, iepakojumâ, kas pârsniedz puslitru, ja absolûtâ spirta daudzums ðajos dzçrienos pârsniedz 7,5 tilpumprocentus, un litru, ja absolûtâ spirta daudzums dzçrienos nepârsniedz 7,5 tilpumprocentus. Palielinâs sçrijveida dzîvokïu cenas. Ðî gada septembrî Rîgas mikrorajonos sçrijveida dzîvokïu cenas palielinâjâs par 0,2% un sçrijveida dzîvokïu vidçjâ cena septembrî pieauga lîdz 696 eiro par kvadrâtmetru. Dzîvokïu augstâkâs cenas ðogad septembrî saglabâjâs Teikâ, kur viena kvadrâtmetra vidçjâ cena pieauga lîdz 857 eiro, bet viszemâkâ viena kvadrâtmetra vidçjâ cena septembrî saglabâjâs Bolderâjâ, kur tâ palika 480 eiro par kvadrâtmetru. Savâc nepiecieðamo summu aknu transplantâcijai. Pâris dienu laikâ ar labdarîbas organizâcijas ziedot.lv palîdzîbu faktiski savâkti nepiecieðamie eiro. Tos novirzîs 25 gadus vecajam iecavniekam Austrim, kuram nepiecieðama aknu transplantâcija. Austris pçdçjos astoòus gadus sadzîvo ar reti sastopamu slimîbu, kas rada hroniskus þultsvadu saðaurinâjumus aknâs. Tâs rezultâtâ attîstâs aknu ciroze, kas ietekmç ne tikai aknas, bet arî citus iekðçjos orgânus, to darbîbu un funkcijas. Jûra atkâpjas un paver neparastus skatus. Liepâjâ vçrojama diezgan reta parâdîba jûra atkâpusies par vairâkiem metriem un Karostâ skatam paveras varenâs fortifikâcijas drupas, kas parasti atrodas zem ûdens. Liepâjnieki steidza tuvo fortu jeb cietokðòa baterijas sasniegt sausâm kâjâm. Zems ûdens lîmenis vçrojams arî citâs Liepâjas ûdenskrâtuvçs. (No ziòu portâliem delfi un tvnet ) Notikums Svin Dinamîta dzimðanas dienu Irçna Tuðinska Noslçdzoties Balvu Bçrnu un jaunieðu centra (BBJC) renovâcijai, 14.oktobra pçcpusdienâ BBJC telpâs svinîgi atklâja jaunizveidoto jaunatnes iniciatîvu centru Dinamîts. Pçc lentas pârgrieðanas, sirsnîgajâm apsveikuma runâm un laba vçlçjumiem jaunâs telpas iemçìinâja Balvu, Viïakas un Alûksnes jaunieði, kuri bija ieraduðies uz starpnovadu sadraudzîbas pasâkumu. Pateicoties Balvu novada paðvaldîbas, Jaunatnes starptautisko programmu aìentûras un Latvijas - Ðveices sadarbîbas programmas atbalstam, Balvu Bçrnu un jaunieðu centrâ izveidots jauns jaunieðu iniciatîvu centrs Dinamîts, kâ arî rekonstruçta un nosiltinâta jaunieðu centra çka. Bûvdarbu laikâ, ko veica p/s RRCT, nomainîts çkas jumta segums, ârdurvis un piebûves logi, nosiltinâta çka, cokols un bçniòi, rekonstruçta iekðçjâ elektroinstalâcija, labiekârtota centra teritorija. Tâpat renovçtas iniciatîvu centram paredzçtâs iekðtelpas, kurâs izveidota tehniskâs jaunrades laboratorija ar jauniem robotikas un elektronikas piederumiem, kâ arî iekârtota skaòas un gaismas laboratorija, renovçta atpûtas un brîvâ laika pavadîðanas telpa, informâcijas centra telpa, duðas un tualetes, ierîkota kustîbas un veselîbas laboratorija, iegâdâti mûzikas instrumenti, audio tehnika, portatîvais dators, kâ arî brîvâ laika pavadîðanai un aktîvai atpûtai nepiecieðamais inventârs galda spçles, vingroðanas paklâji utt., kâ arî matraèi, segas un spilveni, lai vajadzîbas gadîjumâ nodroðinâtu nakðòoðanu. Kopumâ iniciatîvu centra Dinamîts izveide izmaksâja EUR ,85, no tiem Balvu novada paðvaldîbas lîdzfinansçjums bija EUR 5403,69. Lai çku varçtu nosiltinât pilnîbâ, novada paðvaldîba pieðíîra papildus finansçjumu EUR 39555,19. Svinîgajâ atklâðanas ceremonijâ piedalîjâs Balvu novada domes priekðsçdçtâjs Andris Kazinovskis un citi paðvaldîbas pârstâvji, Ðveices Konfederâcijas vçstnieks Latvijâ Markuss Nikolass Pauls Dutli, kâ arî bûvnieku un Jaunatnes starptautisko programmu aìentûras pârstâvji, bet ar saviem priekðnesumiem pasâkumu papildinâja studijas Di Dancers un BBJC vokâlâs studijas audzçkòi, kâ arî kaimiònovada talantîgais ìitârspçles virtuozs Rihards Krilovs. Katram bçrnam iekðâ ir talants, kas jâdabû ârâ. Balvu Bçrnu un jaunieðu centrs arî turpmâk bûs iestâde, kurâ jaunieði varçs pilnveidot un parâdît savus talantus, uzrunâ teica A.Kazinovskis. Viòð izteica gandarîjumu, ka BBJC, kam renovâcija bija ïoti nepiecieðama, beidzot kïuvis par siltu un çrtu mâjvietu pilsçtas bçrniem. Savukârt Ðveices Konfederâcijas vçstnieks M.N.P. Dutli savâ uzrunâ uzsvçra, ka 60 miljonu Ðveices franku, ko Ðveices valdîba pieðíîrusi Latvijai, viens no ieguldîjuma mçríiem ir mazinât dzîves lîmeòa atðíirîbas starp reìioniem. Savukârt jaunieðu atbalstîðana ir viens no veidiem, kâ paveikt ðo uzdevumu. Pateicoties ðai naudai, atbalstîti 26 jaunatnes centri visâ Latvijâ. Katru reizi, apmeklçjot kâdu jaunieðu centru, arî pats saòemu pamatîgu enerìijas lâdiòu. Esmu paspçjis novçrtçt, ka jums ir ïoti talantîgi jaunieði, un novçlu visiem, seviðíi centra vadîtâjai, panâkumus darbâ, bet jaunieðiem - iedvest dzîvîbu ðajâ çkâ. Tâpat novçlu jaunieðiem izbaudît savu jaunîbu, izmantojot visas sniegtâs iespçjas, bet nekad neaizmirst, ka viòi ir ðîs valsts nâkotne, vçlçja Ðveices Konfederâcijas vçstnieks. Vçlâk tajâ paðâ dienâ jaunâs telpas iemçìinâja starpnovadu jaunieðu sadraudzîbas pasâkuma dalîbnieki no Balvu, Viïakas un Alûksnes novadiem, kuri piedalîjâs daþâdâs komandu aktivitâtçs, sacentâs orientçðanâs sportâ, bet pçc brîvdabas aktivitâtçm ar prieku nobaudîja uz ugunskura vârîto zupu. Foto - A.Kirsanovs Centrs atklâts. Lentu pie BBJC ieejas svinîgi pârgrieza (no kreisâs) BBJC direktore Olita Loseva, bûvnieku pârstâvis Sandis Brekte, Ðveices Konfederâcijas vçstnieks Latvijâ M.N.P. Dutli un Balvu novada domes priekðsçdçtâjs A.Kazinovskis. No ârpuses. Iepriekð necilâ Balvu Bçrnu un jaunieðu centra çka pârvçrtusies lîdz nepazîðanai. Puikâm interesç tehnika. Tehniskâs jaunrades laboratorijâ atklâðanas brîdî pilnâ sparâ darbojâs tehniskâs jaunrades pulciòð, ko vada Jânis Ikstens. Balvu pamatskolas skolçni Ervîns Tabors, Kristiâns Ûselis un Maksims Bistrovs tobrîd ar aizrautîbu lodçja shçmas, lai uzmeistarotu kabatas lukturîðus. Savukârt viòu skolotâjs J.Ikstens atklâja, ka tagad pulciòa dalîbnieku rîcîbâ ir vairâki Arduino robotikas komplekti un cita elektronika, kas pavçrs ne vien jaunas iespçjas realizçt puiðu ieceres, bet arî ïaus ar labiem panâkumiem piedalîties Latvijas Elektronikas un elektronikas rûpniecîbas asociâcijas rîkotajos konkursos. Tiekas pirmajâ nodarbîbâ. Kustîbu un veselîbas laboratorijâ katru piektdienu notiks nodarbîbas jaunieðiem ar îpaðâm vajadzîbâm, ko vadîs Balvu Profesionâlâs un vispârizglîtojoðâs vidusskolas skolotâja Lîga Veigule. Pirmajâ tikðanâs reizç aizvadîtajâ piektdienâ nodarbîbas dalîbnieki savstarpçji iepazinâs, kâ arî iemçìinâja jauno velotrenaþieri un darbojâs ar kinçtiskajâm smiltîm. Skaòu laboratorija. Krista (no kreisâs), kura jau divus gadus apmeklç vokâlo studiju Balvu Bçrnu un jaunieðu centrâ, atzinîgi novçrtç jauno skaòu laboratoriju: Man ðeit ïoti patîk, te ir daudz labâk, nekâ iepriekðçjâ studijâ. Foto - A.Kirsanovs Foto - A.Kirsanovs Foto - A.Kirsanovs Foto - A.Kirsanovs

3 Politika V Otrdiena 2016.gada 18.oktobris 3. Esam samazinâjuði jaunieðu bezdarbu! Eiropas sociâldemokrâti izcînîjuði papildus finansçjumu Jaunieðu garantijai Andrejs Mamikins Eiropas Parlamenta deputâts (S&D), Latvijas delegâcijas Eiropas Parlamenta S&D grupas vadîtâjs Ja esi jauns cilvçks vecumâ no 15 lîdz 29 gadiem, kurð pagaidâm nemâcâs un atrodas darba meklçjumos, aicinu Tevi uzmanîgi lasît tâlâk! Îpaði vçlos uzrunât mammas, tçtus, vecmâmiòas, vectçtiòus un pârçjos radiniekus: pievçrsiet savu bçrnu un gados jauno radinieku uzmanîbu ðai informâcijai! Ar gandarîjumu varu atklât, ka nupat tika pieòemts lçmums iedalît Jaunieðu garantijas programmai lîdz gadam vçl 3 miljardus eiro. Daïu ðîs naudas saòems arî Latvija. Tas nozîmç, ka programma turpinâs strâdât vçl vairâkus gadus. Jau ðobrîd mçs varam svinçt nelielu uzvaru! Publicçti dati, kas liecina, ka gada laikâ jaunieðu bezdarbs ir samazinâjies par 5,6 %. Liela loma ðeit ir programmai Jaunieðu garantija, kas palîdz jauniem cilvçkiem mâcîties un atrast savu vietu darba tirgû. Programma nodroðina savus dalîbniekus ar prakses vietu, darba tirgû pieprasîtas profesijas bezmaksas apgûðanu, pârkvalificçðanu, kâ arî mâcîbu laikâ jaunie cilvçki var pretendçt uz stipendiju vai vietu kopmîtnçs. Programmas ietvaros jau vairâk nekâ 6000 Latvijas jaunieðu ieguvuði jaunu profesiju. Politika bez naudas ir kâ recepðu grâmata, kurai nav pielietojuma, ja ir tukðs ledusskapis. Esmu pârliecinâts, ka politiíiem ir ne tikai par kaut ko jâiestâjas, bet arî jâspçj panâkt savu programmu un ideju apstiprinâjumus naudas izteiksmç. Lîdzekïi Jaunieðu garantijas programmai tika iedalîti no Eiropas Savienîbas budþeta, pateicoties Eiropas Parlamenta sociâldemokrâtiem. Arî ðoreiz labçjâs partijas vadîjâs pçc ierastâ dþungïu principa: Lai stiprâkais apçd vâjâko, tomçr sociâldemokrâti uzvarçja. Arî Latvija saòçmusi jau vairâkus desmitus miljonu eiro programmas realizçðanai. Pagâjuðajâ gadâ tâs ietvaros tika iztçrçti 9,5 miljoni. Arî turpmâk Jaunieðu garantijas programmu Latvijâ realizçs vairâkas aìentûras: - Jaunatnes starptautisko programmu aìentûra sadarbîbâ ar 119 paðvaldîbâm piedâvâ speciâlu konsultantu palîdzîbu, kuri palîdz jaunajiem cilvçkiem profesijas un potenciâlâs darbavietas izvçlç. Ðeit jums ieteiks un palîdzçs izvçlçties arî speciâlus bezmaksas kursus. Programma sniedz palîdzîbu jauniem cilvçkiem vecumâ no 15 lîdz 29 gadiem, kuri nemâcâs un atrodas darba meklçjumos. Aìentûras kontakttâlrunis plaðâkai informâcijai: Valsts izglîtîbas attîstîbas aìentûra kopâ ar profesionâli tehniskajâm mâcîbu iestâdçm realizç mâcîbu programmas interesentiem, kuri ir vecumâ no 17 lîdz 29 gadiem. Ðeit jaunajiem cilvçkiem palîdzçs apgût kâdu no 100 darba tirgû pieprasîtâm profesijâm. Ja interesents nav reìistrçts kâ bezdarbnieks, var droði vçrsties Valsts izglîtîbas attîstîbas aìentûrâ, kur divas reizes gadâ - vasarâ un ziemâ - iespçjams uzsâkt mâcîbas vienâ no 37 profesionâli tehniskajâm skolâm, kur 1-1,5 gada laikâ varçs apgût kâdu no darba tirgû pieprasîtâm profesijâm. Turklât ðeit var pieteikties arî tie interesenti, kas pirms vairâk nekâ gada ir jau ieguvuði citu kvalifikâciju. Aìentûra gaida arî tos jaunos cilvçkus, kuri ðobrîd mâcâs (izòemot dienas nodaïas studentus). Mâcîbu laikâ programmas dalîbnieki var pretendçt uz 70 lîdz 115 eiro lielu stipendiju, vietu kopmîtnç, kâ arî ceïa izdevumu apmaksu. Aìentûras kontakttâlrunis plaðâkai informâcijai: Nodarbinâtîbas valsts aìentûra palîdzçs gadus jauniem cilvçkiem, kas piereìistrçjuðies minçtajâ aìentûrâ. Ðeit interesentus informçs par pieejamajâm darbavietâm, piedâvâs speciâlas kvalifikâcijas paaugstinâðanas programmas, palîdzçs uzsâkt savu biznesu. Turklât programmas dalîbnieki ðeit var piedalîties apmaksâtas prakses programmâ. Ðî programma ir lielisks lîdzeklis pârraut apburto loku: Neòem darbâ, jo nav pieredzes. Nav pieredzes, jo neòem darbâ! Nodarbinâtîbas valsts aìentûras kontakttâlrunis plaðâkai informâcijai: Nauda ir iedalîta, programma strâdâ! Ja esi jauns cilvçks vecumâ no 15 lîdz 29 gadiem, kurð pagaidâm nemâcâs un atrodas darba meklçjumos, tad tev atliek vien izvçlçties atbilstoðo aìentûru un pierakstîties programmâ. Laba izglîtîba un stabils arods var sniegt iespçju realizçt sevi, kïût veiksmîgâkam un vçrtîgâkam sabiedrîbas loceklim. Ñíèæàåì ìîëîäåæíóþ áåçðàáîòèöó Åâðîïåéñêèå ñîöèàë-äåìîêðàòû âûáèëè äîïîëíèòåëüíîå ôèíàíñèðîâàíèå Ìîëîäåæíîé ãàðàíòèè Àíäðåé Ìàìûêèí äåïóòàò Åâðîïàðëàìåíòà (S&D), ãëàâà ëàòâèéñêîé äåëåãàöèè â S&D ãðóïïå Åâðîïàðëàìåíòà Åñëè òû ìîëîäîé åëîâåê â âîçðàñòå îò 15 äî 29 ëåò, êîòîðûé íå ó èòñÿ è íå ìîæåò íàéòè ðàáîòó, èòàé âíèìàòåëüíî äàëüøå! Îòäåëüíî îáðàùàþñü ê ìàìàì, ïàïàì, áàáóøêàì è äåäóøêàì - îáðàòèòå âíèìàíèå ñâîèõ ìîëîäûõ ðîäñòâåííèêîâ íà ýòó èíôîðìàöèþ. Ýòî âàæíî, ýòî äàñò áóäóùåå âàøèì äåòÿì è âíóêàì. Ñ îãðîìíûì óäîâëåòâîðåíèåì ìîãó ñîîáùèòü, òî íà äíÿõ áûëî ïðèíÿòî ðåøåíèå î òîì, òî íà ïðîäîëæåíèå Ìîëîäåæíîé ãàðàíòèè äî ãîäà áóäåò âûäåëåíî åùå 3 ìèëëèàðäà åâðî, àñòü èç íèõ äîñòàíåòñÿ Ëàòâèè. Òàêèì îáðîçîì ïðîãðàììà áóäåò ïðîäëåíà åùå íà íåñêîëüêî ëåò. Óæå ñåé àñ ìû ïðàçäíóåì ìàëåíüêóþ ïîáåäó. Îïóáëèêîâàíû äàííûå, ïî êîòîðûì ìîëîäåæíàÿ áåçðàáîòèöà â Ëàòâèè ñíèçèëàñü â òå åíèå ãîäà íà 5,6%. Âàæíóþ ðîëü â ýòîì óñïåõå ñûãðàëà ïðîãðàììà Ìîëîäåæíàÿ ãàðàíòèÿ. Öåëü ïðîãðàììû - ïîìî ü ìîëîäûì ëþäÿì âåðíóòüñÿ ê ó åáå è íàéòè ñâîå ìåñòî íà ðûíêå òðóäà, ñíèçèòü óðîâåíü ìîëîäåæíîé áåçðàáîòèöû. È ðàìêàõ ïðîãðàììû äëÿ ìîëîäåæè ñóáñèäèðóþòñÿ ðàáî èå ìåñòà äëÿ ïðàêòèêè. Ìîëîäûå ëþäè ìîãóò áåñïëàòíî âûó èòñÿ íà çàòðåáîâàííóþ íà ðûíêå òðóäà ïðîôåññèþ, ïåðåêâàëèôèöèðîâàòüñÿ, ïîëó èòü íà âðåìÿ ó åáû ñòèïåíäèþ èëè îáùåæèòèå. Ñ íà àëà ðàáîòû ïðîãðàììû áîëåå 6000 åëîâåê â Ëàòâèè ïîëó èëè íîâóþ ïðîôåññèþ. Ïîëèòèêà áåç äåíåã - ýòî êàê êíèãà ñ ðåöåïòàìè ïðè ïóñòîì õîëîäèëüíèêå. Ïîëèòèêàì íóæíî íå òîëüêî çà òî-òî âûñòóïàòü, íî è ïîäòâåðäèòü ñâîè èäåè è ïðîãðàììû äåíüãàìè. Íà ýòó ïðîãðàììó äåíüãè èç áþäæåòà Åâðîïåéñêîãî ñîþçà áûëè âûäåëåíû èñêëþ èòåëüíî áëàãîäàðÿ èíèöèàòèâå íàøåé ãðóïïû ñîöèàë-äåìîêðàòîâ â Åâðîïåéñêîì ïàðëàìåíòå. Ìû îòáèâàëè åå ó ïðàâûõ áóêâàëüíî ñ ìÿñîì, êîòîðûå êàê âñåãäà ðóêîâîäñòâîâàëèñü ïðèíöèïîì çàêîíà äæóíãëåé: Ïóñòü ñèëüíûé ñúåñò ñëàáîãî. Íàì óäàëîñü ïîëó èòü ôèíàíñèðîâàíèå íà ýòó ïðîãðàììó èç Åâðîïåéñêîãî áþäæåòà. Íàøà ñòðàíà ïîëó èëà íåñêîëüêî äåñÿòêîâ ìèëëèîíîâ åâðî. Â ïðîøëîì ãîäó ïîä Ìîëîäåæíóþ ãàðàíòèþ äëÿ Ëàòâèè áûëî ïîòðà åíî 9,5 ìèëëèîíîâ. Íà ìåñòàõ ïðîãðàììó Ìîëîäåæíóþ ãàðàíòèþ îñóùåñòâëÿþò íåñêîëüêî àãåíñòâ: -Àãåíñòâî ìåæäóíàðîäíûõ ìîëîäåæíûõ ïðîãðàìì â ñîòðóäíè åñòâå ñ 119 ñàìîóïðàâëåíèÿìè ïðåäëàãàåò ïîìîùü ñïåöèàëüíûõ ñîâåòíèêîâ. Îíè ïîìîãóò ìîëîäîìó åëîâåêó èíäèâèäóàëüíî ñ âûáîðîì ïðîôåññèè, ðàáî åãî ìåñòà; ïîäñêàæóò è ïîìîãóò çàïèñàòüñÿ íà ñïåöèàëüíî ïîäîáðàííûå áåñïëàòíûå êóðñû. Ïðîãðàììà îêàçûâàåò ïîìîùü ìîëîäûì ëþäÿì â âîçðàñòå îò 15 äî 29 ëåò, êîòîðûå íå ó àòñÿ è ïîêà íå ìîãóò íàéòè ðàáîòó. Òåëåôîí àãåíñòâà äëÿ äîïîëíèòåëüíîé èíôîðìàöèè Àãåíñòâî ðàçâèòèÿ îáðàçîâàíèÿ ñîâìåñòíî ñ ïðîôåññèîíàëüíî - òåõíè åñêèìè ó åáíûìè çàâåäåíèÿìè îñóùåñòâëÿåò îáðàçîâàòåëüíûå ïðîãðàììû äëÿ òåõ, êîìó îò 17 äî 29 ëåò, è ïîìîæåò îñâîèòü îäíó èç 100 ïðîôåññèé. Åñëè ìîëîäîé åëîâåê íå çàðåãèñòðèðîâàí êàê áåçðàáîòíûé, òî îí ìîæåò îáðàòèòüñÿ â ýòî àãåíñòâî. Â ðàìêàõ ïðîãðàììû ïðåäëîæàò äâà ðàçà â ãîä - ëåòîì è çèìîé - íà àòü ó åáó è ïîñòóïèòü â îäíî èç 37 ïðîôòåõó èëèù, è â òå åíèå 1-1,5 ëåò ïîëó èòü çàòðåáîâàííóþ íà ðûíêå òðóäà ïðîôåññèþ. Ïðè åì ýòî ñìîãóò ñäåëàòü è òå, êòî áîëåå åì ãîä íàçàä ïîëó èë äðóãóþ êâàëèôèêàöèþ èëè êòî â íàñòîÿùåå âðåìÿ ó èòñÿ, íî íå íà äíåâíîì îòäåëåíèè. Êðîìå òîãî â ðàìêàõ ïðîåêòà ýòè ìîëîäûå ëþäè, ïîêà îíè ó àòñÿ, ñìîãóò ïîëó àòü ñòèïåíäèþ â ðàçìåðå åâðî èëè, ïðè íåîáõîäèìîñòè, íà âðåìÿ ó åáû ïîëó èòü îáùåæèòèå èëè îïëàòó ïðîåçäà ê ìåñòó ó åáû. Òåëåôîí àãåíñòâà äëÿ èíôîðìàöèè Ãîñóäàðñòâåííàÿ ñëóæáà çàíÿòíîñòè ïîìîæåò òåì ìîëîäûì ëþäÿì ëåò, êîòîðûå çàðåãèñòðèðîâàíû â ýòîì àãåíñòâå, èíôîðìàöèåé î äîñòóïíûõ ðàáî èõ ìåñòàõ è ïðåäëîæèò ñïåöèàëüíûå ïðîãðàììû äëÿ ïîâûøåíèÿ êâàëèôèêàöèè, ïîìîùü â íà àëå ñîáñòâåííîãî áèçíåñà. Êðîìå òîãî ìîëîäûì ëþäÿì òàì áóäóò ïðåäëîæåíî ó àñòèå â ïðîãðàììå îïëà èâàåìûõ ñòàæèðîâîê. Ýòî ïðîãðàììà - õîðîøèé èíñòðóìåíò äëÿ òîãî, òîáû ðàçîðâàòü çàìêíóòûé êðóã: Íå áåðóò íà ðàáîòó, ïîòîìó òî íåò îïûòà, à îïûòà íåò, ïîòîìó òî íå áåðóò íà ðàáîòó. Òåëåôîí Ãîñóäàðñòâåííîé ñëóæáû çàíÿòîñòè, ïî êîòîðîìó ìîæíî óçíàòü îá ýòèõ è äðóãèõ ïðîãðàììàõ Ìîëîäåæíîé ãàðàíòèè áîëåå ïîäðîáíåå Äåíüãè âûäåëåíû, ïðîãðàììû ðàáîòàþò. Ïîæàëóéñòà, çàïèñûâàéòåñü, åñëè ýòî îòíîñèòñÿ ê âàì. Áóäåò äîñàäíî, åñëè ýòîé âîçìîæíîñòüþ êòî-òî ïî íåçíàíèþ íå âîñïîëüçóåòñÿ. Õîðîøåå îáðàçîâàíèå è õîðîøàÿ ðàáîòà ìîãóò äàòü øàíñ ñåáÿ ðåàëèçîâàòü â æèçíè è ñòàòü óñïåøíûì, ïîëåçíûì ëåíîì îáùåñòâà. *Apmaksâts

4 4. V Otrdiena gada 18. oktobris Aktuâli Viïakas novada domç Irçna Tuðinska 29.septembra sçdes lçmumi Samazina amata likmi Samazinâja Þîguru pamatskolas apkopçjas amata likmes vienîbu skaitu no 4,5 uz 4. Atsavina dzîvokli Atsavinâja Viïakas novada paðvaldîbai piekritîgo nekustamo îpaðumu dzîvokli Nr. 1, Balvu ielâ Nr. 21, Viïakâ, par brîvu cenu un reìistrçja ðo dzîvokli uz paðvaldîbas vârda. Pieðíir lîdzekïus inventâra iegâdei No ieòçmumiem par metâllûþòu pârdoðanu Vecumu pagasta pârvaldei nolçma pieðíirt EUR 223 inventâra iegâdei. Novirza lîdzekïus kabineta remontam No Viduèu pamatskolas budþeta tâmes izdevumiem par kurinâmo atïâva novirzît Viduèu pamatskolas budþeta tâmç EUR 1090 meiteòu mâjturîbas kabineta virtuves telpas remontam. Apstiprina skolas telpu nomas maksu Apstiprinâja Viïakas Valsts ìimnâzijas telpu nomas maksu (EUR/stundâ bez PVN): telpa bez aprîkojuma - 1,49; telpa ar aprîkojumu (lîdz 15 cilvçkiem grupâ) - 2,31; telpa ar aprîkojumu (virs 15 cilvçkiem grupâ) - 2,73. * Turpinâjums 11.lpp. IMANTS SLIÐÂNS, Baltinavas vidusskolas direktors Manuprât, lojâliem pret savu valsti un tâs Satversmi jâbût ne tikai pedagogiem un izglîtîbas iestâþu vadîtâjiem, bet ikvienam, kurð Kâ vçrtçjat grozîjumus Izglîtîbas likumâ, kas paredz iespçju atlaist no darba izglîtîbas iestâdes vadîtâju vai pedagogu, ja persona nav lojâla Latvijai un tâs Satversmei? Viedokïi Grozîjumi atgâdina raganu medîbas OLGA MARKOVA, Latvijas Izglîtîbas un zinâtnes darbinieku arodbiedrîbas Balvu starpnovadu arodorganizâcijas priekðsçdçtâja Vienkârði runâjot, ar vârdu lojâls saprotu cilvçku, kurð nedara pâri savai tautai, valstij un apzinîgi pilda sev uzticçtos darba pienâkumus. Tajâ paðâ laikâ ðis jçdziens Izglîtîbas likuma grozîjumu kontekstâ ir diezgan izplûdis. Atklâti runâjot, pirmo reizi izlasot par ðiem grozîjumiem, galvenokârt radâs iespaids, ka tie vairumâ gadîjumu bûs vçrsti pret Latvijâ dzîvojoðajiem cittautieðiem. Pieòemot, ka tâ Aptaujas rezultâti Vaduguns mâjas lapâ varçtu bût, tâtad no sâkuma centîsimies ierobeþot cittautieðus. Savukârt, kad viòu vairs nebûs, íersimies klât pie pârçjiem? Lîdzîgs precedents bijis jau iepriekð. Savulaik Latvijâ bija aktuâla tâ dçvçtâ krievu skolu reforma. Tagad, kad ðis jautâjums jau norimis, pienâcis laiks masveidîgai latvieðu skolu slçgðanai. Protams, nav ðaubu, ka skolotâjs nevar uzspiest savu viedokli skolçniem. Par to vispâr nevar bût nekâdu diskusiju. Tomçr paðreizçjie grozîjumi lîdzinâs pedagogu darba cenzûrai. Runâjot par ðiem grozîjumiem, nevaru nepieskarties arî Latvijas sabiedrîbâ sociâli ïoti jûtîgâm tçmâm. Uzskatu, ka mâcîbu stundu laikâ, neatkarîgi no tâ, kâda ir skolotâja pârliecîba, viòam sarunâs ar bçrniem nevajadzçtu izteikt savu personîgo viedokli par, piemçram, tâdu Latvijâ sociâli jûtîgu tçmu kâ 9.maija atzîmçðanu. Tajâ paðâ laikâ nevaru neatcerçties savu ìimeni un radiniekus, kuri cieta Otrâ pasaules kara laikâ. Rodas iespaids, ka grozîjumi izvirzîti dienaskârtîbâ, lai tâ jau saðíeltajâ Latvijas sabiedrîbâ radîtu vçl lielâkas nesaskaòas vai arî sabiedrîbas uzmanîbu novçrstu no kâdâm citâm lietâm. Turklât ðâdi grozîjumi var novest pie absurdâm situâcijâm. Piemçram, ja vairums pedagogu grozîjumiem nepiekritîs un dosies streikot pie valdîbas çkas, tas nozîmçs, ka pedagogi valstij ir nelojâli, jo izteiks pretenzijas varasvîriem? No tâ izrietçs secinâjums, ka pedagogi nedrîkst brîvi paust savu viedokli. Ja Par lojalitâti valstij un Satversmei strâdâ valsts vai paðvaldîbas iestâdç. Citâdâk nemaz nevar bût. Kas ir lojalitâte? Vienâ no vârdnîcâm ir ðâds skaidrojums: Izturçðanâs, rîcîba, kurâ izpauþas godprâtîga, korekta, cieòas pilna attieksme, respekts pret pastâvoðo varu, tâs likumu ievçroðana. Ikvienam Latvijas iedzîvotâjam jâievçro pamatlikums jeb Satversme, kâ arî visi citi likumi. Par likumu pârkâpðanu ir noteikta administratîva vai kriminâlatbildîba. Kâpçc vajadzçja ðo lojalitâti vçl îpaði ierakstît Izglîtîbas likumâ? Domâju, tas ir kârtçjais birokrâtiskais solis. Katram mâcîbu priekðmetam taèu ir standarts, audzinâðanas darbam arî ir vadlînijas. Kâpçc vçl ðâds îpaðs punkts Izglîtîbas likumâ? Un lojalitâte vai nelojalitâte Satversmei var izpausties ïoti, ïoti, ïoti daudzos veidos! Ja ir baþas par lojalitâti Satversmei, tad riski, pirmkârt, jâmeklç nevis skolâ, bet noteikti kaut kur augstâk - varas gaiteòos Rîgâ. Man par to bûtu daudz ko teikt. Minçðu daþus piemçrus. Visâ Latvijâ centralizçti skolâm ir piegâdâti plakâti par Latvijas Valsts prezidentiem. Plakâtâ ir visu prezidentu foto un prezidentûras gadaskaitïi - no Jâòa Èakstes lîdz Raimondam Vçjonim. Un ðajâ plakâtâ kâ Latvijas Valsts prezidents nosaukts arî Kârlis Ulmanis! Ðâds plakâts ir antikonstitucionâls, citiem vârdiem - pretvalstisks. Jo, atbilstoði Satversmei, Kârlis Ulmanis nebija prezidents. Prezidentu ievçl Saeima, bet viòð ðajâ amatâ sevi iecçla pats. Jâ, viòð bija valsts vadîtâjs, vadonis, bet ne prezidents. Lai arî kâdi bijuði K.Ulmaòa nopelni Latvijas valsts dibinâðanâ, tas nemaina faktu, ka 1934.gadâ viòð veica vardarbîgu pastâvoðâs valsts iekârtas apvçrsumu, kas ir kriminâlnoziegums gan pçc tâ laika, gan mûsdienu Latvijas likumdoðanas. Jau Satversmes 1.pants pauþ: Latvija ir neatkarîga demokrâtiska republika. Otrs piemçrs. Satversmç ir teikts: Latvijas valsts teritoriju starptautiskos lîgumos noteiktâs robeþâs sastâda Vidzeme, Latgale, Kurzeme un Zemgale. Padomju okupâcijas gados tika izveidoti administratîvie rajoni, daïçji sagraujot vçsturiskâs Vidzemes, Latgales, Zemgales un Kurzemes robeþas. Ðî situâcija nav novçrsta arî Re, kâ! dzîvoju un strâdâju Latvijâ, valstij maksâju nodokïus, nezogu un, galu galâ, neaicinu iesaistîties bruòotos konfliktos, uzskatu, ka jau esmu lojâla Latvijas valstij. Savukârt tas, ka man ir savas, varbût arî atðíirîgas domas, ir tikai normâli. Cilvçkiem nevar liegt brîvu, daþâdiem viedokïiem piesâtinâtu komunikâciju un savstarpçju diskusiju, tostarp starp pedagogiem un skolçniem. Paðlaik nav arî îsti saprotams, kas un kâ vçrtçs, vai izglîtîbas darbinieki pret valsti ir lojâli? Veidosim kârtçjo komisiju, kurai maksâsim nodokïu maksâtâju naudu? Var novçrtçt pedagoga atbilstîbu amatam, piemçram, viòð valsts valodu pârzina pietiekami labi vai nç. Bet kâ varçs izmçrît izglîtîbas darbinieka lojalitâti? Tas viss ir ïoti abstrakti un vispârinâti. Turklât, ja, piemçram, kâdam cilvçkam vai bçrnu vecâkiem nepatiks kâds no pedagogiem, kâpçc gan viòð nevarçtu atrast iemeslu, ka, lûk, tas un tas skolotâjs ir valstij nelojâls? Un kâ skolotâjs pierâdîs, ka viòð tomçr ir lojâls? Jokojot var teikt, ka pat noziedzniekiem ir alibi, bet kâ, pieòemot ðâdus grozîjumus, bûs ðajâ gadîjumâ? Un, visbeidzot, ja pedagogu no darba atlaidîs par nelojalitâti, iemesls darba uzteikðanai noteikti kaut kur parâdîsies. Tas nozîmç, ka viòu vairs nepieòems nevienâ valsts darbâ, varbût arî privâtajâ sfçrâ. Ieraksts valstij nelojâls bûtu ïoti nopietna apsûdzîba - ar ðâdiem vârdiem nevar tik vienkârði mçtâties. tagad - 25 gadus pçc neatkarîbas atjaunoðanas. Piemçram, Latgales daïas - Varakïânu novads, Liepnas pagasts joprojâm ir Vidzemes plânoðanas reìionâ, Vidzemes vçlçðanu apgabalâ. Krustpils novads joprojâm ir Zemgales plânoðanas reìionâ, Zemgales vçlçðanu apgabalâ utt. Ko mâca, piemçram, skolçniem Varakïânos: kur viòi dzîvo - Vidzemç vai Latgalç? Ja skolotâjs Varakïânos mâcîs, ka viòi dzîvo Vidzemç, vai tas nozîmçs, ka skolotâjs ir nelojâls Satversmei? Ar ðo piemçru es gribçju pateikt, ka problçma, pirmkârt, nav skolâs, skolotâjos un direktoros, bet kur citur. Ðâdus piemçrus varçtu turpinât. Aicinu katram izlasît Satversmi. Mani satrauc tas, kâ jauno paaudzi veidot domâjoðu. Pirmais solis uz to ir paðiem skolotâjiem, skolu vadîtâjiem domât, vçrtçt, analizçt, bût godîgiem un paust savu viedokli. Mçs katrs varam vismaz mçìinât kaut ko darît, lai neveidojas zombçta sabiedrîba, kurai var iebarot jebkuru ideoloìiju. Bçdîgi piemçri redzami tepat mûsu lielajâ austrumu kaimiòvalstî. Domâsim un bûsim godîgi! Viedokïus uzklausîja A.Loèmelis

5 Vietçjâs ziòas V Otrdiena gada 18. oktobris 5. Tikðanâs Grâmatu svçtkos iepriecina lasîtâjus 14.oktobrî Balvu Centrâlâ bibliotçka kopâ ar Zvaigzne ABC Balvos rîkoja Grâmatu svçtkus, tâ iepriecinot savus lasîtâjus. Tirdzniecîbas centra Plançta otrajâ stâvâ aizvadîtajâ piektdienâ pulcçjâs interesenti, lai vaigâ skatîtu grâmatu autorus, tulkotâjus un citus ciemiòus, no kuriem vairâki Balvos un novadâ bija pirmo reizi. Svçtkus atklâja Tilþas amatierteâtris Spogulis, kuru vada reþisore Inese Daukste. Balvu Centrâlâs bibliotçkas direktore Ruta Cibule, kura kopâ ar sadarbîbas partneriem svçtkus rîko jau sesto reizi, visus sveica ar rudzu maizes klaipiòiem. Atklâðanâ Balvu novada vadîtâjs Andris Kazinovskis atzina, ka svçtki izveidojuðies par labu tradîciju. Zvaigzne ABC reklâmas un mârketinga daïas redaktore Vineta Tropiòa un daïas vadîtâjs Gints Balodis visiem vçlçja piepildîtu dienu. Vçl ðajâ dienâ pie Balvu muiþas notika orientçðanâs sacensîbas, bet Balvu Valsts ìimnâzijâ - pedagogu profesionâlâs pilnveides seminâri par digitâlajiem risinâjumiem mûsdienîgam mâcîbu procesam un kâ ar interesi mâcîties dabas zinâtnes un eksaktâs zinâtnes. Dienâ autori tikâs ar klausîtâjiem Balvu Novada muzejâ, skolâs, bçrnudârzos, kultûras namâ Rugâjos, kâ arî citâs vietâs. Noslçgumâ autori un iestâþu vadîtâji, kuri uzòçma svçtku dalîbniekus, tikâs, lai pateiktu viens otram paldies. R.Cibule ar kolektîvu bija sarûpçjuðas neparastu dâvanu - paðu gatavota íirbju medus burciòas. Tulkotâja Mudîte Treimane. Balvu pamatskolâ skolçniem viòa pastâstîja, kur apguvusi valodas zinâðanas. Viòa daudz tulkojusi darbus tieði no zviedru valodas, arî citâm skandinâvu valodâm. Esmu tulkojusi Andersena, Astridas Lindgrçnes, arî citu autoru darbus - kopâ apmçram astoòdesmit grâmatu. Esmu sarakstîjusi arî vienu savu grâmatu ar Astridu Lindgrçnu, jo viòa man ir ïoti tuva rakstniece, atzina M.Treimane. Ilze Zveja Balvu Novada muzejâ. Lasîtâji ðeit varçja aplûkot Ilzes Zvejas, Aigara Graubas, Andreja Çía Sapòu komanda Laika stâsti un Rîgas sargi. Laika stâsti grâmatas, bet uz ekrâna redzçt filmu kadrus. Filmâs izmantoti arî Ilzes Zvejas vâktie materiâli, viòa bijusi lîdzautore grâmatu tapðanâ. Grâmata ir kâ dokumentâla filma par filmu. Tas bija laiks, par kuru vçsturnieki vçl strîdas, atzina I.Zveja. Viòa neslçpa, ka paðlaik radoðâ komanda strâdâ pie filmas Nameja gredzens uzòemðanas, bet viòa atkal vâc vçstures faktus par cilvçku dzîvi 13.gadsimtâ. Tilþas amatierteâtris Spogulis. Teâtra aktieri izspçlçja skolçnu un skolotâju attiecîbas, kur skolçnu lomâs iejutâs pieauguðie, bet skolotâjus tçloja skolçni. Skeès spilgti parâdîja mûsdienu skolotâju un skolçnu attieksmi pret savu darbu. Logopçde Astra Bâra. Logopçdi, pirmsskolas izglîtîbas skolotâji bija aicinâti uz Astras Bâras lekciju par vingrinâjumiem un rotaïâm bçrna runas attîstîbas veicinâðanai, kas apkopoti grâmatâ Runâ ar mani, mâmiò!. Mani pârsteidz, ka tagad arvien vairâk ir bçrnu, kuriem ir problçmas ar valodas apguvi. Logopçdam mûsdienâs jâstrâdâ arî ar izrunu, uztveri, atmiòu, domâðanu, iztçli, uzsvçra lektore. Lîna Ivanova lûdz palîdzçt atrisinât krustvârdu mîklu. Grâmatas Zeíu Zaía pidþamu ballîte teksta un ilustrâciju autore ir madoniete Lîna Ivanova, kura tikâs ar skolçniem un bçrniem Balvu pamatskolâ un pirmsskolas izglîtîbas iestâdç Sienâzîtis. Skolâ viòa uzdeva atminçt krustvârdu mîklu un pauda prieku par zinoðajiem un gudrajiem skolçniem. Sienâzîða bçrni pârsteidza Lînu ar iestudçjumu no grâmatas, zîmçjumu izstâdi, rotaïâm, atrakcijâm, disenîti un it visâ lika autorei lîdzdarboties. Svçtku atklâðanâ. Uzòçmuma reklâmas un mârketinga daïas vadîtâjs Gints Balodis pauda prieku, ka tradîcija rîkot svçtkus grâmatai un tâs autoriem Balvos turpinâs. Savukârt bibliotçkas direktore Ruta Cibule, iespaidojusies no Tilþas aktieriem, veidoja eksperimentâlo klasi, katram autoram iedalot savu skolotâju - bibliotçkas darbinieku. Kursi skolotâjiem. Zvaigznes ABC interaktîvo mâcîbu materiâlu nodaïas pârstâvji pastâstîja, ka seminârus skolotâjiem vada èetri lektori - Agnese Kapace, Aigars Freimanis, Linda Lamstere-Segliòa un Sabîne Trçde, kuri skaidro, kâ efektîvâk izmantot e-grâmatas, audio failus un interaktîvos mâcîbu materiâlus. Mâksliniece Anita Paegle tiekas ar Balvu Mâkslas skolas audzçkòiem. Viòa atzina, ka ðis brauciens uz Balviem ir îpaðs, jo Rugâju pusç viòai bija vectçva Jâòa Paegles mâjas. Vçroju ainavas, baudîju sajûtas, kuras nevaru piedzîvot nekur citur pasaulç. Apskatîjâm Balvus, bibliotçku, kur izlikta manu darbu izsâde, nu arî mâkslas skolu. Tikðanâs laikâ stâstîðu par to, kâ ir bût mâksliniekam. Man zîmçt patika jau bçrnîbâ, un nu esmu ilustrçjusi vairâkas grâmatas. Lûk, man rokâs ir divas no tâm - Ziemas pasaka un Miega pasaka, stâsta mâksliniece. Balvu Valsts ìimnâzijâ. Grâmatas Rîga - Maskava. 21.gadsimta mîlasstâsts autore Sabîne Koðeïeva (no labâs) un bibliotçkas bçrnu literatûras nodaïas lasîtavas vadîtâja Evita Arule ar skolçniem tikâs Balvu Valsts ìimnâzijâ. Es runâju ar 10. un 11.klaðu skolçniem, jo jauniem cilvçkiem svarîgi atrast savu vietu pasaulç. Prozas darbs ir skaudrs, taèu liriski maigs un drosmîgi atklâts vçstîjums par pieaugðanu, par savas vietas meklçðanu haotiskajâ mûsdienu pasaulç. Es to iesâku rakstît vilcienâ Rîga-Maskava. Ikdienâ es vadu ziòu portâlu apollo.lv, pastâsta autore. *Turpinâjums 10.lpp. Z.Loginas teksts un foto

6 6. V Otrdiena gada 18. oktobris Veselîba Aktuâli Slimnîcu izpilddirektore atgriezusies darba ikdienâ Pçc nepilnu divu gadu pârtraukuma darbâ Balvu un Gulbenes slimnîcu apvienîbâ atgriezusies uzòçmuma iepriekðçjâ izpilddirektore EVA SMIRNOVA. Kâds noskaòojums, kâdi jauni darba plâni, - saruna ar izpilddirektori. Kâdas izjûtas paðai, atgrieþoties tik nopietnâ un atbildîgâ ikdienas darbâ? -Biju prom ilgi, bet dzîvoðana kopâ ar bçrniem man bija ïoti jauks un patîkams laiks. Taèu pçc pusotra gada sevî nodomâju, ka noteikti gribu atgriezties darbâ pie savçjiem, gribu atkal bût starp cilvçkiem un zinât to, kas notiek slimnîcâs. Kolçìi mani jauki sagaidîja - ar ziediem. Jâ, un prieks, ka manas prombûtnes laikâ iepriekðçjâs izpilddirektores vadîbâ izdarîti labi darbi, lîdz kuriem pati nebiju tikusi. Prieks par jaunatvçrto çdnîcu, kas jau ilgâku laiku strâdâ labiekârtotâs telpâs un kur garðîgi gatavo. Iedibinâtas arî vairâkas labas tradîcijas. Mediíi brauc kopîgâs ekskursijâs un atpûðas, Balvos notiek starpreìionâlâs ârstu konferences. Tagad oktobrî drîzumâ tâda atkal notiks. Arî Gulbenç strâdâ zinâmais labais kolektîvs. Vçl neesmu saskârusies ar nopietnâm sûdzîbâm. Pirmo tâdu saòçmu no jûsu laikraksta par acu ârstu. Uzskatu, ka vienmçr visu var izrunât, tas noteikti arî jâdara, un viss ir risinâms, tâpçc esmu gatava arî sûdzîbâm. Vai slimnîcu dzîvei tomçr sekojât lîdzi savas prombûtnes laikâ? -Nç, speciâli nenâcu un neinteresçjos, tik vien kâ nâcu ar mazuli pie ârsta uz pârbaudçm. Par aktivitâtçm slimnîcâ uzzinâju, lasot Vaduguni, un arî no neformâlâm sarunâm, ja tâdas gadîjâs. Taèu slimnîcu ikdienas darbâ noteikti neiesaistîjos. Varbût varam parunât, kâds ir Jûsu skatîjums uz vairâkiem medicîniska rakstura jauninâjumiem, kas pieejami iedzîvotâjiem kaimiòpilsçtâ Gulbenç. Tur tagad var saòemt mikroíirurga, rokas un plastikas íirurga pakalpojumus, pieejama arî Express veselîbas pârbaude vienas dienas laikâ. Gulbenç var izmantot sirds ritma traucçjumu diagnosticçðanu Holtera monitorçðanu. -Express veselîbas pârbaude ir pavisam jauns pakalpojums, bet sâk jau iemantot pacientu uzticîbu. Nedçïâ to izmanto aptuveni divi pacienti. Tas domâts vai nu ïoti aizòemtiem cilvçkiem, kuri kaut kâdu iemeslu dçï neapmeklç savu ìimenes ârstu, vai arî iebraucçjiem no ârzemçm, kuri te uzturas neilgu laiku un viòiem vajag âtri pârbaudît veselîbu un izdarît analîzes. Cilvçkiem nevajag ârsta nosûtîjumu, atliek tikai pieteikties un apmaksât pakalpojumu. Pârsvarâ tas prasa diennakti laika. Izskatâs, ka ðî iespçja iemantos arvien lielâku popularitâti. Kopð jûnija Gulbenç pacientiem piedâvâ sertificçta plastikas íirurga, mikroíirurga, rokas íirurga Nonnas Tomiðevas valsts apmaksâtas konsultâcijas un plânveida operâcijas. Tâs ir nelielas neiroíirurìiska rakstura operâcijas vietçjâ narkozç. Íirurìei lîdzi brauc arî viòas mâsiòa, kura asistç ðajâs operâcijâs. Iepriekð, protams, jâpiesakâs uz konsultâciju. Tas ir dienas stacionâra pakalpojums par valsts kvotu. Zinu, ka iepriekðçjâ piektdienâ dakterei bija piecas operâcijas. Pacienti lîdz vakaram atrodas novçroðanâ, pçc tam parasti dodas uz mâjâm. Tad viòi nonâk vai nu sava ìimenes ârsta, vai arî íirurga uzraudzîbâ. Holtera diagnostika bûtîbâ nav jauns pakalpojums, agrâk to veica arî Balvos daktere Puþule. Tas ir elektrokardiogrammas pieraksts diennakts garumâ sirds ritma darbîbas noteikðanai. Cilvçkam uzliek speciâlu aparâtiòu, un viòð dzîvo parasto ikdienas dzîvi. Datu nesçja informâciju caur datoru nosûta ârstam kardiologam, kurð to izvçrtç un apraksta pacienta sirds uzvedîbu. Ðis dakteris pat neatrodas Latvijâ. Diagnostika notiek ar ìimenes ârsta vai kardiologa nosûtîjumu, un pacientiem to nozîmç arvien vairâk. Mçnesî to izdara aptuveni divdesmit pacientiem. Jau vairâkkârt esam rakstîjuði, ka slimnîcu apvienîbai akûti nepiecieðami jauni ârsti - neirologs, íirurgs, terapeits Vai ir jaunumi ðajâ ziòâ? -Jâ, mana atgrieðanâs vainagojusies ar labu faktu - Balvu slimnîcâ ar 3.oktobri darbu uzsâkusi Alîna Stubailova. Viòa ir jauna ìimenes ârste, bet strâdâs pilnas slodzes darbu terapijas nodaïâ. Ir arî divas rezidentes - Jûlija Kamiðeva un Sintija Locâne. Sintija pilda deþûrterapeites pienâkumus un laikam turpinâs specializçties neiroloìijâ, bet Jûlija izvçlçjusies tiesu medicînas eksperta specialitâti. Arî viòa piestrâdâ Balvu slimnîcâ nedçïas nogalçs. Arî íirurìijâ ir divi rezidenti, kuri katrs strâdâ pa mçnesim nedçïas nogalçs. Tas mûsu ârstiem ir atspaids, jo viòi var izmantot brîvdienas. Mums joprojâm ir daudz viesârstu, kuri brauc uz Balviem? -Jâ, viòu ir daudz, visvairâk anesteziologi. Turklât anesteziologi ir augstas raudzes ârsti, kuri strâdâ Rîgâ, neatliekamâs medicîniskâs palîdzîbas brigâdçs. Pats galvenais ir prast sabalansçt ìimeni ar darbu, lai neviens neciestu. Tâ ir mana prioritâte. (No sarunas ar izpilddirektori) Viesíirurgi atbrauc un strâdâ nedçïas nogalçs, bet pârçjâ laikâ pacienti ir ârstu Baranovska vai Sorokina uzraudzîbâ. Ja pacients ir ieradies slimnîcâ piektdienas vakarâ, tad brîvdienâs ârsti viòam mainâs, tâ ir. No laikraksta lasîtâjiem saklausîju jautâjumu: vai dakteris Ignatovs joprojâm strâdâ Balvu slimnîcâ? -Dakteris Ignatovs ar slimnîcu apvienîbu ir pârtraucis darba attiecîbas un Balvos nestrâdâ ne ambulatori, ne stacionâri. Zinu, ka viòð strâdâ Rçzeknç veselîbas iestâdç. Pirms laika slimnîcu apvienîba runâja par bûtisku problçmu parâdu nastu, ko rada pacientu nesamaksâtâs iemaksas par slimnîcâs saòemtajiem pakalpojumiem. Vai tas turpinâs? -Problçma ir mazinâjusies. Paldies sociâlajiem dienestiem, kuri atsaukuðies pacientiem, palîdzçjuði sakârtot dokumentus un saòemt pabalstus. Situâcija ar parâdniekiem ir Pusdienu pauzç. Vecâs Balvu slimnîcas virtuves çka sen jau bija novecojusi. Jau kâdu laiku çdienus gatavo gaiðâ, çrtâ pagrabstâva telpâs iekârtotâ çdnîcâ. Par to pateicîgi visi: gan virtuves darbinieki, gan medicînas personâls, kuri te var pusdienot, gan, protams, pacienti, kurus atbilstoði vajadzîbai çdina ar siltu, uz vietas gatavotu çdienu. Te mçdz pusdienot arî izpilddirektore Eva Smirnova. uzlabojusies. Kâdi ir tuvâkie darba plâni? -Jâpabeidz gatavoties starpreìionâlajai ârstu konferencei. Tajâ aicinâti piedalîties visi ârsti, arî ârstu palîgi ne tikai no Balviem, arî Apes, Alûksnes, Gulbenes, Kârsavas Ðoreiz vadoðâ tçma bûs onkoloìiskâs saslimðanas un to ârstçðana Latvijâ. Ar referâtiem uzstâsies èetri profesori. Cerams, dzirdçsim arî informâciju par jaunâko onkoloìiskâs saslimðanas diagnostikas kârtîbu. Par to tagad daudz runâ arî jaunâ veselîbas ministre Anda Èakða. -Pacientiem der zinât par jauno kârtîbu, kas pieòemta ar 1.oktobri. Sekojoði: ja ìimenes ârstam ir aizdomas par pacienta iespçjamu onkoloìisku saslimðanu, viòð raksta nosûtîjumu, un ârstniecîbas iestâdei 10 dienu laikâ jânodroðina slimniekam vajadzîgais izmeklçjums. Ja bûs pozitîva atbilde, ar ìimenes ârsta nosûtîjumu pacients dosies ârstçties uz kâdu no piecâm atbilstoða profila Latvijas slimnîcâm. Lasîtâji stâsta par smagiem insulta pacientiem, izsakot aizdomas par nepietiekami pozitîvu ârstçðanu Balvos. -Smagus insulta pacientus uzreiz nogâdâ Rçzeknç vai Valmierâ, kur viòus tâlâk aprûpç insulta vienîbu speciâlisti. Uz Balviem ved slimniekus gadîjumos, kad viòu ârstçðanâ vairs nav izðíiroðas nozîmes insulta vienîbai, jo laiks ir nokavçts. Taèu uz Balviem regulâri no Valmieras reizi divâs nedçïâs brauc rehabilitâcijas ârste Akmentiòa, kura nodarbojas ar ðâdiem pacientiem, palîdzot atgût viòiem spçjas. Rehabilitâcijas ârste pacientus pieòem arî ambulatori ar ìimenes ârsta nosûtîjumu. Veselîbas ministre par gaidâmajâm reformâm Turpmâko 3-4 gadu laikâ Latvijas slimnîcas plâno iedalît èetros lîmeòos. Ðobrîd valstî ir neatliekamâs palîdzîbas nodaïas, kurâs nonâk arî pacienti, kuriem ðâda veida palîdzîba nav nepiecieðama, kâ gados veci cilvçki ar hroniskâm slimîbâm. Latvija nav tik liela, lai dzemdçtâju nevarçtu aizvest uz noteiktu vietu. Tas nozîmç, ka kâdas nodaïas tiks slçgtas, bet slimnîcâs samazinâti pakalpojumi, lîmenis, mainîta kvalifikâcija, iedalot slimnîcas èetros lîmeòos. Jâiezîmç precîzi kartç, kâdi pakalpojumi un kur pieejami. Precîzi jânosaka ìimenes ârsta atbildîba. Daudz runâ, ka ìimenes ârsti neizpilda daudzas lietas. Ir pârâk daudz pacientu, kuri ar hroniskâm slimîbâm nonâk slimnîcâ tâdçï, ka nav gâjuði pie ârsta vai viòiem nav bijusi pietiekami laba ârstçðana. Ïoti pietrûkst rehabilitâcijas un paliatîvo pakalpojumu pacientiem, kuri vairs nav izârstçjami, bet kuriem vajadzîgs medicînisks atbalsts. (No portâla delfi ) Lappusi sagatavoja M.Sprudzâne Foto - M.Sprudzâne

7 Vietçjâs ziòas V Otrdiena gada 18. oktobris 7. Par to rakstîjâm Pilsçta nekad nebûs gatava! Gada sâkumâ Balvu novada paðvaldîbâ izveidoja jaunu amatu - Balvu novada paðvaldîbas Saimnieciskâs nodaïas vadîtâjs - pilsçtas pârvaldnieks. Ðajâ amatâ stâjâs SANDIS MEIERS. Vaduguns viòu izjautâja par plânotajiem darbiem, iedzîvotâju priekðlikumiem un sûdzîbâm. Vasara pagâjusi, kas no tâ, par ko rakstîjâm, izdarîts, kas vçl darâms vai iecerçts. Asfaltç, bruìç, remontç Liela daïa no tâ, par ko runâjâm pavasarî, realizçta, tiekoties apliecinâja paðvaldîbas Saimnieciskâs nodaïas vadîtâjs pilsçtas pârvaldnieks. Galvenokârt jautâjumâ par pilsçtas ielu seguma uzlaboðanu, jo iedzîvotâji vçlas pârvietoties pa gludâm ielâm un ietvçm. Ðonedçï uzòçmums no Rçzeknes VJM Bûve pabeidza asfalta ieklâðanu Sporta ielas posmâ no Dârza ielas lîdz Skolas ielai, pirms tam izbûvçjot nobrauktuves un ieliekot caurtekas. Minçtâ ielas posma pârbûvi iedzîvotâji gaidîja jau vairâkus gadus, jo pçc ûdenssaimniecîbas projekta realizçðanas ielâ veidojâs iesçdumi, tâ bija grûti izbraucama. Jau tuvâkajâ laikâ paðvaldîba slçgs lîgumu ar konkursâ uzvarçjuðo firmu par bruìa ieklâðanu pie bçrnudârza Pîlâdzîtis. Plânots, ka bruìi ieklâs simts metru garumâ, izveidojot trîs iebrauktuves. Ziemâ ðî vieta sagâdâja problçmas - veidojâs sniega vaïòi, automaðînâm bija grûti izmainîties, lîdz ar to vecâkiem piekïût bçrnudârzam, lai atvestu uz dârziòu vai aizvestu no tâ bçrnus. Bruìa ieklâðanai nepiecieðamas ne vairâk kâ divas - trîs nedçïas, tâdçï vçlais rudens nebûs traucçklis, sprieþ pilsçtas pârvaldnieks. Noslçgumam tuvojas iepirkums par bûvdarbiem Ceïinieku ielâ, Steíentavâ. Ielai plânots dubultais virsmas segums, ko veido ðíembas ar saistvielu. Tas bûs pirmais ðâda veida segums vienâ no pilsçtas ielâm. Pçc ðâdas tehnoloìijas piecâm ielâm segums jau atjaunots Viïakâ. Ceïinieku ielas remontu uzsâks ðogad, izrokot grâvjus un izbûvçjot nobrauktuves, bet pabeigs nâkamgad. Pavasarî notikuðajâ sarunâ solîju, ka sakârtosim piebraucamo ceïu Balvu pamatskolâ. Ceïð nedaudz pielabots, bet lielâks remonts atlikts uz nâkamo gadu, jo nâkamgad skolâm pieðíirta lielâka nauda saimnieciskajiem darbiem, piemçram, stadionu labiekârtoðanai. Skolu direktori bija aicinâti kopâ, lai to pârrunâtu. Tad arî atjaunosim pamatskolas piebraucamo ceïu, kas ir ïoti vajadzîgs, saka S.Meiers. Ðogad pilsçtâ veikti ielu intensitâtes aprçíini, dati apkopoti, bet ne visas ielas ar intensîvu kustîbu ir jâlabo. Ielâs, kur tas nepiecieðams, ir lâpîtas bedres, mainîtas caurtekas. Pie abiem pilsçtas bçrnudârziem uzstâdîtas ceïa zîmes. Tiek domâts arî par nepiecieðamîbu ierîkot guloðos policistus, kas garantç lielâku droðîbu pirmsskolas iestâþu tuvumâ to mazajiem iemîtniekiem. Plânots, ka remonts nepiecieðams Jaunatnes un Lauku ielâs, kas ir sliktâ kârtîbâ. Daïu ielu remontçs, kad pabeigs ûdenssaimniecîbas un kanalizâcijas treðo kârtu, kas sâksies nâkamgad. Negribas, lai veidotos situâcija, kad uzklâtais asfalts jâgrieþ ârâ, lai ieliktu ûdensvada vai kanalizâcijas caurules, atzîst pilsçtas pârvaldnieks. Pçc iedzîvotâju sûdzîbâm kaíu mâju pârvieto Pçc stâðanâs amatâ pilsçtas pârvaldniekam zvanîja un pie viòa griezâs pilsçtas iedzîvotâji ar saviem priekðlikumiem. Viens no ierosinâjumiem bija par kaíu mâju izbûvi un novietoðanu vairâkos pilsçtas dzîvojamo namu kvartâlos. Pamatojums ierosinâjumam - ðâdas mâjas uzstâdîtas citâs pilsçtâs, dodot mâjvietu klaiòojoðiem kaíiem, kuru saimnieki no dzîvniekiem atteikuðies. Pamesto dzîvnieku netrûkst arî Balvos, tâdçï paðvaldîba iedzîvotâjas priekðlikumu atbalstîja, iedalot lîdzekïus kaíu mâjas bûvei. Pirmo kaíu mâju Balvos novietoja Teâtra un Bçrzpils 12/14 daudzdzîvokïu mâju pagalmâ, taèu svinîgai mâjas atklâðanai sekoja iedzîvotâju sûdzîbas par iespçjamiem antisanitâriem apstâkïiem. Tagad kaíu mâja pârvietota dziïâk iekðpagalmâ, zaïajâ zonâ, kur tâ atradîsies arî turpmâk. Ðo vietu piedâvâja daudzdzîvokïu mâju vecâkâ, kurai bija jâsaskaras ar ðo problçmu un kura ir arî paðvaldîbas aìentûras darbinieks. Ir priekðlikums kaíu mâjas izvietot arî citviet pilsçtâ, taèu esam mâcîjuðies no pieïautajâm kïûdâm. Turpmâk zaïo gaismu ðâdai iniciatîvai dosim tikai vietâs, kur bûs veikta iedzîvotâju aptauja. Proti, ja cilvçki neiebildîs, jo ne visi dzîvniekus mîl vienâdi. Saruna par to mums bija arî ar novada paðvaldîbas izpilddirektori. Ja iedzîvotâji neiebildîs, izgatavot vçl kâdu kaíu mâju nav problçma, atzîst S.Meiers. Par droðu ziemu Tûlît pçc stâðanâs amatâ vairâki iedzîvotâji zvanîja pârvaldniekam par problçmâm ar apgaismojumu. Jau gada sâkumâ íibeles ar apgaismojumu novçrsa Ezera ielâ. Lielâkas problçmas sagâdâja nelielâ Draudzîbas iela, taèu arî ðeit elektriíi beidzot atrada vainu. Pa kâdai spuldzei sabojâjas arî citviet, taèu tam rûpîgi seko lîdzi. Pârvaldnieks atklâj, ka ir padomâ, ja ne ðogad, tad nâkamgad nomainît rotâjumus pie apgaismes stabiem vietâs, kur tie novecojuði. Lçti tas nav, tâdçï vispirms jâveic aprçíini. Tuvojoties ziemai, kïûst ne tikai tumðâks, arî piesalst, ielas un ietves kïûst slidenas, piesnieg. S.Meiers informçja, ka ielas un ietves ziemâ tîrîs paðvaldîbas aìentûra San- tex. Nupat aìentûrai pieðíirta nauda tehnikas iegâdei ielu kaisîðanai ziemâ, lai nebûtu veselîbu un dzîvîbu apdraudoðu gadîjumu, kad strâdnieki smiltis uz ielâm ber ar lâpstâm. Kaisîs arî trotuârus - ar mazo kaisîtâju. Kaisîðanai sagâdâts arî smilts sâls maisîjums. Esam ðo pozîciju nodevuði paðvaldîbas uzòçmumam. Manuprât, paðvaldîbas aìentûrâ veidojas ielu ziemas uzturçðanas dienests, lîdzîgi kâ ir autoceïu uzturçðanas dienests, pastâstîja pilsçtas pârvaldnieks. Par droðîbu pilsçtâ tiek gâdâts, arî uzstâdot novçroðanas kameras. Jau tuvâkajâ laikâ esoðâs novçroðanas kameras papildinâs astoòas jaunas, ko uzstâdîs pie Balvu pamatskolas, pie Balvu Valsts ìimnâzijas, pie profesionâlâs un vispârizglîtojoðâs vidusskolas, pie autoostas. Novçroðanas kameru kopçjais skaits tad sniegsies padsmitos. Droðîba pilsçtâ ir viens no svarîgâkajiem pârvaldîbas darba aspektiem, atzina S.Meiers. Gan remontçs, gan nojauks Balvenieðiem nav noslçpums, ka sâcies pilsçtas kultûras nama remonts, ko skars gan ârçjâs, gan iekðçjâs pârvçrtîbas. Kultûras namu pçc remonta nodos kâ vienotu objektu, tâpçc runas par to, ka pçc renovâcijas nams bûs glîts no ârpuses, bet sçdçt nâksies vecajos, izsçdçtajos krçslos, nav taisnîba. Pilsçtas pârvaldes vadîtâjs arî informçja, ka beidzot nojauks arî veco katlu mâju ar tâs garo skursteni, kas bojâ pilsçtas skatu. Bija aizíerðanâs siltumtrases dçï, bet ðis jautâjums ir atrisinâts. Par grausta nojaukðanu tâ îpaðnieks vienojies ar firmu SIA JVM Bûve no Rçzeknes, kas jau strâdâ Balvos. Çkas îpaðnieks ar ðo firmu vienojies neatkarîgi no paðvaldîbas, mums ar to nav nekâda sakara. No mûsu puses viss nepiecieðamais ir sakârtots, paskaidroja S.Meiers. Ziemassvçtkus gaidot Tiek domâts arî par pilsçtas izrotâðanu, sagaidot Ziemassvçtkus un gadu miju, kas nav aiz kalniem. Ir bijuðas tikðanâs ar paðvaldîbas aìentûras San Tex darbiniekiem, lai to pârrunâtu. Ir doma vairâk izgreznot parku pie estrâdes, jo lîdz ðim uzmanîba vairâk bija veltîta pilsçtas skvçram. Pilsçtas pârvaldnieks pauþ cerîbu, ka, iespçjams, izmaiòas skars arî pilsçtas galveno egli. Tâ atradîsies turpat, kur iepriekðçjos gados, bet par egles svçtku rotu tiek domâts. Foto - A.Kirsanovs Baltinavas novada domç 29.septembra sçdes lçmumi Pabeidz klât asfaltu. Pagâjuðajâ nedçïâ Balvos pabeidza ieklât asfaltu Sporta ielas posmâ no Dârza lîdz Skolas ielai. Vaduguns darbus fiksçja pçdçjâ brîdî, kad asfalta ieklâðanas tehnika jau atstâja noasfaltçto ielas posmu. Atjaunoðanas darbus Sporta ielâ uzsâka septembra beigâs ar nobrauktuvju izbûvi un ûdens novades sistçmas sakârtoðanu. Ðos, kâ arî asfaltçðanas darbus veica SIA JVM Bûve no Rçzeknes. Ielas remontam pieðíirti lîdzekïi no valsts dotâcijas Balvu novada paðvaldîbai ielu uzturçðanai. Atzîst par nenotikuðu Atzina par nenotikuðu paðvaldîbai piederoðâs automaðînas Volvo 850 izsoli, automaðînu nolçma norakstît un nodot metâllûþòos. Slçgs patapinâjuma lîgumu Nolçma noslçgt patapinâjuma lîgumu par automaðînas Lancia Kappa izmantoðanu, nosakot degvielas patçriòa normu 8 litri uz 100 km. Sadala mçrídotâcijas Sadalîja valsts pieðíirto intereðu izglîtîbas mçrídotâciju Baltinavas novada paðvaldîbas izglîtîbas iestâþu intereðu izglîtîbas pedagogu darba samaksai no valsts budþeta lîdz 31.decembrim - Baltinavas vidusskolai 2331 eiro apmçrâ, Baltinavas Kristîgajai internâtpamatskolai eiro apmçrâ, Baltinavas Mûzikas un mâkslas skolai eiro apmçrâ. Pagarina zemes nomas lîgumu Pagarinâja zemes nomas lîgumu termiòus èetrâm personâm uz pieciem gadiem katrai. Divas personas turpinâs iznomât paðvaldîbas zemi 0,1 hektâra apjomâ, viena persona - 4,5 hektâru apjomâ, bet vçl viena persona - 0,05 hektâru apjomâ, maksâjot nomas maksu likumdoðanâ paredzçtajâ kârtîbâ. Pieðíir Atzinîbas rakstus Pieðíîra Baltinavas novada domes Atzinîbas rakstus par ilggadçju darbu un nesavtîgu ieguldîjumu skolçnu izglîtîbâ - 25 gadu darba jubilejâ - Baltinavas Kristîgâs internâtpamatskolas skolotâjai Lilitai Loèmelei, Veltai Ïvovai un Baltinavas vidusskolas skolotâjai Aïonai Jokstei; 30 darba gadu jubilejâ - Baltinavas vidusskolas skolotâjâm Anitai Loèmelei un Skaidrîtei Keiðai; 35 darba gadu jubilejâ Baltinavas vidusskolas skolotâja Tatjanai Leicânei; 40 darba gadu jubilejâ Baltinavas vidusskolas skolotâjai Irçnai Kaðai, bet 50 darba gadu jubilejâ Baltinavas vidusskolas skolotâjai Nadeþdai Loginai- Sliðânei. Apstiprina fonda ziedojumu Pieòçma juridiskâs personas un nodibinâjuma Latvijas Bçrnu bâreòu fonds ziedojumu 1000 eiro apmçrâ un novirzîja to Kristîgâs internâtpamatskolas kancelejas preèu un lîdzekïu mâcîbu procesa iegâdei. Lappusi sagatavoja I.Zinkovska

8 8. V Otrdiena gada 18. oktobris Iegûta un atgûta pârliecîba par cerîgu nâkotni Kaimiòos Ciemojamies Jaunjelgavas novads ir Sçlijas daïa Daugavas kreisajâ krastâ, kas izveidots 2009.gadâ, apvienojoties bijuðâ Aizkraukles rajona paðvaldîbâm. Jaunjelgavas novads robeþojas ar Íeguma, Vecumnieku, Neretas, Viesîtes, Salas un pa Daugavu ar Pïaviòu, Kokneses, Aizkraukles un Skrîveru novadu. Jaunjelgavas novadâ ietilpst Jaunjelgavas pilsçta, kâ arî Seces, Staburaga, Sunâkstes, Daudzeses un Sçrenes pagasts. Jaunjelgavas novada ziemeïu robeþa aptuveni km garumâ robeþojas ar Daugavu. Novada platîba ir 685 km². Iedzîvotâju skaits novadâ ir 6474 (2011). Attâlums no Jaunjelgavas lîdz Rîgai ir ~ 80 km. GUNTIS LIBEKS, Jaunjelgavas novada domes priekðsçdçtâjs Kâ Jûs, pçc profesijas bûdams anesteziologs/ reanimatologs, nonâcât paðvaldîbas darbâ? -Paðvaldîbâ nokïuvu, 1988.gadâ iesaistoties politikâ, un, kâ daudzi, kïuvu par aktîvu Latvijas Tautas frontes dalîbnieku gadâ mani ievçlçja par rajona Tautas deputâtu, bet 1994.gadâ - par Aizkraukles rajona padomes priekðsçdçtâju. Kopð 1994.gada strâdâju paðvaldîbâs. Ar ko ievçrojams Jaunjelgavas novads citu vidû? -Novada administratîvais centrs ir Jaunjelgavas pilsçta ar senu un bagâtu vçsturi. Mûsu novadu atpazîstamu dara nozîmîgas vietas, notikumi, fakti un cilvçki. Daudzus apmeklçtâjus saista sirmâ Staburaga atraðanâs vieta un Vîgantes parks, Staburaga pagastâ dzimis un dzîvojis ievçrojamais komponists Pçteris Barisons. Sunâkstes pagasts lepojas ar izcilo apgaismotâju Godhardu Frîdrihu Stenderu, kurð dzîvojis un kalpojis Sunâkstes draudzç. Ievçrojami dabas objekti atrodas Daudzeses un Sçrenes pagastos: dabas liegumi, dabas un ìeoloìiskie objekti. Novadâ ir bagâti dabas resursi: meþs, Daugavas baseins, kûdras resursi, attîstîta zivjaudzçðana. Jaunjelgavas novadâ darbojas spçcîgi meþizstrâdes un kokapstrâdes uzòçmumi, kuri nodarbina ievçrojamu darbinieku skaitu un maksâ konkurçtspçjîgas algas: SIA Bellorudkorsnas Latvija, SIA Latgran, SIA Vairogi AB, SIA ASP pluss, SIA MV Tara. Zinu, ka nesen esat uzsâkuði tiesvedîbas procesu pret valsti? -Jâ. Jaunjelgavas novada dome iesniegusi prasîbu Satversmes tiesâ par Ministru kabineta noteikumu atcelðanu, kas nosaka minimâlo skolçnu skaitu vidusskolas 10.klasç. Vçlamies panâkt, lai valdîba rupji neiejauktos vietçjo paðvaldîbu kompetencç, pârkâpjot varas dalîðanas un elementâras vietçjâs sabiedrîbas intereses. Pçrn Jaunjelgavâ iedzîvotâji uz rokas saòçmuði lielâko vidçjo algu Latvijâ 772 eiro. Esat turîgs novads? -Raugoties no paðvaldîbas budþeta ieòçmumiem uz vienu iedzîvotâju, atrodamies Latvijas novadu viducî. Arî citi attîstîbas râdîtâji mûs raksturo kâ vidçji attîstîtu novadu, ieòemam no 40. lîdz 50. vietai 110 novadu vidû. Novadâ ir spçcîgi uzòçmumi, kas maksâ labas algas, bet ir arî liels nestrâdâjoðo (pensionâru, invalîdu, bezdarbnieku) personu un strâdâjoðo skaits ar zemiem ienâkumiem. Kas paveikts, kopð esat novada vadîtâjs? -Iegûta un atgûta pârliecîba par cerîgu nâkotni un ticîba Jaunjelgavas pilsçtas un novada attîstîbai. Kâdas ir lielâkâs novada problçmas? -Depopulâcija vai iedzîvotâju skaita samazinâðanâs, investîciju un jaunu darbavietu trûkums. Ar ko galvenokârt nodarbojas novada iedzîvotâji? -Iedzîvotâji galvenokârt nodarbinâti meþizstrâdç, kokapstrâdç, bûvmateriâlu raþoðanâ, lauksaimniecîbâ un pakalpojumu sniegðanâ. Kâds ir Jûsu atalgojums? gadâ atalgojumâ Jaunjelgavas novada domç saòçmu 20994,84 eiro. Jaunjelgavas novada domes çka. Pilsçtas valdes nams (bijuðais râtsnams, tagad novada domes çka) ir viens no skaistâkajiem un, iespçjams, pats lielâkais jûgendstila piemineklis ârpus Rîgas, celts 1912.gadâ, kad jûgendstils sâka savu uzvaras gâjienu ârpus lielpilsçtâm un nonâca lîdz Jaunjelgavai jeb tolaik sauktai par Fridrihðtati. Parkâ pie çkas atrodas pilsçtas simbols - guloðs zelta krâsas lauva, kas vairâkkârt mainîjis savu atraðanâs vietu. Sunâkstes pagastâ Ar vilnas biznesu iekaro tirgu Ja Jaunjelgavas novada iedzîvotâjiem pajautâsiet, ar ko îpaðs Sunâkstes pagasts, kâds noteikti atbildçs, ka ar vilnas namu. SIA Sunâkstes vilnas nams ir ìimenes uzòçmums, kas radies, iegâdâjoties îpaðumu Jaunjelgavas novadâ. Mainoties daþâdâm biznesa idejâm un iespçjai no LAD projektiem saòemt atbalstu nelauksaimnieciskai uzòçmçjdarbîbai, gala rezultâtâ uzòçmçjs Ints Baðkevics nonâca pie idejas izveidot vilnas pârstrâdes uzòçmumu. Sunâkstes vilnas nams iekârtots no paðvaldîbas îrçtâs telpâs - bijuðâ bçrnudârza çkâ, kas vairâkus gadus stâvçja tukða. Uzòçmums izveidots, liekot kopâ Eiropas Savienîbas finansiâlo atbalstu darbavietu radîðanai un privâtos lîdzekïus. Paðu spçkiem uzrakstîto projektu 2012.gadâ apstiprinâja, un I.Baðkeviès iegâdâjâs pirmâs vilnas apstrâdes iekârtas no Kanâdas, kas joprojâm ir tâdas vienîgâs Baltijas valstîs. Lai bijuðâ bçrnudârza telpâs uzsâktu raþoðanu, jaunajam îpaðniekam bija jâpieliek ne mazums pûïu un lîdzekïu - tai skaitâ jâuzlabo apkures sistçma un kosmçtiski jâizremontç telpas. Nu jau vairâk nekâ trîs gadu garumâ katru darba dienu uzòçmuma raþoðanas cehâ var sastapt divas darbinieces, kuras ðeit strâdâ pilnu darba slodzi. Viena no tâm ir uzòçmuma vadîtâja Elita Vîtola, kura labprât pastâsta par daudzajiem posmiem vilnas apstrâdç un izrâda, kâ darbojas Kanâdâ raþotâs ekonomiskâs, vienkârðâs vilnas apstrâdes iekârtas. Kâ izrâdâs, vilnas pârstrâde ir diezgan sareþìîts un darbietilpîgs process. To saðíiro, attîra, mazgâ, þâvç, plucina, krâso, saveï... lîdz izveidojas materiâls dzijai vai filcçðanai. Trîs gadu laikâ esam izauguði tiktâl, ka aitu vilnu iepçrkam tikai no vietçjiem un mums zinâmiem audzçtâjiem, kuri pat gaida rindâ. Lîdz ar to zinâm, ka produkcijai bûs kvalitâte, stâsta uzòçma vadîtâja. Tiesa gan, droði vien ne katrs zina, cik raþoðanas procesâ no katra iepirktâ vilnas kilograma paliek pârstrâdei. Ja, piemçram, mazgâjamajâ maðînâ ieliekam7,5kg vilnas, tad galarezultâtâ produkta raþoðanai no tâs paliek vien 5 Gatavi sadarboties. Uzòçmuma pluss ir tas, ka varam pârstrâdât kaut vai kilogramu vilnas citur ðâdas iespçjas nav, jo pârstrâdei vajadzîgs daudz lielâks daudzums, teic E.Vîtola. kilogrami. Tâ tas diemþçl ir, stâsta E.Vîtola. Ðis uzòçmums no citiem atðíirîgs arî ar to, ka sunâkstieði ir vienîgie Latvijâ, kuri pieòem pârstrâdei arî alpaka, kamieïu, truðu un suòu vilnu. Uzòçmuma vadîtâja stâsta par pastâvîgajiem sadarbîbas partneriem Lietuvâ alpaku audzçtâju saimniecîbu, kas reizi gadâ piegâdâ vilnu, ko mazgâ un pârstrâdâ jçldzijâ. Savukârt no Iecavas minizoodârza Sunâkstes vilnas namâ nonâk îpaðu kazu, aitu, lamu, alpaka vilna. Lai vilnai radîtu pievienoto vçrtîbu, vilnas namâ gatavo daþâdu krâsu jçldziju un filcçðanas pamatmateriâlus, ko plaði izmanto rokdarbnieces. Kopð zinâma laika ðo produkciju jau var iegâdâties arî veikalos Depo un Rimi, savukârt visu pârçjo - internetveikalâ. Dabîgs materiâls, roku darbs un kvalitâte ðîs lietas cilvçki novçrtçjuði vienmçr. Jaunâs mâmiòas mazuïiem labprât iegâdâjas segas no dabîgâs vilnas, citi iecienîjuði dekoratîvos paklâjiòus. Uz Indras pagastu Latgalç piegâdâjam vilnas kârsumus, no kuriem kâda uzòçmîga sieviete ðuj segas un spilvenus. Strâdâjam, attîstâmies, apzinâm situâciju galvenais ir darît, pârliecinâta E.Vîtola.

9 V Otrdiena gada 18. oktobris 9. Jaunjelgavas novadâ Îsumâ Uzòçmçjdarbîba Uz Trîs istabâm - pçc miera un klusuma Gadiem ilgi skatîties uz tukðo mâju vecâku lauku sçtâ, saòemties, uzòemties, uzdrîkstçties un izdarît to visu spçjis jauno country stila brîvdienu mâju Trîs istabas Sçrenes pagastâ saimnieks Mârtiòð Spriòìis. Jaunajâ brîvdienu mâjâ, kas savu darbîbu uzsâkusi vien ðî gada maijâ, îpaðnieku darbdienâs uz vietas sastapt grûti, jo viòð ar sievu Paulu, kas ir no Balviem un ir Sarmîtes Cunskas mazmeita, dzîvo un strâdâ Rîgâ. Tikmçr ðeit saimnieko Mârtiòa mamma, mâksliniece Aija Arkliòa, kura dçla biznesa projektâ ielikusi savu sirdi, dvçseli un daudzâs prasmes. Aija stâsta, ka ðajâ vietâ katrai çkai savs stâsts un ceïð. Arî Lazdâres piedzîvojuðas daþâdus laikus te savulaik bijuðas saimniecîbas çkas ar govîm, vistâm, cûkâm, saimniecîbas noliktavas çku, kas nu pârtapuðas mûsdienîgâ un pieprasîtâ atpûtas vietâ. Mâja ar kopçjo platîbu - 150m 2 un trîs istabâm (zilo, sarkano un dzelteno) - nu kïuvusi par moderniem un labiekârtotiem apartamentiem ar savu îpaðu odziòu. Ikviena no trîs istabâm ðeit veidota kâ studio tipa dzîvoklis ar gultasvietu, pilnîbâ aprîkotu virtuvi un vannasistabu. Par moderno lauku stilu ðeit parûpçjusies pati Aija, kura, bûdama mâksliniece, lîdz sîkumam pârdomâjusi katru interjera detaïu. Tagad, kad pavisam drîz jau noslçgsies pirmâ darbîbas sezona, pâròçmusi sajûta, ka izdarîta pareizâ izvçle. Neliegðos,- sâkumâ mâca ðaubas par projekta veiksmîgu realizâciju. Turklât arî vedeklas vecâki bija piesardzîgi, atklâj Aija. Taèu pretçji baþâm cilvçki uz Trîs istabâm brauc labprât. Daþu mçneðu laikâ ðeit pabijuðas daudzas latvieðu ìimenes ar bçrniem, vientuïi ceïinieki, tûristi no Vâcijas, Polijas, ìimenes no Maskavas, bijis arî kâds austrâlietis ar kundzi latvieti. Tagad cilvçki brauc un bauda rudeni, jo pie mums ir pasakaini skaista vieta dziïa grava, lejâ avots, top pastaigu taka, kuru ðoziem plânojam pabeigt, stâsta Aija. Viòas novçrojumi liecina - pilsçtnieki uz jauno viesu mâju atbrauc baudît mieru, klusumu un putnu èalas. Vasarâ, satinuðies siltos pledos, viòi lîdz pat vçlai naktij sçþ ârâ uz terases, Brînumainâs pârvçrtîbas. Vçl pirms neilga laika modernâs viesu mâjas vietâ atradâs kûts, saimniecîbas çkas un garâþa, kas nu pârtapusi ïoti piemîlîgâ un skaistâ interjerâ. Viesmîlîgie saimnieki Mârtiòð un Paula ir pârliecinâti - ðî ir mûsdienîga atpûtas vieta, kur steigu nomaina miers, bet burzmu - putnu dziesmas un saulrieti virs koku galotnçm. savukârt vakaros ar jauniepazîtajiem citu istabu kaimiòiem mçdz kopâ uzcept gaïu. Pârsvarâ cilvçki istabu rezervç uz vienu nakti. Piemçram, kurzemnieki piektdienu vakaros atbrauc uz Koknesi, apskata Likteòdârzu, pârnakðòo pie mums un nâkamajâ dienâ dodas apceïot Latgali, zina stâstît Aija. Viòa skaidro, ka pagaidâm jaunais bizness plaðumâ neies, toties nolemts piestrâdât pie kvalitâtes, kaut vai iegâdâjoties vçl labâku un kvalitatîvâku gultasveïu, jo cilvçki ðâdas lietas novçrtç. Ideju saimniekiem daudz, tikai atliek tâs realizçt. Patiesîbâ viss sagriezies pavisam citâdi. Neticami, bet arî man tagad ir ko darît. Esmu sapratusi, ka dzîvç jâpaïaujas uz Dievu. Cik reizes nav bijis tâ - paði kaut ko izplânojam un nesanâk, ja tas nav vçlçts ar Dieva ziòu. Bet, ja ir, viss notiek, ir pârliecinâta Aija Arkliòa. Viena no lielâkajâm ebreju kapsçtâm Latvijâ. Neviens nav palicis vienaldzîgs, apskatot Jaunjelgavas seno ebreju kapsçtu, kas izveidota 1848.gadâ un aizòem divus hektârus no kopçjâs kapu teritorijas gadâ vâcieði nodedzinâja ebreju lûgðanu namus un noðâva vairâk nekâ 500 ebreju. Noðautos pârapbedîja kapu teritorijâ aiz ebreju kapiem. Mûsdienâs veikti kapu sakopðanas darbi un kâdreizçjâs kaplièas drupas iekonservçtas kâ piemiòas vieta. Labâkâ pastaigu vieta - promenâde. Tâ izveidota 2011.gadâ Daugavas krastâ 3,5km garumâ. Pastaigu taka visâ garumâ vijas gar Daugavu, nodroðinot lielisku iespçju ikvienam baudît Daugavas tecçjumu vasarâ un rudenî, ledus ieðanu pavasarî un baltos plaðumus ziemâ. Taka ved gar pârceltuves vietu un izbûvçtu pietauvoðanâs vietu laivâm, kuteriem un ûdens motocikliem, ðeit ir arî èetri rotaïu laukumi bçrniem, peldvieta, atpûtas vietas ar soliem, galdiem, ugunskura vietâm, automaðînu stâvvieta, velo novietne, nojume, ìçrbtuves skaista un sakopta vieta, kur ìimenei ïauties Latvijas lielâkâs upes valdzinâjumam! Tûrisma objekts Staburags - dzelmç zudis svçtums Reiz ðeit bija..., ar ðâdu frâzi parasti sâkas teju ikviena ekskursija, ko vada Staburaga pagasta tûrisma un informâcijas centra vadîtâja Anita Dâldere. Pirmais, kas nâk prâtâ, domâjot par Staburagu, nav pagasts vai administratîvi teritoriâlâ reforma, bet gan bçrnîbâ lasîtais Valda stâsts Staburaga bçrni, latvieðu iemîïotâ dziesma par raudoðo Staburadzi vai kaut kur sen dzirdçtais stâsts par reto dabas brînumu, kas nu atdusas Daugavas dzelmç. Senâ ðûnakmens klints ir visteiksmainâkais, visvairâk pieminçtais Latvijas ceïotâju mçríis un latvieðu svçtuma simbols. Diemþçl, kâ teic A.Dâldere, par ðo brînumu tagad var stâstît tikai teiksmas un pasakas, jo skaistâ vieta pçc Pïaviòu HES uzcelðanas gadâ tika appludinâta. Kas tad bija Staburags? Ap 18,5 metrus augsta saldûdens kaïíieþu klints Daugavas ielejas kreisâ krasta dolomîtu kraujas malâ. Stâsta, ka no zemes lauzies ledusauksts ûdens, apaudzçjot sûnu ar cietu èaulu. Tâ ðûnakmens rags veidojies arvien lielâks un ik pçc 300 gadiem no sava smaguma lûzis nost un audzis atkal no jauna. Lai gan Daugavas krasta krâðòums - Staburaga klints atdusas Daugavas dzelmç, ainavas ðajâ vietâ ir patiesi skaistas un tûristu iecienîtas. Piemçram, Vîgantes muiþas parks, kas lepojas ar garu un kultûras tradîcijâm bagâtu vçsturi. Par kâdreizçjâs muiþas apbûvi tagad liecina vien klçts drupas, laukakmeòu mûra þogs, kas fragmentâri apvij vienu parka daïu, vairâki dîíi. Parkâ ir pastaigu takas, brîvdabas estrâde, laivu piestâtne, skulptûra Daina, komponistam Barisonam veltîta lapenîte, kâ arî 2011.gadâ uzstâdîtâs Janèa un Marèa skulptûras no Voldemâra Zâlîða grâmatas Staburaga bçrni. Ðajâ apkârtnç 20.gadsimta pirmajâ pusç noritçja aktîva kultûras dzîve, par ko liecina pirmâs brîvvalsts laikâ ( gadâ) celtâ grandiozâ brîvdabas estrâde. Uz tâs skatuves varçja uzstâties 800 dalîbnieku, bet sçdvietas bija paredzçtas iedzîvotâju! Vîgantes parkâ skançjuði arî Staburaga dziesmu svçtki, kas noteikti pelnîjuði iekïûðanu Staburaga pagasta nozîmîgâko notikumu skaitâ, atzîst tûrisma un informâcijas centra vadîtâja gadâ, kad Latvijâ pie varas bija Kârlis Ulmanis jeb vadonis, viòð nâca klajâ ar uzsaukumu izdaiïot latvju sçtas. Ðî paða gada maijâ netâlu no Staburaga par godu vadonim grantçta apïa vidû iestâdîja ozolu un ðo vietu nodçvçja par Vienîbas birzi. 60 gadus vçlâk savu ozolu Vienîbas birzî iestâdîja arî Valsts prezidents Guntis Ulmanis, savukârt viòa piemçram sekoja arî nâkamie Latvijas prezidenti. Laika gaitâ arî radâs doma par godu nogrimuðajam Staburagam uzstâdît piemiòas zîmi un izsludinât konkursu. Tajâ pârliecinoði uzvarçja Siguldas tçlnieces Solveigas Vasiïjevas skulptûra Dieva auss, kuru atklâja 2003.gada 17.maijâ Vienîbas birzî. Tagad ðo piemiòas zîmi izdaiïo pçc selekcionâra Jâòa Vasarieða iniciatîvas veidotais krâðòais dienliliju dârzs, kâ arî Latvijas Valsts prezidentu stâdîtie ozoliòi. Taèu stâsts par skaisto Staburugu un tâ apkârtni nebûtu pilnîgs, ja nepieminçtu rakstnieku pâri Mâru Svîri un Vladimiru Kaijaku, kuri katru vasaras sezonu pavada lauku mâjâs Staburaga pagastâ un ir neatòemama ðîs teiksmainâs vietas sastâvdaïa. Viòu îpaðums atrodas paðâ Daugavas krastâ, aptuveni 15 metrus no nogremdçtâs Staburaga klints. Abu rakstnieku radoðajai biogrâfijai ir izteikts latvisks akcents - viòu darbi bijuði pateicîgi ekranizâcijai. Pçc Vladimira Kaijaka românu motîviem veidots populârais televîzijas seriâls Likteòa lîdumnieki, Pie Dieva auss. Staburaga pagasta tûrisma un informâcijas centra vadîtâja Anita Dâldere râda mazu fragmentu, kas saglabâjies no senâs muiþas laikiem, un stâsta par piemiòas zîmi Dieva auss, kas atklâta 2003.gadâ. Dieva ausî jâèukst sava vçlçðanâs, tad tâ piepildîsies, tûristus mudina A.Dâldere. savukârt pçc Mâras Svîres stâsta ekranizçta iemîïotâ filma Limuzîns Jâòu nakts krâsâ. Taèu tie, protams, nav ðî rakstnieku pâra vienîgie darbi, atklâj A.Dâldere. Ievçrîbas cienîgs ir arî fakts, ka 13.oktobrî Mâra Kaijaka (Svîre) svinçja savu 80.dzimðanas dienu un saòçma îpaðu apbalvojumu Jaunjelgavas novada Goda pilsonis - par izciliem nopelniem rakstniecîbâ, kultûrâ un ilggadîgu lîdzdalîbu Jaunjelgavas novada sabiedriskajâ un kultûras dzîvç. Jaunjelgavas novadâ ciemojâs S.Karavoièika, foto - A.Kirsanovs

10 10. V Otrdiena gada 18. oktobris Kultûra Tikðanâs * Sâkums 5.lpp. Stâsta par sevi un saviem darbiem Bçrzkalnes pagasta bibliotçkâ uz tikðanos ar Aivaru Kïavi bija atnâkuði pâris desmiti iedzîvotâju, tostarp arî vîrieði. Klâtesoðie ïoti uzmanîgi klausîjâs autora stâstîjumâ un uzdeva arî jautâjumus. Toties Kubulu kultûras namâ starp klausîtâjiem sçdçja vairâki gados jauni cilvçki - vietçjâs skolas vecâko klaðu audzçkòi. Viòus redzçdams, prieku neslçpa Dzintars Tilaks. Abus minçtos grâmatu autorus raksturo bûtiska kopçja iezîme pçc profesijas viòi ir þurnâlisti. Ko grâmatu rakstîtâji atklâja par sevi un saviem darbiem? Pievçrðas mîtiem AIVARS KÏAVIS ir autors 21 grâmatai. Pats saka, ka tas nebût nav daudz, jo rakstît sâcis jau 17 gados. Tiesa, deviòdesmitajos gados, kad valstî iestâjâs juku laiki, rakstniecîbai viòð nepievçrsies gadus desmit. Ðíitis, literatûra tad nevienam vairs nav vajadzîga. Viòð ir vistîrâkais pilsçtnieks, lai gan sen jau dzîvo laukos. Joprojâm ar siltâm jûtâm atceras savu vidusskolas gadu klasi. Klasesbiedri bijuði savdabji ïoti patstâvîgi audzçkòi ar konkrçtu dzîves mçríi. Kâ zinâmie fotogrâfi Aivars Liepiòð un Valdis Semjonovs. Kopumâ òemot, esam godîgi cilvçki, jo starp mums nav neviena deputâta, nav arî padomju vai valþu priekðsçdçtâju, priecâjas Kïavis. Arî Aivars centies izvçlçties sev konkrçtu mçríi un tâpçc sâcis rakstît dzejoïus. Tas îsti gan nav padevies. Pçc tam pievçrsies stâstiem, un pirmos darbus aiznesis nelaiíim Çvaldam Vilkam. Bûdams jau dienestâ, Aivars uzzinâjis, ka viòa radoðie darbi nodrukâti. Ar to sâkusies viòa rakstniecîba. Pçc profesijas Aivars Kïavis ir þurnâlists. Viòð neslçpj prieku, ja kâds vçl atceras viòa vadîto kâdreizçjo literâro þurnâlu Avots. Deviòdesmitajos gados redaktoram radâs radoða rakstura domstarpîbas ar pârçjiem þurnâla veidotâjiem, un A.Kïavis no ðî izdevuma bija spiests aiziet. Pârmaiòu laiku viòa dzîvç atspoguïo literârais darbs Patvçrums ilûzijâm. Atklâts un dziïi personîgs darbs, tapis trîs mçneðos, ko lasîtâji uzòçmuði ar atsaucîbu atzîstot, ka arî viòiem bijuðas lîdzîgas izjûtas. Gandarîjumu tas sagâdâjis arî paðam autoram, jo literâro darbu konkursâ A.Kïavis par to saòçmis tiem laikiem milzîgu prçmiju. Autoram ir èetras grâmatas par Latvijas vçsturi. Tâs viòð rakstîjis 10 gadus. Pats saka: Vâkdams materiâlus un domâdams par ðiem darbiem, sapratu, ka mçs tik ïoti dzîvojam ar pieòçmumiem un mîtiem, ka man noteikti ir jâraksta. Rakstot pats sev atklâjis interesantus, iepriekð nezinâtus faktus, kâ, piemçram, kauju pie Smoïinas ezera 16.gadsimta sâkumâ, kas latvieðu rakstniecîbâ tikpat kâ nav pieminçta. A.Kïavi tâ satriekusi militârâ aspektâ. Proti, kad aptuveni 5 tûkstoði kaujinieku sakâvuði un padzinuði 90 tûkstoðu lielu pulku. Pat bet viòð varçja nenolaisties tik zemu, lai apmainîtu savu valsti pret braucienu uz Ðveici. pieòemot, ka hronikas autors kaut ko pârspîlçjis, tas tomçr ir satriecoðs fakts,- uzskata A.Kïavis. Vçsturisko darbu ciklâ viòð pievçrðas arî mîtu atspoguïoðanai. Spilgts piemçrs par Kârli Ulmani. A.Kïavis pârliecinâts: Ja arî Latvijas okupâcija nebija novçrðama, tâ tomçr varçja izpausties citâdâk. Ulmanis savu prezidenta krçslu atdeva apmaiòâ pret solîjumu, ka viòð nokïûs Ðveicç. To pierâda vçsturiskie dokumenti. Diemþçl, tikko vilciens ðíçrsoja Latvijas robeþu, Ulmanis nokïuva èekas uzraudzîbâ. Ulmanis apcietinâjumâ uzrakstîja savas atmiòas, ko viòam lika darît èeka, kurâs gan nenozâkâja savus ienaidniekus, bet vainu uzòçmâs galvenokârt uz sevi. Bet pçc tam viòu èeka ielika cietumâ. Es nesaku, ka Ulmanis bija slikts. Bet viòð varçja nenolaisties tik zemu, lai apmainîtu savu valsti pret braucienu uz Ðveici. Viss jau tâpat bûtu noticis, taèu nebûtu apkaunojoðo vçsturisko dokumentu. Un tas teiciens: Es palikðu savâ vietâ, jûs palieciet savâs Runâjot par izdotajiem vçsturiskajiem româniem, Bçrzkalnes pagasta iedzîvotâja izteica savu viedokli. Proti, viòai, tos lasot, palikusi sajûta, ka autori vadâs pçc principa: kâ gribu, tâ rakstu, lai lasîtâjs tic vai arî nç. A.Kïavim viòa jautâja, cik lielâ mçrâ viòð kâ darbu autors pieturas pie vçsturiskâs patiesîbas un faktiem, vai var ticçt visam rakstîtajam? A.Kïavis atbildçja: Visâs èetrâs grâmatâs par Latvijas vçsturi norâdîti vçsturiskie fakti un skaidrojumi, kas tajâs minçti. Pamatâ vçsturiskâ bâze pat detaïâs ir absolûti precîza. Bet tas, ko un kâ domâ personâþi, kâ viòi rîkojas un tamlîdzîgi,- tâ ir mana kâ autora versija, balstîta gan uz faktiem. Bet par vçsturisko darbu sçriju, ko tagad izdod, arî A.Kïavim paðam ir pretrunîgas izjûtas. Viòu aizskar, piemçram, fakts par ðo grâmatu sponsoru. Ðo faktu ilgi noklusçja, bet tagad zinâms, ka sponsors ir miljonârs, uzòçmçjs un finansists Valçrijs Belokoòs. Kâpçc to visu sponsorç cilvçks, kurð krâpj Latvijas valsti? retoriski jautâja A.Kïavis. Kaía mâjupceïð DZINTARA TILAKA balsi pazîst tie, kuri klausâs radio. Tur viòam aizvadîti 36 darba gadi. Taèu tagad viòð ir brîvmâkslinieks, kuru ar radio mâju saista vien raidîjums Lasâmlaiks, kurâ Dzintars stâsta par jaunâkajâm apgâda Zvaigzne ABC izdotajâm grâmatâm. Jâ, un savu reizi çterâ aizvieto arî kolçìus viòu atvaïinâjuma laikâ. Dzintars uz paða âdas izmçìinâjis daþâdus darbus, ko spçj piedâvât viena iestâde: bijis producents, redaktors, þurnâlists, mûzikas redaktors Tagad viòa aizrautîba ir radio dîdþejs. Darbs radio palîdzçjis iepazît cilvçkus un notikumus, gût pamatu literârajam materiâlam, kas vçlâk pârtapis daþâda þanra literâros darbos. Tilakam iznâkuðas astoòas grâmatiòas. Daudzi droði vien labi atceras raidîjumu Sirdslietu aìentûra. Tas bija veiksmîgs radio projekts, kur sarunâm par attiecîbâm katru reizi bija izvçlçts konkrçts temats un tajâ aktîvi iesaistîjâs arî klausîtâji. Dzintars atceras, ka bijuði gan smiekli, gan asaras, un ne vienmçr viss ritçjis gludi. Spilgta epizode, ko viòð nespçj aizmirst, kad çterâ piezvanîjis cilvçks un teicis, ka ir gatavs aiziet no dzîves. Pavisam nopietni. Vientuïð cilvçks, kurð radio vçlas atstât savu pçdçjo vçstîjumu. Sapratu, kâda atbildîba man ðajâ brîdi tiek uzkrauta kâ þurnâlistam. Domâju, ko teikt? Palûdzu viòai rîkoties neparasti: aiziet pie spoguïa un paskatîties uz cilvçku, vai viòð tieðâm pelnîjis ko tâdu? Kad mûsu saruna beidzâs, manas izjûtas bija neaprakstâmas, stâsta Dzintars. Pçc nedçïas no sievietes saòemta pateicîbas vçstule, traìçdija bijusi novçrsta. Toties traki izsmçjuðies, kad çterâ runâjis vîrietis no Tikðanâs Bçrzkalnes pagasta bibliotçkâ. Lasîtâji uzzinâja gan par grâmatu tapðanu, gan arî par autora personîgo dzîvi. Laukos kâdu laiku viòð nodarbojies ar aitkopîbu. A.Kïavim ir pieci dçli un deviòi mazbçrni. Jaunâkais darbs. Jaunâkais ðogad vasarâ izdotais darbs ir Likvidçtie autobusi. Ar to A.Kïavis sakâs atdodam parâdu paaudzei, kâdreizçjiem èetrdesmitgadniekiem, kura visvairâk aizstâvçja savu Latvijas valsti deviòdesmito gadu pârmaiòâs, gâja uz barikâdçm, kuri bûtu visvairâk cietuði, ja neatkarîbu sakautu. Grâmata par tiem, kuri tagad dzîvo ar noþçlojamâm pensijâm un vairs nespçj pârmainîties un pârkvalificçties. Latgales. Stâstîjis nopietnas lietas izloksnç. Dzintars toreiz nokritis pat no krçsla. Lasîtâjiem pazîstami tâdi Tilaka darbi kâ dzejoïu krâjums Sirdslietu aìenta ritmiskas domas, sarunu grâmata Latviskâs sirdslietas, arî româns Sirds nemiers, ko autors pats uzskata par dâmu românu. Ðî gada februârî iznâca vçl viens darbs Piíis un zçvele - ironisks skatîjums par latvieðiem, kâ viòi jûtas kapitâlismâ. Tilaks raksta arî Foto - M.Sprudzâne Interesanti klausîties. Klausîtâjiem Dzintars Tilaks sagâdâja jautrus brîþus, lasîdams fragmentus no saviem darbiem. Viòð atklâja, ka gatavojas kïût par profesionâlu rakstnieku pirms pâris mçneðiem saòemts aicinâjums papildinât Rakstnieku savienîbas rindas. Bûs atkal jauni izdevumi. Dzintars Tilaks atzinâs, ka paðam mâjâs nebût nav visu savu grâmatu - tâs aizceïojuðas pie citiem. Taèu tuvâkajâ laikâ atkal iznâks jauni viòa darbi. Tilaku pârsteidz cenas, kâdas viòð redz grâmatu veikalos. Vai tieðâm cilvçki var atïauties tâs nopirkt? viòð jautâja. bçrniem. Èomiòð stâsta par kaíi, kuru pârpratuma dçï aizved ïoti, ïoti tâlu, bet kurð pçc laika atgrieþas mâjâs. Pamatâ tam ir patiess notikums, ko Dzintars uzzinâjis, ciemojoties ârzemçs pie drauga. Tikai viòð ðo notikumu pârnes uz Latviju un savâ darbâ ataino kaía piedzîvojumus mâjupceïâ. Dzintars apòçmies bçrniem izdot vçl vienu grâmatu par savu bçrnîbas laiku ar moto: kad mçs augâm. Lappusi sagatavoja M.Sprudzâne Foto - M.Sprudzâne Foto - M.Sprudzâne Foto - M.Sprudzâne

11 Vietçjâs ziòas V Otrdiena gada 18. oktobris 11. Notikums UNESCO nedçïas pasâkumi Baltinavâ Ingrîda Zinkovska UNESCO nedçïai veltîtâ pasâkumâ Baltinavas vidusskolas Paaudþu centrâ notika tikðanâs ar Valsts kultûras pieminekïu aizsardzîbas inspekcijas pârstâvjiem. Pasâkuma tçma kultûrvçstures mantojuma saglabâðana un aizsardzîba Baltinavas novadâ. Baltinavas novadâ bija ieraduðâs Kultûras pieminekïu aizsardzîbas inspekcijas pârstâves Vilma Platpiere un Evita Princova. Viòas auditoriju iepazîstinâja ar kultûrvçstures mantojuma aizsardzîbas sistçmu Latvijâ un aicinâja sabiedrîbu iesaistîties kultûras pieminekïu aizsardzîbâ. Valsts Kultûras pieminekïu aizsardzîbas inspektores bija sagatavojuðas prezentâciju par aizsargâjamiem kultûrvçstures pieminekïiem Baltinavas novadâ. Lielâkâ daïa pasâkuma apmeklçtâju bija Baltinavas vidusskolas skolçni un skolotâji, kuri aktîvi iesaistîjâs diskusijâ par Baltinavas novada kultûrvçstures pieminekïiem un to aizsardzîbu. Inspektores informçja arî par nesen izskançjuðo atradumu Svâtûnç minot, ka vienîgais pozitîvais ieguvums ir atrasto senlietu nodoðana muzejam, taèu vairâk ðajâ gadîjumâ ir negatîvâ, jo zûd atrasto lietu zinâtniskâ vçrtîba. Ja atradçjs visu bûtu atstâjis zemç un informçjis par to inspekciju, iespçjams, par vçsturi mçs uzzinâtu daudz vairâk. Inspektores aicinâja bût vçrîgiem un uzmanîgiem ar zemç atrastajâm senlietâm un atradumus atzîmçt, bet neaiztikt, ziòojot par tiem. Tâ mçs uzzinâsim par mûsu senèiem daudz vairâk, lieki netraucçjot pîðïu mieru, pastâstîja pasâkuma dalîbniece, Baltinavas kultûras nama vadîtâja Inta Loèmele. Lîdzîgâs domâs ir arî skolotâja Iveta Gabrâne. Viòa pauda viedokli, ka senlietu atradçja rîcîba nebija çtiska, proti, ar metâla detektoru staigât gar kapsçtas malu. Þurnâls Ilustrçtâ Pasaules Vçsture un laikraksts Vaduguns informçja lasîtâjus par Baltinavas novada Svâtûnes ezera krastâ atrastâm vairâk nekâ 1600 gadus vecâm senlietâm, ko Latvijas Nacionâlajam vçstures muzejam nodeva privâtpersona Mâris Mikaþâns. Baltinava bagâta ne tikai ar senvietâm, bet arî citiem kultûrvçsturiskiem pieminekïiem, piemçram, kokgriezumiem rotâ- tiem logiem. Koka arhitektûra arî bijusi viena no UNESCO nedçïas tçmâm. Par visu to jâstâsta jaunajai paaudzei, kas ðîs atmiòas un zinâðanas nesîs tâlâk. Pirms tikðanâs Paaudþu centrâ Baltinavâ notika citas UNESCO nedçïas aktivitâtes, ko sadarbojoties organizçja Baltinavas vidusskola, mûzikas un mâkslas skola, novada muzejs un bibliotçka. Baltinavas vidusskolas 7.klases skolçni, mûzikas un mâkslas skolas 4.klases skolçni, skolas jaunsargi kopâ ar skolotâjâm Intu Ludborþu, Ivetu Gabrâni, Anitu Loèmeli, jaunsardzes instruktoru Valentînu Keiðu, vidusskolas direktoru Imantu Sliðânu, novada bibliotekâri Inâru Bubnovu un muzeja vadîtâju Antru Keiðu devâs izzinoðâ ekskursijâ uz Puncuïovas pilskalnu, kur atcerçjâs zinâmâs teikas un nostâstus par pilskalnu, par Tiesas silu un Zvanu kalniem. Pârrunâja, kâdi rakstiskie avoti liecina par ðîm vietâm novadâ. Pârsprieda, kâ ritçjusi dzîve pilî, kas, kâ liecina veiktie arheoloìiskie izrakumi, trîs reizes degusi. Ekskursijas dalîbnieki atcerçjâs arî ne tik senu vçsturi - padomju laikos pilskalnâ rîkotas balles, apstrâdâta zeme un puiði sacentuðies, kurð ar savu motociklu uzbrauks pilskalnâ. Pilskalna vçsturiskâ nozîme nav novçrtçta. Âbelenes (Puncuïovas) pilskalns atrodas 5 kilometru attâlumâ no Baltinavas Puncuïovas ciemâ. Paðlaik tas ir ar kokiem apaudzis 30 metrus augsts kalns, uz kura kâdreiz atradusies (13.gs.) pils, kurai bijuði pakïauti tagadçjie Baltinavas, Kârsavas un Ðíilbçnu apvidi. Pils pçc treðâs nopostîðanas, par ko izrakumos liecina trîs ogïu slâòi, vairs nav atjaunota. Mûsdienâs Puncuïovas pilskalna apkârtnç, arot zemi, atrasti daþâdi metâla, kaulu priekðmeti, pat monçta, datçta ar 1056.gadu. Atradumi nodoti Latvijas Valsts muzejam. Âbelenes (Puncuïovas) pilskalns ir Valsts nozîmes arheoloìiskais piemineklis un vietçjâs nozîmes îpaði aizsargâjamâ teritorija. Pilskalna stâvâs nogâzes, akacis, dziïâs gravas apvîti ar daudziem nostâstiem un teikâm par dzelzs vârtiem, sargsuni un bagâtîbâm, ko tas sargâ. Klausâs skolotâju. Izzinoðâs ekskursijas dalîbnieki Puncuïovas pilskalnâ ar interesi noklausîjâs vçstures un novada mâcîbas skolotâju Intu Ludborþu. Balvu Novada muzejâ UNESCO nedçïa Latvijâ notika no 10. lîdz 16.oktobrim un tâs pamattçma bija Latvijas cildinâðana pasaulç. Latgales kultûrvçsturisko mantojumu glabâ arî Balvu Novada muzejs, kas oktobra mçnesi veltîja psalmu (saïmas) jeb lûgðanâm par miruðajiem dziedâðanas tradîcijâm. Muzeja apmeklçtâjiem ir iespçja noskatîties Mârtiòa Boiko un Aigara Lielbârþa filmu Psalmu dziedâðana Latgalç, kas ilgst apmçram divas stundas, lai gûtu priekðstatu, kâ tas notika 2009.gada Viïakas novada Ðíilbçnu pagasta Rekovâ. 27.oktobrî notiks tikðanâs ar psalmu dziedâtâjâm Saïmas mûsu pusç. Foto - I.Sliðâns Viïakas novada domç * Sâkums 4.lpp. 29.septembra sçdes lçmumi Nosaka uzturçðanas izmaksas skolâs Noteica viena audzçkòa mçneða uzturçðanas izmaksas izglîtîbas iestâdçs (EUR): Viïakas pirmsskolas izglîtîbas iestâdç 173,57; Medòevas pirmsskolas izglîtîbas iestâdç 214,90; Þîguru pirmsskolas izglîtîbas iestâdç 212,05; Viïakas pamatskolâ 86,60; Viduèu pamatskolâ 99,60; Þîguru pamatskolâ 112,06; Upîtes pamatskolâ 108,73; Viïakas Valsts ìimnâzijâ 81,06; Rekavas vidusskolâ 53,29. Apstiprina muzeja attîstîbas stratçìiju Apstiprinâja Viïakas Novada muzeja vidçjo attîstîbas stratçìiju gadam. Apstiprina ìimnâzijas attîstîbas plânu Izdarîja grozîjumus Viïakas Valsts ìimnâzijas nolikumâ un apstiprinâja Viïakas Valsts ìimnâzijas Attîstîbas plânu 2016./ /2019. mâcîbu gadam. Apstiprina zemes vienîbu sarakstus Apstiprinâja Viïakas novada domes îpaðumâ vai valdîjumâ neapbûvçtu zemes vienîbu sarakstu, kas nododamas nomâ. Pârdala finansçjumu No Viïakas Sociâlâs aprûpes centra budþeta izdevumiem par kurinâmo atïâva novirzît Viïakas Sociâlâs aprûpes centra budþeta tâmç EUR 263 telpu remontiem. Sadala naudu skolotâju algâm Pieðíirto finansçjumu vispârçjâs pamatizglîtîbas un vispârçjâs vidçjâs izglîtîbas iestâþu pedagogu darba samaksai un valsts sociâlâs apdroðinâðanas obligâtajâm iemaksâm par septembri decembri kopsummâ EUR sadalîja ðâdi (EUR): Viïakas Valsts ìimnâzija ; Rekavas vidusskola ; Upîtes pamatskola ; Viduèu pamatskola ; Viïakas pamatskola ; Þîguru pamatskola Pieðíirto finansçjumu piecgadîgo un seðgadîgo apmâcîbai pedagogu darba samaksai un valsts sociâlâs apdroðinâðanas obligâtajâm iemaksâm par septembri-decembri EUR sadalîja ðâdi (EUR): Medòevas pirmsskolas izglîtîbas iestâde ; Viïakas pirmsskolas izglîtîbas iestâde ; Þîguru pirmsskolas izglîtîbas iestâde ; Rekavas vidusskola ; Upîtes pamatskola Pieðíirto finansçjumu intereðu izglîtîbas programmu un sporta skolu pedagogu darba samaksai un valsts sociâlâs apdroðinâðanas obligâtajâm iemaksâm par septembridecembri EUR sadalîja ðâdi: Rekavas vidusskola (21 stunda); Viïakas Valsts ìimnâzija (19 stundas); Viduèu pamatskola (14 stundas); Þîguru pamatskola (10 stundas); Viïakas pamatskola (13 stundas); Upîtes pamatskola (8 stundas); Viïakas Mûzikas un mâkslas skola (13 stundas); Medòevas pirmsskolas izglîtîbas iestâde (2 stundas); Viïakas pirmsskolas izglîtîbas iestâde (2 stundas). Reorganizç sociâlâs iestâdes Ar 3.oktobri nolçma reorganizçt paðvaldîbas iestâdes Viïakas sociâlâs aprûpes centrs un Ðíilbçnu sociâlâs aprûpes mâja, iekïaujot paðvaldîbas iestâdes Viïakas sociâlâs aprûpes centrs sastâvâ kâ struktûrvienîbu Ðíilbçnu sociâlâs aprûpes mâju. Noteica, ka paðvaldîbas iestâde Viïakas sociâlâs aprûpes centrs ir paðvaldîbas iestâdes Ðíilbçnu sociâlâs aprûpes mâja tiesîbu un saistîbu pâròçmçja, un apstiprinâja Viïakas Sociâlâs aprûpes centra nolikumu. Atbrîvoja Ilzi Ðaicâni no Viïakas Sociâlâs aprûpes centra vadîtâjas amata sakarâ ar viòas iecelðanu Viïakas novada Sociâlâ dienesta vadîtâjas amatâ. Atbrîvoja Lînu Barovsku no paðvaldîbas iestâdes Ðíilbçnu sociâlâs aprûpes mâja vadîtâjas amata sakarâ ar paðvaldîbas iestâdes Ðíilbçnu sociâlâs aprûpes mâja reorganizâciju un iecçla viòu par Viïakas Sociâlâs aprûpes centra un struktûrvienîbas Ðíilbçnu sociâlâs aprûpes mâja vadîtâju, sâkot ar 3.oktobri, un nosakot darba slodzes un amata likmes: Viïakas Sociâlâs aprûpes centra vadîtâjs - 0,8 slodzes un struktûrvienîbas Ðíilbçnu sociâlâs aprûpes mâja vadîtâjs - 0,2 slodzes. Pieðíir atvaïinâjumus Pieðíîra Viïakas novada domes priekðsçdçtâja vietniekam Leonidam Cvetkovam ikgadçjâ apmaksâtâ atvaïinâjuma daïu (2 nedçïas) no 24.oktobra lîdz 6.novembrim. Pieðíîra novada domes izpilddirektorei Zigrîdai Vancânei ikgadçjâ apmaksâtâ atvaïinâjuma daïu (2 nedçïas) no 10. lîdz 23.oktobrim.

12 12. V Otrdiena gada 18. oktobris Atpûta Jaunâkie þurnâlu numuri A12 Arhitekte Rasa Kleina saòçmusi gada arhitektûras balvu par Maltas vidusskolas rekonstrukciju un uzskata, ka arhitekti var pierâdît, ka neiespçjamais ir iespçjams. Kâ pedagogu darbu vçrtç alternatîvâ pedagogu samaksas modeïa autors Èeslavs Batòa? Tiekamies ar Ansi Ataolu Bçrziòu, kurð uzskata, ka pilnvçrtîgai dzîvei ir jâizvçlas interesantâkie ceïi. Kâ zemniekiem Domuïiem izdodas sevi noskaòot uz pozitîvâs nots. Kâdas mâcîbas atklâj literâts Leonards Rakickis, kurð no vadîtâja ir kïuvis par aristokrâtisku dzejnieku. Burvîgas dabas gleznas un ceïojums pa upi un niedrâjiem kopâ ar Mâri Maskalânu skaistais un iedvesmojoðais dabâ, un kâ to saglabât. Pirmoreiz þurnâlâ eseja par urbâno Latgali un Asûnes ciema mistiskie stâsti. Maìiskie vârdi 10. kârta a v î z e i e m î l Uzdevums: visus maìiskos vârdus ierakstît krustvârdu mîklai lîdzîgâ tabulâ. Uzvarçtâju gaida pârsteiguma balva. l a i m e l a i k i p i e p e n a u d a Citâdâ Pasaule Dziedniece Inga Dâboliòa. Viòai labi redzami nâves slieksni pârkâpuðie, bet dzîvajiem palîdz izveseïoties. Raganas rotaïâjas Alûksnç. Skaistas meitenes, sirmas zâïu sievas un rçgi - bûrçjâm tur ir daudz izpausmju. Indiâòu pçcteces vçstîjums. Brazîlijas maìiskâ mantojuma glabâtâja Latvijâ Vanesa Rufino. Cilvçka apziòas pârcçlâjs. Astrologs Kristaps Baòíis skaidro plançtu un skaitïu ietekmi uz cilvçku dzîvi. Veïu laika piezîmes. Dieva dienâs var satikt pirms daudziem gadiem pazuduðâ tçva garu. Es un mans liktenis. Skaitlis 7. Visnoslçpumainâkais analîtiskais mistiíis, kuru dzîve lutina. Apslçptie dzîvnieki. Kriptozooloìija pçta sen izmiruðus vai mistiskâs leìendâs minçtus dzîvniekus. Una Sarunas ar tevi. Dace Rukðâne- Ðèipèinska. Paradîzes vecums. Viòa. Narkoloìe Inâra Vârpa nav çrts cilvçks nepiekâpîga savos uzskatos un brîþiem asa. Ðî intervija nav çrta tiem, kuri ðo uzskata par personîbas brîvîbas un iespçju laikmetu. Un pilnîgi noteikti ðî saruna nav çrta arî paðai Inârai, jo tâ ir pârâk atklâta un sâpîgi smeldzîga. Brîþiem lîdz asarâm. Mûsu vidû. Eksotiskais latviskums. Skaidrâ latvieðu valodâ viòas jûsmo par jûru, Liepâjas vçjiem, gleznainiem meþiem Çrgïu pusç, vasarâs plûc pïavâ pîpenes. Latviskums ne vienmçr ir tikai âriðíîgs, rotâjies ar ausekïiem un apâvies pastalâs. Tas mçdz arî klusi slçpties aiz tumsnçjas âdas un sprogainiem, melniem matiem. Viòi. Vien daþas dienas pirms UNAS dzimðanas dienas savu 80. jubileju svinçja reþisors Jânis Streiès, kura vârds mûsu sarunvalodâ jau sen ir kïuvis par kvalitâtes zîmi. Spçrâm soli ârpus ierastâ, uz sarunu aicinot ne tikai Jâni, bet arî viòa meitu Viktoriju Streièu, Kauòas muzikâlâ teâtra aktrisi. Viòa iedvesmo. Miera stâvokïi nav domâti man. Modes dizainere un zîmola Cinnamon Concept dvçsele Antra Hanna Pujçna. Mazulis pçc 40. Vçlo mammu pieredze. Runâ viòi. Vai laulîba nogalina mîlestîbu? Mûziíis un TV24 raidîjuma Rampas ugunis vadîtâjs Andris Kiviès sarunâ ar aktieri Ìirtu Íesteri. Stils. Kâdreizçjâ Rîgas Modeïu nama modeles Astra Puriòa, Milena Gulbe un Vineta Groza par eleganci skaistumu, kas neizzûd. Krâsu maìija. Atklâj mâkslinieku sevî un atrodi savu îsto akcentu! Drçbju skapis. Svinçt dzîvi katru dienu. Lîderîbas mentore Irîna Pîgozne, kura vairâk nekâ 22 gadus ieòçmusi vadoðus amatus Swedbank grupâ, par sievietes paðapziòu un pievilcîbu. Aromâtu pasaulç. Îpaðâ aromâta stâstâ dalâs imidþa dizainere Þanna Dubska, mâksliniece Franèeska Kirke, aktrise Madara Botmane un modes mâksliniece Natâlija Jansone. Asara - asina asins atsâk - divus - eseja Ikars - jauka kaija - kanna kauja kauli - klejo klepo - kurli lapas laide - laiva laiza - likme maisa maiss - manas malas maska - medus - melis mesta - mîlçt Muris - naiva piere - pikas piles - pilis - plats - plîti potes - prata râmâk - resna riets - salas - saper sauks sekas - sekss senas skaïa - skalo skots sleja slida slimo slota - sokas somas - spoka - stils taisa - tiesa traka - treks - zîmes Jûsu atbildes tiek gaidîtas Vaduguns redakcijâ, Teâtra ielâ 8, lîdz 10.novembrim. Maìisko vârdu mîklu atrisinâja: D.Zelèa (Kriðjâòu pagasts), L.Markova (Brieþuciema pagasts), A.Mièule, A.Sliðâns, A.Siliòa (Tilþa), I.Homko (Medòeva), J.Poðeika, Z.Pulèa, St.Lazdiòð, S.Sirmâ, A.Naïivaiko, E.Íirsone, J.Voiciðs (Balvi), N.Mantone (Bçrzkalnes pagasts). 9.kârtâ veiksme uzsmaidîja STAÒISLAVAM LAZDIÒAM no Balviem. Pçc balvas griezties redakcijâ (lîdzi òemt personu apliecinoðu dokumentu). Foto konkurss Uz kurieni doties? Iesûtîja Daniels Kivkucâns no Balviem. Katra mçneða labâkâs fotogrâfijas autors saòems balvu. Fotogrâfijas var iesûtît pa pastu Balvi, Teâtra ielâ 8, LV-4501, vai elektroniski vaduguns@apollo.lv. Pie foto obligâti norâdâms vârds, uzvârds (vçlams - tâlrunis). Jûtos omulîgi. Iesûtîja Daniels Kivkucâns no Balviem. Lappusi sagatavoja E.Gabranovs

13 Trîspadsmitâ V Otrdiena gada 18. oktobris 13. Pierobeþâ Kâ dzîvojam? Nevalstisko organizâciju apvienîba Oxfam, kas visâ pasaulç cînâs pret iedzîvotâju nabadzîbu un ir daudzu atzîtu pçtîjumu autore, pagâjuðajâ mçnesî publicçtajâ pçtîjumâ secinâjusi, ka Latvijâ ir viena no lielâkajâm atðíirîbâm starp valsts turîgâko un trûcîgâko iedzîvotâju ienâkumiem. Nav duðu un vannu Savukârt, kâ liecina paðmâju Centrâlâs statistikas pârvaldes apkopotie dati, iedzîvotâju dzîves apstâkïi ievçrojami atðíiras arî Latvijas reìionos un novados. Visnotaï interesanta statistika atrodama arî par mûspuses èetriem novadiem Balvu, Viïakas, Rugâju un Baltinavas, kas ir vçl viens apliecinâjums tam, ka statistika nav sausa zinâtne un, pçtot daþâdus datus, var uzzinât pârsteidzoðas lietas. Piemçram, Centrâlâs statistikas pârvaldes apkopotie dati liecina, ka Balvu novadâ 38,2% no visiem novada iedzîvotâjiem mâjâs nav ne duðas, ne arî vannas. Visâ Ziemeïlatgalç tas gan ir vislabâkais râdîtâjs. Ðajâ ziòâ augstâkais procentuâlais râdîtâjs ir Baltinavas novadâ (65,6 %), kam seko Viïakas novads (59%) un Rugâju novads (53,9 %). Protams, tas nebût nenozîmç, ka mûspuses iedzîvotâjiem ir problemâtiska situâcija ar higiçnas prasîbu ievçroðanu, jo, visticamâk, lauku apvidos dzîvojoðajiem aktuâlâka par visâm vannâm un duðâm, kopumâ òemot, ir doðanâs papçrties krietni ekskluzîvâkajâs pirtiòâs. Tomçr, salîdzinot ar pârçjiem Latvijas novadiem, vislielâkie procentuâlie râdîtâji ir tieði Latgalç. Savukârt galvaspilsçtâ, Pierîgas reìionos un arî Kurzemç situâcija ir labâka, kas vedina domât par bieþi piesauktajâm reìionâlajâm labklâjîbas atðíirîbâm. Kas attiecas uz vidçjo algu uz rokâm 2015.gadâ (visâs darba vietâs, izòemot privâtos uzòçmumus, kur darbinieku skaits ir mazâks par 50 cilvçkiem), no mûspuses novadiem vislielâkâ alga ir Viïakas novadâ (431 eiro), kam seko Rugâju novads (417 eiro), Balvu novads (415 eiro) un Baltinavas novads, kura iedzîvotâji kopâ ar Beverînas novada (362 eiro) un Dundagas novada iedzîvotâjiem (350 eiro) pçc 2015.gada decembra datiem saòem valstî zemâko algu uz rokâm 362 eiro. Tâpat apkopoti tâdi interesanti dati kâ vientuïo vecâku ìimenes. Procentuâli no visâm novadâ dzîvojoðajâm ìimençm Balvu novadâ tâdu ir 30,6%, Viïakas novadâ 33,1%, Rugâju novadâ 27,9%, Baltinavas novadâ 31,7%. Bçrni vecumâ no 7 lîdz 17 gadiem bez pamatskolas izglîtîbas, kuri neapmeklç skolu: Balvu novadâ 0,9%, Viïakas novadâ 0,2%, Baltinavas novadâ 2,6%, savukârt Rugâju novadâ ðâdu jaunieðu nav. Iedzîvotâji, kas dzîvo vieni paði (procentuâli no visiem novada iedzîvotâjiem): Balvu novadâ 14,2%, Viïakas novadâ 17,1%, Rugâju novadâ 19,8 %, Baltinavas novadâ 17,8%. Visbeidzot pieauguðie bez pamatizglîtîbas (procentuâli no visiem iedzîvotâjiem, kuri vecâki par 15 gadiem): Balvu novadâ 5,9%, Viïakas novadâ 9,1%, Rugâju novadâ 6,6%, Baltinavas novadâ 9,3%. Par dzîvi neþçlojas Lai kârtçjo reizi pârliecinâtos, ka labklâjîbâ starp Latvijas reìioniem un iedzîvotâjiem pastâv diezgan liela plaisa, nav nemaz jâmeklç statistikas dati un tajos cîtîgi jâiedziïinâs. Arî tâli ceïi nav jâmçro, jo dzîves apstâkïi, kurus nekâ citâdâk kâ par cilvçka necienîgiem vai pat traìiskiem nosaukt nevar, vçrojami arî tepat mûspusç. Kâ apliecinâjums tam ir arî attçlos redzamâ Viïakas novada Vecumu pagasta iedzîvotâja ÇVALDA BUKOVSKA dzîves apstâkïi, kurð bija atsaucîgs un labprât piekrita sarunai ar redakciju, bet par savu dzîvi gan nesûdzas un pieticîgi piebilst, ka viòam visa gana. Savulaik ðajâ mâjâ dzîvoja mana mâte Emîlija un tçvs Aloizs. Brâlis Alberts jau kâ laiciòu miris traìiskâ autoavârijâ. Ikdienâ mçdzu dzîvot gan dzîvoklî pie brâlçna, gan arî sociâlajâ dzîvoklî, bet ðajâ mâjâ (attçlâ) dzîvoju viens pats un man ðeit patîk vislabâk. Ðajâ mâjâ dzîvoju arî ziemâ. Kâdam varbût bûtu auksts, bet man nesalst malku atved, apkure ir, arî elektrîba ir. Katru mçnesi par invaliditâti saòemu 106 eiro, kâ arî piepelnos gadîjuma darbos. Lai arî dzîves apstâkïi ir tâdi, kâdi tie ir, par dzîvi nevaru þçloties, stâsta Çvalds. Jautâts, vai ikdienâ interesçjas par Latvijâ notiekoðo, Çvalds pârliecinâts, ka mûsu valstî dzîve nav nemaz tik slikta. Pie saimniecîbas çkas. Çvalds stâsta, ka malku apkurei sagâdâ arî no attçlâ redzamâ pussabrukuðâ ðíûòa, ik pa laikam paòemot pa kâdam dçlim. Pastrâdâju pie kâda saimnieka, kartupeïu maisam nopelnu, iztikai pietiek. Par dzîvi þçloties nevaru. Mâjai nepiecieðami remontdarbi. Dzîvojamâ mâja vairs nav nekâda jaunâ un to nâkas pielabot, lai çka turçtos uz vietas. Manai dzîvei mâjas vçl pietiks, sprieþ vîrietis. Uzticamais draugs Pokulîtis. Lai dzîve vienatnç nebûtu tik vientuïa, Çvalda mâjâs mitinâs uzticams draugs, kuru pats vîrietis dçvç par Pokulîti. Viòaprât, grûtâk klâjas, piemçram, zemniekiem, kuriem ir lielâki ienâkumi, lîdz ar to arî risks kaut ko zaudçt. Par sevi viòð pieticîgi piebilst, ka pastrâdâ pie viena saimnieka, otra, maisu ar kartupeïiem nopelna un iztikai pietiek. Jâpiebilst, ka savulaik laikrakstâ Vaduguns jau publicçjâm rakstu par dzîvi pierobeþâ mûspusç, ko daudzviet raksturo pussabrukuðas mâjas un iedzîvotâju doðanâs laimi meklçt ârpus Latvijas. Iedzîvotâji arî ironizçja, ka mûspusç un citviet oficiâlâs tikðanâs, pieòemot augstus vîrus ar skaistiem uzvalkiem no Rîgas, viòiem tiek izrâdîta pilsçtas pati skaistâkâ iela, mâja, svinîgi pârgriezts pa kâdai lentîtei, kungi smaida, un viss ir kârtîbâ, bet darba kârtîbâ ierakstît par regulâru ciemoðanos un reâlâs dzîves iepazîðanu novadu nabadzîgâkajos nostûros, pçc visa sprieþot, nav pieòemts. Foto - A.Kirsanovs Foto - A.Kirsanovs Informç robeþsardze Karsta nedçïas nogale Tuvojas ziema, bet robeþsargiem kïûst arvien karstâk, jo pastiprinâjusies valsts robeþas nelikumîga ðíçrsoðana. Aizvadîtâs nedçïas nogalç uz austrumu robeþas kopumâ konstatçti trîs valsts robeþas nelikumîgas ðíçrsoðanas gadîjumi un aizturçti 37 Vjetnamas pilsoòi un deviòi personu pârvietotâji seði Igaunijas un trîs Krievijas pilsoòi. Vienâ no gadîjumiem 14.oktobrî Valsts robeþsardzes Viïakas pârvaldes robeþsargi desmit Vjetnamas pilsoòus aizturçja Viïakas pârvaldes pârraudzîbas teritorijâ Alûksnes novadâ. Visos gadîjumos uzsâkti kriminâlprocesi. Jâpiebilst, ka daïa Vjetnamas pilsoòu pagaidâm ievietoti vairâkâs Valsts policijas îslaicîgâs aizturçðanas vietâs, taèu lielâkâ daïa jau pârvietota uz Valsts robeþsardzes Aizturçto ârzemnieku izmitinâðanas centru Daugavpils, kura kapacitâte kârtçjo reizi ir tuvu maksimâlai. Tas viss, neskatoties uz to, ka katru nedçïu robeþsardze izraida no valsts iepriekð aizturçtos robeþpârkâpçjus. Kopumâ kopð ðî gada sâkuma no valsts jau izraidîti vairâk nekâ 300 ârzemnieki, kuri nelikumîgi uzturçjâs Latvijas Republikâ. Informç ugunsdzçsçji Deg sodrçji 9.oktobrî Balvos, Raiòa ielâ, daudzdzîvokïu mâjas skurstenî dega sodrçji. Iemesls nepareiza dûmvada izbûve. Deg bçniòos esoðie priekðmeti 16.oktobrî Balvos, Íirðu ielâ, kâdâ mâjâ dega bçniòos esoðie priekðmeti. Cietuðo nav. Ziòo par pamanîto èûsku 12.oktobrî ugunsdzçsçji glâbçji saòçma informâciju, ka kâdâ veikalâ Balvos, Brîvîbas ielâ, atrodas èûska. Ugunsdzçsçji glâbçji izbrauca uz notikuma vietu, bet èûsku neatrada, jo tâ jau bija paspçjusi aizrâpot prom. No akas izvelk suni 13.oktobrî ugunsdzçsçji glâbçji devâs uz Lauku ielu Balvos, lai no akas palîdzçtu izkïût sunim. Jâpiebilst, ka ar èetrkâjaino draugu viss kârtîbâ un viòa dzîvîbai briesmas nedraud. Sadarbojas ar mediíiem 14.oktobrî ugunsdzçsçji glâbçji devâs uz Celtnieku ielu Balvos, kur, sadarbojoties ar Neatliekamâs medicîniskâs palîdzîbas dienesta darbiniekiem, palîdzçja atvçrt kâdas privâtmâjas durvis. Tas bija nepiecieðams, lai sniegtu palîdzîbu kâdam iedzîvotâjam, kuru mediíi nogâdâja slimnîcâ. Savukârt 9.oktobrî ugunsdzçsçji glâbçji izbrauca uz Balvu novada Bçrzkalnes pagasta Silakrogu, lai noòemtu spçcîgâ vçja dçï uz ceïa braucamâs daïas uzkrituðo koku. Lappusi sagatavoja A.Loèmelis Foto - A.Kirsanovs

14 14. V Otrdiena gada 18. oktobris Reportâþa Susâju seniori dodas apskatît Alûksni 13.oktobrî, kad lauku darbi apdarîti, Viïakas novada Susâju pagasta seniori devâs ekskursijâ uz Alûksni. Pagasta pârvaldes vadîtâjs Ilmârs Locâns atzîst, ka doma aizvest seniorus ekskursijâ bija jau agrâk, taèu cilvçkiem rudenî svarîgâk par atpûtu bija novâkt raþu savâs piemâjas saimniecîbâs, sagatavot ziemas krâjumus, sakopt sçtsvidu. Nekur tâlu aizbraukt nevaram, jo daþiem cilvçkiem mâjâs ir lopi un vakarâ jâatgrieþas apdarît darbus, piebilda pagasta vadîtâjs. Jâteic, ka no mâjas izkustçt vçlçjâs pat Anna Ambarova, kurai 16.oktobrî palika 90 gadi. Viòa iegriezâs Bîbeles muzejâ un ar interesi aplûkoja jauno Tempïakalna ielas tiltu, lai caur gida stâstîjumu uzzinâtu, kâ to uzbûvçja bez ezera aizbçrðanas un peldlîdzekïu izmantoðanas, saglabâjot vidi un neskarot ezera gultni. Marija Voika pastâstîja, ka ar pagastu bijusi ekskursijâ pa Daugavas lokiem, kâ arî apskatîjusi baznîcas Cçsu pusç. Alûksne pârsteidza. Nekad neiedomâjam paskatît kaimiòu pilsçtas visus tûrisma objektus. Mani patîkami pârsteidza renovçtâs daudzstâvu mâjas, prieks skatîties, atzina M.Voika. Ekskursanti pabija vairâkâs vietâs - iegriezâs muzejos, paspçja uzkâpt tornî, uz kultûras centra skatuves nodziedât Rûþeòu, nobaudît pusdienas vietçjâ çdnîcâ un pat iemalkot kafiju Katrînkrogâ. Pie Glika ozoliem. Seniori uzzinâja, ka vâcu mâcîtâjs Ernsts Gliks, dzîvodams Alûksnç, paveica vienu no sava mûþa nozîmîgâkajiem darbiem latvieðu valodâ iztulkoja Bîbeli. Tam par godu viòð mâcîtâjmuiþas parkâ iestâdîja divus ozolus, kuri zaïo joprojâm. Blakus tiem atrodas piemiòas akmens ar uzrakstu Glika ozoli , kas simbolizç Vecâs Derîbas un Jaunâs Derîbas pârtulkoðanas laiku. Klausâs Vides labirintu saimnieka stâstîjumu. Inga Ganiòa un Inâra Kudure kopâ ar citiem dzirdçja, kâ saimnieks Aldis Verners stâsta par savu privâto dabas muzeju, kas darbojas jau vairâk nekâ 20 gadus. Izstâdç Ahâti dabas varenîbas spogulis skatâmi gandrîz 150 ðo dabas veidojumu. Interesanti bija vçrot, kâ minerâlus apstaro ar ultravioletajiem stariem, kurus tie atstaro daþâdâs krâsâs, lîdz ar to tumsâ izskatâs îpaði krâðòi. Kâpsim tornî? Aleksandra Volkova, Irçna Strupka, Lucija Maïiòina un Valentîna Krçmere apsvçra ideju uzkâpt skatu tornî, kas atrodas pie Alûksnes ezera Tempïa kalna parkâ. No toròa, kas ir 37,8 m augsts, paveras skats uz Alûksni. Daþiem ðo augstumu izdevâs pievarçt. Valentîna Bukovska pie Saules tilta. Tempïa kalnâ atrodas ne tikai Slavas templis, bet arî Saules tilts, un ðî ir atpûtnieku iecienîta vieta. Valentîna par garâkâm pastaigâm ekskursijas laikâ nesûdzçjâs, bet, atspiedusies uz sava lietussarga, òipri tipinâja citiem pa priekðu. Pârsteidz grimçtavas. Sarmîte Circene pauda apbrînu plaðajâm un gaiðajâm kultûras centra grimçtavas telpâm, kurâs ir vieta arî skaitliski lieliem kolektîviem, piemçram, koristiem. Alûksnes Kultûras centrâ. Metodiíe Ilze Briediòa pastâstîja, ka ðeit darbojas 9 amatiermâkslas kolektîvi - skolotâju koris Atzele, senioru koris Brûklenâjs un citi. Renovçto çku novçrtçja arî Susâju iedzîvotâji, izskatot teju visas telpas, diskozâli un kamerzâli ieskaitot, bet uz lielâs skatuves padziedâja Rûþeòu. Interesants atradums. Pagasta pârvaldes vadîtâjs Ilmârs Locâns ar interesi aplûkoja Latvijas laika dzelzceïa verstu stabus ar Latvijas ìerboni. SIA Jaunsçtas tûrisms îpaðnieks Druvis Tomsons paskaidroja, ka tie atrasti tçva laukos, purvâ, kur garâm gâjis ðaurslieþu dzelzceïð Gulbene-Valka. Ir zinâms, ka Latvijas ìerbonis tajâ iegravçts trîsdesmitajos gados un ir vçl labi saskatâms. Mûsu cements jau sen bûtu sadrupis, teica D.Tomsons. Samçrîsimies? Lilitai un Linardam Jakovïeviem bija interesanti samçrîties ar daþâdu putnu spârniem, uzzîmçtiem uz sienas, jo katram putnam spârnu garums atðíîrâs. Lîdzâs tornim bija veikaliòð, kur varçja nopirkt suvenîrus, un daþi ðo iespçju arî izmantoja. Bîbeles muzejâ. Irçna Strapcâne un Lucija Maïiòina, arî pârçjie muzeja apmeklçtâji, uzzinâja, ka bîbele bija pirmâ bçrnu âbece, jo nâkamâ - îstâ Stendera âbece - iznâca tikai pçc 100 gadiem. Bîbeles cena toreiz bija tikpat liela, cik 500 kilogrami rudzu vai 140 kilogrami gaïas. Ðajâ muzejâ ir ap 900 grâmatu - bîbeles, dziesmu grâmatas, sprediíu grâmatas un daþâda literatûra, bet Bîbeles vien ir ap 300, turklât 38 valodâs. Garðîga kafija! Susâju seniori, arî Anna Nikolajeva un Irçna Strupka, Katrînkrogâ nobaudîja garðîgu kafiju. Z.Loginas teksts un foto

15 Vietçjâs ziòas V Otrdiena gada 18. oktobris 15. Balvu novada domç Edgars Gabranovs 13.oktobra sçdes lçmumi Apstiprina zemes ierîcîbas projektus Apstiprinâja zemes ierîcîbas projektu nekustamâ îpaðuma Ceplîði, Bçrzpils pagastâ, zemes vienîbas sadalîðanai: atdalîja no nekustamâ îpaðuma Ceplîði Bçrzpils pagastâ vienu zemes vienîbu. Paliekoðajai zemes vienîbai un uz tâs atrodoðajâm çkâm saglabâja nosaukumu Ceplîði un mainîja esoðo adresi no Ceplîði, Bçrzieði, Bçrzpils pagastâ, uz Ceplîði, Bçrzpils pagastâ, Balvu novadâ. Zemes lietoðanas mçríis zeme, uz kuras galvenâ saimnieciskâ darbîba ir lauksaimniecîba. Atdalâmajai zemes pieðíîra nosaukumu Saulespuíe un noteica lietoðanas mçríi zeme, uz kuras galvenâ saimnieciskâ darbîba ir lauksaimniecîba. Jaunizveidotajâm zemes vienîbâm noteica tiesîbu apgrûtinâjumus. Apstiprinâja arî zemes ierîcîbas projektu nekustamâ îpaðuma Birzçni, Kubulu pagastâ, zemes vienîbas sadalîðanai - atdalîja no nekustamâ îpaðuma Birzçni, Kubulu pagastâ, vienu zemes vienîbu. Paliekoðajai zemes vienîbai un uz tâs atrodoðajâm çkâm saglabâja nosaukumu Birzçni, mainîja esoðo adresi no Bçrzçni, Tutinava, Kubulu pagastâ, uz Bçrzçni, Kubulu pagastâ, Balvu novadâ, un noteica lietoðanas mçríi pârçjâ lauksaimnieciskajâ raþoðanâ izmantojamâ zeme. Atdalâmajai zemes vienîbai pieðíîra nosaukumu Birzçni 1 un noteica lietoðanas mçríi zeme, uz kuras galvenâ saimnieciskâ darbîba ir lauksaimniecîba. Jaunizveidotajâm zemes vienîbâm noteica tiesîbu apgrûtinâjumus. Pârdos îpaðumu Nolçma pârdot Martai Loèmelei nekustamo îpaðumu Bçrzpils ielâ 33, Balvos, kas sastâv no zemes gabala ar kopçjo platîbu 1162 m 2. Nekustamâ îpaðuma pârdoðanas cena - EUR 1760, nomaksas termiòð trîs gadi no lîguma noslçgðanas dienas. Tâpat pârdos Edîtei Íerìei-Karikai nekustamo îpaðumu Repðova, Bçrzpils pagastâ, kas sastâv no zemes gabala ar kopçjo platîbu 5,84 ha (nekustamâ îpaðuma pârdoðanas cena - EUR 3500). Savukârt Vladimiram Petrovam pârdos nekustamo îpaðumu Eglâji, Lazdulejas pagastâ, kas sastâv no zemes gabala ar kopçjo platîbu 8 ha (nekustamâ îpaðuma pârdoðanas cena - EUR 8640). Organizçs atkârtotu izsoli Deputâti neiebilda atkârtoti atsavinât, samazinot sâkumcenu par 20%, atklâtâ mutiskâ izsolç kustamo mantu augoðos kokus un krûmus nekustamajos îpaðumos Partizânu ielâ 5B, Balvos, zemes vienîbâ ar kopçjo platîbu m 2 un Krasta ielâ 8, Balvos, zemes vienîbâ ar kopçjo platîbu 4686m 2, izcçrtamâs koksnes apjoms 148,55 m 3. Apstiprinâja kustamâs mantas - augoðo koku un krûmu - nosacîto cenu EUR 910. Izsole notiks 8.novembrî. Pagarina nomas lîgumu Pagarinâja nedzîvojamâs telpas nomas lîgumu par nedzîvojamo telpu - garâþu Nr.164, kas atrodas Daugavpils ielâ 74A, Balvos, ar Vili Riuèu automaðînas novietoðanai uz trîs gadiem. Noteica nomas maksu EUR 11,26 bez PVN mçnesî par kopçjo platîbu 19,7 m². Tâpat pagarinâja nedzîvojamo telpu nomas lîgumu par nedzîvojamâm telpâm Jaunatnes ielâ 3-12, Kriðjâòos, ar SIA Lîgo-II komercdarbîbas nodroðinâðanai (pârtikas un rûpniecîbas preèu mazumtirdzniecîba) uz 5 gadiem. Noteica nomas maksu EUR 0,24 bez PVN mçnesî par 1 m². Apstiprina izsoïu noteikumus Apstiprinâja izsoles rezultâtus nedzîvojamai telpai - garâþai Nr.1 Liepu ielâ 1B, Balvos, nosakot par uzvarçtâju SIA Meltekss EB, kurð nosolîjis augstâko nomas maksu EUR 1,01 par kvadrâtmetru bez PVN. Garâþu iznomâs uz 5 gadiem. Tâpat apstiprinâja izsoles rezultâtus nedzîvojamai telpai - garâþai Nr. 9 Liepu ielâ 1B, Balvos, nosakot par uzvarçtâju Mairi Eòìi, kurð nosolîjis augstâko nomas maksu EUR 0,77/ m 2 bez PVN. Garâþu iznomâs uz 5 gadiem komercdarbîbas veikðanai. Izdara grozîjumus pakalpojumu cenrâþos Izdarîja grozîjumus pakalpojumu cenrâþos: Balvu Profesionâlâs un vispârizglîtojoðâs vidusskolas santehnikas un siltumtehnikas mâcîbu klaðu telpu noma EUR 4,51 stundâ; Balvu pagasta pârvaldes çkas telpas Nr.7 noma EUR 0,31 stundâ. Lûgs aizòçmumu Lûgs Paðvaldîbu aizòçmuma un galvojumu kontroles un pârraudzîbas padomei atïauju 2016.gadâ Balvu novada paðvaldîbai òemt vidçja termiòa aizòçmumu EUR uz trîs gadiem no Valsts kases ar noteikto gada procentu likmi paðvaldîbas prioritârâ investîciju projekta Tehniskâ projekta izstrâde bûvprojektam Balvu pilsçtas ûdenssaimniecîbas attîstîbas III kârta realizçðanai. Iegâdâsies sâls un smilts kaisîtâju Deputâti atbalstîja sâls - smilts kaisîtâja iegâdi par kopçjo summu EUR Balvu novada paðvaldîbas funkciju nodroðinâðanai. Pieòem ziedojumu Pieòçma juridiskâs personas SIA Eu.Promotions Baltic ziedojumu mantas veidâ par summu EUR 925,66 un novirzîja to Balvu Valsts ìimnâzijai. Apstiprina mçrídotâciju sadali Apstiprinâja pieðíirtâs mçrídotâcijas Balvu novada paðvaldîbas pamata un vispârçjâs vidçjâs izglîtîbas iestâþu, paðvaldîbu profesionâlâs izglîtîbas iestâþu pedagogu darba samaksai un valsts sociâlâs apdroðinâðanas obligâtajâm iemaksâm sadali no 2016.gada 1.septembra lîdz 2016.gada 31.decembrim: Balvu Valsts ìimnâzija EUR ; Balvu Profesionâlâ un vispârizglîtojoðâ vidusskola EUR ; Balvu pamatskola EUR ; Bçrzpils vidusskola EUR ; Tilþas vidusskola EUR ; Stacijas pamatskola EUR ; Brieþuciema pamatskola EUR Atbalstîja intereðu izglîtîbas programmu stundu skaitu Balvu novada izglîtîbas iestâdçs no 2016.gada 1.septembra lîdz 2016.gada 31.decembrim: Balvu Valsts ìimnâzija 19 stundas mçnesî; Balvu Profesionâlâ un vispârizglîtojoðâ vidusskola 24 stundas mçnesî; Balvu pamatskola 22 stundas mçnesî; Bçrzpils vidusskola 14 stundas mçnesî; Bçrzpils vidusskolas Kriðjâòu filiâle 4 stundas mçnesî; Tilþas vidusskola 19 stundas mçnesî; Stacijas pamatskola 12 stundas mçnesî; Stacijas pamatskolas Vîksnas filiâle 4 stundas mçnesî; Brieþuciema pamatskola 7 stundas mçnesî; Balvu Bçrnu un jaunieðu centrs 47 stundas mçnesî; Balvu Mûzikas skola 25 stundas mçnesî; Balvu Mâkslas skola 2 stundas mçnesî; Balvu Sporta skola 6 stundas mçnesî. Apstiprinâja pieðíirtâs mçrídotâcijas Balvu novada paðvaldîbas intereðu izglîtîbas programmu pedagogu daïçjai darba samaksai un valsts sociâlâs apdroðinâðanas obligâtajâm iemaksâm sadalîjumu no 2016.gada 1.septembra lîdz 2016.gada 31.decembrim: Balvu Valsts ìimnâzija EUR 2420; Balvu Profesionâlâ un vispârizglîtojoðâ vidusskola EUR 3036; Balvu pamatskola EUR 2 696; Bçrzpils vidusskola EUR 2 096; Tilþas vidusskola EUR 2 408; Stacijas pamatskola EUR 2160; Brieþuciema pamatskola EUR 824; Balvu Mûzikas skola EUR 2 916; Balvu Sporta skola EUR 1 808; Balvu Mâkslas skola EUR 240; Balvu Bçrnu un jaunieðu centrs EUR Rezerves fonds EUR Apstiprinâja pieðíirtâs mçrídotâcijas Balvu novada paðvaldîbas izglîtîbas iestâdçs bçrnu no piecu gadu vecuma izglîtoðanâ nodarbinâto pedagogu darba samaksai un valsts sociâlâs apdroðinâðanas obligâtajâm iemaksâm sadalîjumu no 2016.gada 1.septembra lîdz 2016.gada 31.decembrim: Bçrzkalnes pirmsskolas izglîtîbas iestâde EUR 3 932; Balvu pirmsskolas izglîtîbas iestâde Pîlâdzîtis EUR ; Balvu pirmsskolas izglîtîbas iestâde Sienâzîtis EUR ; Kubulu pirmsskolas izglîtîbas iestâde Ieviòa EUR 6 788; Tilþas pirmsskolas izglîtîbas iestâde EUR 4 940; Bçrzpils vidusskola EUR 4 844; Tilþas vidusskola EUR 1 236; Stacijas pamatskola EUR Pieðíir priekðfinansçjumu Pieðíîra Balvu Profesionâlâs un vispârizglîtojoðâs vidusskolas Erasmus+ projektam Starpvalstu mobilitâtes mûsdienîgs îsceïð uz profesionâlo pilnveidi priekðfinansçjumu 5378,33 EUR apmçrâ no Balvu novada paðvaldîbas 2016.gada budþeta. Pieðíir finansçjumu Pîlâdzîtim Pieðíîra Balvu pirmsskolas izglîtîbas iestâdei Pîlâdzîtis finansçjumu çkas iekðpagalma sakârtoðanai 3300 eiro no Balvu novada paðvaldîbas 2016.gada budþetâ apstiprinâtajiem lîdzekïiem neparedzçtiem gadîjumiem. Sadala nekustamo îpaðumu Atïâva atdalît no nekustamâ îpaðuma Zaíusala Kriðjâòu pagastâ 93,3ha kopplatîbâ zemes vienîbu 10,3ha platîbâ. No atdalîtâs zemes vienîbas atïâva izveidot jaunu îpaðumu un tam pieðíîra nosaukumu Zaíulauks. Atdalîtajai zemes vienîbai saglabâja zemes izmantoðanas mçríi - zeme, uz kuras galvenâ saimnieciskâ darbîba ir lauksaimniecîba. Apstiprina izsoles rezultâtus Apstiprinâja nekustamâ îpaðuma - dzîvokïa Nr.1, Pansionâta apbraucamâ iela 2, Celmene, Kubulu pagasts, kas sastâv no divistabu dzîvokïa 57,3m 2 platîbâ, kopîpaðuma domâjamajâm daïâm no bûves un zemes izsoles rezultâtus, nosakot par uzvarçtâju Andreju Dimitrijevu, kurð iegâdâjâs minçto îpaðumu par izsolç nosolîto augstâko cenu eiro. Noteica nomaksas termiòu - 2 gadi no lîguma noslçgðanas dienas. Lemj par nekustamâ îpaðuma atkârtotu atsavinâðanu Nolçma atkârtoti atsavinât, samazinot sâkumcenu par 10%, atklâtâ mutiskâ izsolç novada paðvaldîbai piederoðos nekustamos îpaðumus - dzîvokli Nr.7, Pilsoòu ielâ 23, Balvos, kas sastâv no viensistabu dzîvokïa 40,50m 2 platîbâ, kopîpaðuma domâjamajâm daïâm no bûves un zemes (apstiprinâja nekustamâ îpaðuma sâkumcenu eiro); dzîvokli Nr.11, Pilsoòu ielâ 23, Balvos, kas sastâv no viensistabu dzîvokïa 33,60m 2 platîbâ, kopîpaðuma domâjamajâm daïâm no bûves un zemes (apstiprinâja nekustamâ îpaðuma sâkumcenu eiro); dzîvokli Nr. 27, Pilsoòu ielâ 23, Balvos, kas sastâv no viensistabu dzîvokïa 40,40m 2 platîbâ, kopîpaðuma domâjamajâm daïâm no bûves un zemes (nekustamâ îpaðuma sâkumcena eiro); dzîvokli Nr.57, Pilsoòu ielâ 23, Balvos, kas sastâv no viensistabu dzîvokïa 33,60m 2 platîbâ, kopîpaðuma domâjamajâm daïâm no bûves un zemes (nekustamâ îpaðuma sâkumcena eiro). Apstiprinâja nekustamo îpaðumu atkârtotas izsoles noteikumus. Veiksmes prognoze Nakts Diena 18.oktobris. Ðinî otrdienâ darbosies sakâmvârds: neskati vîru no cepures. Tâpçc nesteigsimies izdarît secinâjumus pçc cilvçka izskata vai vienas izteiktas frâzes. Ieklausîsimies arî citos: gan Anniòâ, gan Mildiòâ, gan Skaidrîtç, tâpat arî Jânî, Jurî un Pçterî. Garastâvokïa uzlaboðanai ðodien noderçs kosmçtikas salona apmeklçjums (ne manikîram, ne matu krâsoðanai, bet gan âdas kopðanas procedûrâm) vai arî pirts, vai sauna. 19.oktobris. Ja rûpçjies par slaido lîniju, tad îstâ diena pabadoties. Izvçlies pati kefîra, vâjpiena, biezpiena vai auzu pârslu diçtu. Tikai neaizmirsti, ka ûdens gan jâizder vismaz 1,5 l. Ja kâds drîzumâ vçlas iebraukt laulîbas ostâ, tad îstâ diena kâzu plânoðanai. Topoðajiem jaunlaulâtajiem bûs viegli vienoties gan par kâzu tortes augstumu (metros), gan par lîgavas plîvura garumu (metros), gan alkohola daudzumu (spaiòos). 20.oktobris. Labvçlîgajâ ceturtdienâ turi acis un ausis vaïâ. Droði ej sabiedrîbâ, jo gûsi daudz noderîgas informâcijas. Un uzmanîgi ieklausies arî tenkâs. Ne tâpçc, lai tâs tâlâk izplatîtu, bet gan tâpçc, ka arî pelavâs gadâs pa zelta graudam. Tâ var bût informâcija gan par jaunâm pelnîðanas iespçjâm, gan par kâdu izdevîgu pirkumu vai par kâdu nocopçjamu vecpuisi vai vecmeitu, kas nâkotnç var izrâdîties izdevîga partija. Pareìe Ilga * Veiksmes un laika ziòu prognozi lasiet arî vaduguns.lv, tâlr Gismeteo.Jaunumi.