19augusts

Transkripts

1 ZIEMEÏLATGALES LAIKRAKSTS aduguns VOtrdiena gada 19. augusts Îsziòas Izglâbj divas sievietes Balvu novada svçtku noslçguma koncerta laikâ Balvu novada paðvaldîbas policistam Vilmâram Kubakam nâcâs deþurçt slapjâ formas tçrpâ. Viòð atsaucâs uz divu sievieðu palîgâ saucieniem, kuras bija iekrituðas ûdenî aiz pilsçtas estrâdes. Balvu paðvaldîbas policijas priekðnieks Çriks Loèmelis sava darbinieka rîcîbu ârkârtas situâcijâ vçrtç augstu piebilstot, ka Vilmârs ir ïoti atbildîgs cilvçks, kurð spçj âtri novçrtçt jebkuru situâciju. Ne tikai novçrtçt, bet arî rîkoties, neðaubâs Ç.Loèmelis. CENA abonentiem 0,47EUR tirdzniecîbâ 0,60EUR Novada svçtki 8. Laidîs apgrozîbâ jaunu monçtu Latvijas Banka ðodien laidîs apgrozîbâ Baltijas ceïa 25. gadskârtai veltîtu 5 eiro sudraba kolekcijas monçtu. Monçtas grafisko dizainu veidojis Visvaldis Asaris, kam ðis ir pirmais darbs monçtu mâkslâ, un ìipða modeli - Ligita Franckevièa. Uz monçtas redzama pîne ar tajâ ievîtâm lentçm triju Baltijas valstu karogu krâsâs, kâ arî koka stumbrs ar saknçm. Monçtas siþets veltîts pasaules mçrogâ unikâlai akcijai 1989.gada 23.augustâ, kad aptuveni 2 miljoni baltieðu sadevâs rokâs 600 km garâ íçdç, kas uz 15 minûtçm savienoja Tallinu, Rîgu un Viïòu. Ðî akcija pievçrsa visas pasaules uzmanîbu vçsturiskajai netaisnîbai un apliecinâja, ka brîvîbas un neatkarîbas ideja ðo tautu prâtos un sirdîs ir dzîva. Monçta ir likumîgs maksâðanas lîdzeklis Latvijas Republikâ. Tûrisma centrs atsâk darbu Ar 1.augustu darbîbu atsâcis Viïakas novada Tûrisma informâcijas centrs. Tas atrodas jaunâ mâjvietâ - Klostera ielâ 1, Viïakâ (bijuðajâ klostera çkâ). Amatnieku tirdziòð Balvos 23.augustâ plkst Brîvîbas ielâ 61, laukumâ pie Balvu Kultûras un atpûtas centra, notiks starptautisks amatnieku tirdziòð. Jâpiebilst, ka 22. un 23.augustâ Balvos notiks arî starptautiska konference Pelçko akmeòu stâstu dienas. Nâkamajâ Vadugunî Lustîgi kustîgs vasaras noslçgums Mûsdienu deju nometne Balvos Atklâj novada svçtkus. Balvu evaòìçliski luteriskâs draudzes mâcîtâjs Mârtiòð Vaickovskis, atklâjot koncertu, aicinâja pateikties Dievam par mûsu pilsçtu, novadu, valsti, brîvîbu, mieru un þçlastîbu: Lai mûsu sirdîs iespieþas vârdi Tas Kungs raugâs no debesîm. Viòð redz visus cilvçkbçrnus, arî mani. Krâsu mozaîkâ Aizvadîti Balvu novada svçtki, kas pârsteidza ar daudziem faktiem, piemçram, ar vairâku dziesmu pirmatskaòojumu, veltîtu savâm paðvaldîbâm, tostarp novadam speciâli sacerçtu himnu, lîguma parakstîðanu ar Kupiðku rajona vadîtâju Jonasu Jarutisu, kâ arî ar pasâkumu daudzveidîbu, nerunâjot par viesmâkslinieku sarûpçtajiem pârsteigumiem. Novada svçtku piektâ jubileja, ðíiet, atmiòâ ilgi saglabâsies arî Balvu novada domes priekðsçdçtâjam Andrim Kazinovskim. Kâ nu ne, ja vienâ dienâ nâcâs teikt tik daudz uzrunu! Pirms novada svçtku atklâðanas pie Balvu evaòìçliski luteriskâs baznîcas viòð atzina, ka noskaòojums ir vairâk nekâ pozitîvs: Novada svçtki ir tie, kas apliecina mûsu vienotîbu. Esam viens organisms, kur viss notiek saskaòoti, tostarp arî attîstîba. Svçtki ir atspulgs, kas parâda mûsu novada sadarbîbu. To arî apliecinâs tas, ka katrs pagasts prezentçs savus paðdarbniekus. Gribçtos, lai cilvçki novçrtç to, ka dzîvojam mierâ un harmonijâ, neskatoties uz nestabilitâti pasaulç. Tikai mçs paði ar savu darbu, uzvedîbu un iecietîbu varam veidot labu atmosfçru un sadzîves apstâkïus savâs mâjâs. Nemeklçsim pretiniekus, bet strâdâsim kopâ un cienîsim viens otru. Novada svçtki sâkâs baznîcâ ar Tautas pûtçju oríestra Balvi garîgâs mûzikas koncertu. Jâpiebilst, ka muzikantiem un tâs vadîtâjam Egonam Salmanim pçdçjâs nedçïas bijuðas visnotaï noslogotas. Pirms novada svçtkiem oríestris jau Upîtç svin svçkus. desmito gadu pçc kârtas spçlçja arî Vissvçtâkâs Jaunavas Marijas Debesîs uzòemðanas svçtkos Aglonâ. E.Salmanis, jautâts par noskaòojumu, neslçpa, ka ir patiesi noguris. Ir ïoti daudz iespaidu, kâ arî milzîgs gandarîjums par paveikto darbu. Saviem mûziíiem vienmçr atgâdinu, ka îpaði nozîmîga ir spçlçðana savâs mâjâs. Mçs centîsimies! viòð solîja. Diriìents un oríestra vadîtâjs balvenieðiem un novada viesiem novçlçja spçt novçrtçt to, kas mums ir. Nevajag þçloties par to, kâ mums pagaidâm nav, viòð piebilda. Tâpat E.Salmanis atgâdinâja, ka jau ðîs nedçïas nogalç Balvos notiks 15.Kamermûzikas festivâls. Viòð neðaubâs, ka tas audzç muskuïus, iegûstot savus klausîtâjus un atbalstîtâjus. Protams, festivâls nebûs tik labi apmeklçts kâ popmûzikas festivâli. Bet to arî nevajag! Kamermûzikas festivâlâ bûs daþâdi stili, tostarp gregoriskie dziedâjumi. To dzirdçsim Balvu muiþas koncertzâlç. Vai tas nav fantastiski? viòð jautâja. Jâsecina, ka fantastisku baudu un pozitîvu emociju lâdiòu skatîtâji saòçma jau novada svçtkos, kad pûtçju oríestris izspçlçja pasaulslavenu komponistu darbus. Balvu evaòìçliski luteriskâs draudzes mâcîtâjs Mârtiòð Vaickovskis ir pârliecinâts, ka svçtîga tâ tauta, kam Tas Kungs ir par Dievu: Dievs nav kaut kas abstrakts, kaut kas nepazîstams. Mçs zinâm, ka Dievs ir ar mums. Mçs zinâm, kur ir Viòa nams, kur Viòð mâjo. Mçs zinâm, ka jebkurâ brîdî varam Viòu uzrunât, tâpat kâ ðodien. * Turpinâjums lpp. Apmeklç Teâtra sporta pasâkumu. Foto - E.Gabranovs Mçrítiecîga, gudra un neatlaidîga Visu mûþu agronome 4. lpp. 7. lpp ISSN Laikraksts iznâk kopð gada 5. marta Nr. 62 (8660)

2 2. V Otrdiena gada 19. augusts Vietçjâs ziòas Latvijâ Vârds þurnâlistam Ðîs nedçïas darbs iesâkâs ar Balvu pensionâres rîta sveicienu un uzreiz arî satrauktu vaicâjumu: Kas pieðíîra gâjiena dalîbniekiem pirmâs trîs vietas un naudas balvas? Runa bija par nupat aizvadîtâs sestdienas Balvu novada svçtkiem Balvos. Patiesi, saule todien mijâs ar lietu, bet, manuprât, gan skatîtâjiem, gan svçtku dalîbniekiem bija laba oma. Vismaz tâ gribas domât, atceroties smaidîgâs un gaiðâs sejas. Un arî dienas programma, ðíiet, pietiekami daþâda, lai katrs atrastu ko tîkamu savai gaumei. Arî konkrçtâ kundzîte bija svçtku dalîbniece un ar seviðíu sajûsmu noskatîjusies ielu gâjiena dalîbnieku pulku. Viòasprât (lîdzîgu viedokli redakcijai pauda vçl citi), viens no interesantâkajiem un pamanâmâkajiem gâjienâ bija tieði paðvaldîbas aìentûras San-Tex kuplais darbinieku kolektîvs. Ar spilgto senatnes laika atribûtiku. Bet, redz, viòiem tikai otrâ vieta! Laikam vietâ bûs sakâmais, ka ar þûriju nav vçrts strîdçties. Viòiem ir un paliks gala vârds un taisnîba, kâ jebkurâ lielâkas vai mazâkas nozîmes sacensîbâ. Un tas gandrîz vienmçr atðíiras no sabiedrîbas viedokïa. Toties San- Tex kolektîvs izpelnîjâs citu, manuprât, daudz vçrtîgâku balvu - skatîtâju neviltotu pârsteigumu, apbrînu, aplausus un ievçrîbu. Par viòu klâtbûtni un tçrpiem vçl ilgi runâs! Maruta Sprudzâne Nopietnie lauksaimnieki sankciju dçï nebankrotçs. Premjerministre Laimdota Straujuma prognozçja, ka spçjîgie lauksaimnieki atradîs citus tirgus, turklât viòiem palîdzçs arî Latvijas Investîciju un attîstîbas aìentûra, kas piesaistîs papildu cilvçkus jaunu produkcijas noieta tirgu meklçðanai treðajâs valstîs. Lauksaimnieki ir izjutuði tâdas vai citâdas sankcijas ne vienu reizi vien, viòa atgâdinâja. Krievija 8.augustâ noteica pilnîgu embargo liellopu gaïai, cûkgaïai, augïiem, dârzeòiem, mâjputniem, zivîm, sieram, pienam un piena produktiem, kas tiek importçti no ES, ASV un citâm rietumvalstîm, kuras ieviesuðas sankcijas pret Maskavu. Ðajâ sarakstâ nav iekïautas ðprotes, zivju un gaïas konservi, alkohols, kâ arî saldçjums. Latvijâ ierodas ietekmîga politiíe. Vakar Latvijâ ieradâs viena no ietekmîgâkajâm pasaules politiíçm - Vâcijas kanclere Angela Merkele. Merkeles vizîte Latvijâ ir pozitîvi vçrtçjams notikums. Lielâkais akcents vizîtç varçtu bût saistîts ar ekonomiskajiem aspektiem. Latvijâ Merkelei paredzçta oficiâlâ programma - tikðanâs ar Ministru prezidenti, Valsts prezidentu un citâm augstâkajâm amatpersonâm, kâ arî sarunas par Vâcijas un Baltijas valstu ekonomisko sadarbîbu. Paralçli tam vizîtei ir arî citi mçríi, piemçram, pârrunât gaidâmo Latvijas prezidentûru Eiropas Savienîbas (ES) Padomç. Sajûsmina milzu gliemeþi. Rîgas viesu sajûsmu izraisîjuði milzu gliemeþi, kas tagad izvietoti vienuviet - netâlu no Rîgas Tehniskâs universitâtes çkas. Vai ikkatrs garâmgâjçjs steidz pie tiem fotografçties. Îpaðu apbrînu krâsainie gliemji raisîjuði arî ârvalstu tûristu vidû, kuri pie tiem pavada ilgu laiku un stâv pat rindâ uz fotografçðanos. Smaga avârija ar èetriem bojâgâjuðajiem. Vakar rîtâ pie Mangaïsalas uz Mangaïu prospekta notika smags negadîjums ar traìiskâm sekâm bojâ gâja èetri cilvçki, bet viens ar politraumu nogâdâts slimnîcâ. Notikuma vietâ policisti konstatçja, ka notikusi frontâla sadursme starp vieglo pasaþieru automaðînu Volvo un kravas auto MAN. Dâliju svçtki Salaspilî. Augusts ir dâliju plaukðanas laiks, un ðobrîd Nacionâlajâ botâniskajâ dârzâ Salaspilî dâlijas zied îpaði krâðòi. 23.augustâ apmeklçtâji varçs ne tikai priecâties par vairâkiem simtiem ziedoðo atvasaras karalieòu, bet svinçt arî dâliju dienu, izbaudot tradicionâlâ gadatirgus priekus, ekskursiju pa ogulâjiem, lînijdeju koncertu un piedaloties ziedu zîmçðanas darbnîcâ. (Ziòas no interneta portâliem un Saruna Apvienos plânoðanu un mâcîðanu Sâkot ar ðî gada 21.augustu Rugâju novada vidusskolas direktores vietnieces amatâ stâjas gados jauna un enerìiska darbiniece LAURA KÏAVIÒA, kuru rugâjieði jau iepazinuði kâ Rugâju novada domes teritorijas plânotâju. Lai gan dzimusi un augusi Liepnâ, Rugâju novadâ Laura jûtas kâ mâjâs. Pabeigusi Rugâju novada vidusskolu, absolvçjusi Latvijas Universitâti un pirms daþiem gadiem atguvusi vecvecâku lauku îpaðumu, Laura pârcçlusies uz patstâvîgu dzîvi Lazdukalnâ un daudz laika veltî senèu mâjas atjaunoðanai. Darbs izglîtîbas jomâ viòai nav sveðs, jo paralçli darbam domç vairâkus gadus Laura vietçjiem bçrniem mâcîja matemâtiku. Kâda ir Jûsu izglîtîba? gadâ, absolvçjusi Latvijas Universitâtes Fizikas un matemâtikas fakultâti un ieguvusi bakalaura grâdu, iestâjos maìistrantûrâ, lai apgûtu telpiskâs attîstîbas plânoðanu. Tâ kâ matemâtika mani tajâ brîdî îsti neuzrunâja, turklât Latvija pârdzîvoja ekonomisko krîzi, lîdz ar to zinâtnei un pçtniecîbai atvçlot mazâk lîdzekïu, nolçmu pârorientçties uz plânoðanu. Pçc pirmâ kursa, strâdâjot praksç Valsts reìionâlâs attîstîbas aìentûrâ, ieraudzîju internetâ sludinâjumu, ka Rugâju novada paðvaldîbâ meklç plânotâju, un nolçmu pieteikties. Kâ atrisinâjât dzîvesvietas jautâjumu? -Esmu apmetusies pirms kâda laika atgûtajâ vecvecâku mâjâ Lazdukalnâ. Saimniekoju pagaidâm viena pati. Nav grûti vienai lauku mâjâ ar tâs nebeidzamajiem darbiem? -Tas, protams, ir izaicinâjums. Pçdçjos vidusskolas gadus dzîvoju pie vecâsmâtes. Kad pabeidzu vidusskolu, mâju pârdevâm rîdziniekiem, sveðiem cilvçkiem. Taèu pçc 7 gadiem mani piemeklçja atklâsme, ka gribu ðo mâju atgût. Liktenis izspçlçja joku, un iepriekðçjie iemîtnieki piekrita to pârdot. Tâ atguvu ðo îpaðumu. Kâ patika strâdât Rugâju novada paðvaldîbâ? gada ziemâ atnâkusi strâdât uz Rugâju novada domi, jau nâkamajâ mâcîbu gadâ paralçli sâku strâdât par matemâtikas skolotâju Rugâju novada vidusskolâ. Palîdzçju arî skolotâjai Emeritai Maslovskai audzinât 10.klasi, bet iepriekðçjâ mâcîbu gadâ kïuvu par vienîgo ðîs, nu jau 12.klases, audzinâtâju. Tâpçc nevar teikt, ka, kïûstot par direktores vietnieci izglîtîbas jomâ, sâkðu strâdât jaunâ, pilnîgi nepazîstamâ kolektîvâ. Kâ no skolotâjas un paðvaldîbas teritorijas plânotâjas kïuvât par skolas direktores vietnieci? -Skolas direktore Iveta Arelkevièa piedâvâja kïût par viòas vietnieci. Oficiâli jaunajâ amatâ stâðos 21.augustâ, bet sakarâ ar skolas 110 gadu jubilejas svinîbâm savus pienâkumus sâku pildît agrâk. Kâdas pârmaiòas skolâ gaidâmas ðoruden? -Jaunajâ mâcîbu gadâ bûs daþas iz- Savâ kabinetâ. Sakarâ ar gatavoðanos nupat aizvadîtajai skolas jubilejai, jaunajâ amatâ Laurai bija jâiejûtas mazliet agrâk. Kad svçtki nosvinçti, sâkusies ikdienas darbu plânoðana jaunajam mâcîbu gadam. Laura neslçpj, ka bez direktores un kolçìu atbalsta bûtu ïoti grûti, un cer, ka arî turpmâk viòi neliegs savu padomu un palîdzîbu. maiòas mâcîbu procesâ. Lîdz ar angïu un krievu valodâm vidusskolas klaðu skolçni varçs apgût treðo sveðvalodu vâcu valodu. Gaidâmas izmaiòas arî jaunâko klaðu apmâcîbâ, jo angïu valodu bçrni sâks mâcîties ar 1.klasi. Strâdâsim saskaòâ ar skolas attîstîbas plâna prioritâtçm. Mâcîbu iestâdes infrastruktûra nu ir sakârtota, tagad nopietni jâpievçrðas mâcîbu darbam. Par ko visvairâk uztraucaties, sâkot darbu jaunajâ amatâ? -Tas laikam arî ir likteòa pirksts... Domç nodarbojos ar plânoðanu, bet skolâ biju skolotâja. Tâ kâ negribçju visu mûþu bût tikai plânotâja vai arî tikai matemâtikas skolotâja, labprât pieòçmu ðo amatu, jo tas apvieno abas darba sfçras. Satraukums par to, vai tikðu galâ, protams, ir, kâ jau jebkurâ jaunâ darbâ. Ja atbrauksiet pçc pirmâ semestra, varçðu pateikt kaut ko vairâk. Vai skolas direktore palîdz Jums iejusties jaunajâ amatâ? -Jâ, ïoti. Ja bûtu cita direktore, es droði vien ðim amatam nepiekristu. Darbâ galvenais ir laba komanda. Kâda skolotâja esat stingra vai demokrâtiska? -Par to lai sprieþ skolçni. Man ïoti patika bût par 12. klases audzinâtâju. Ðíiet, viòi mani klausîja. Protams, gadîjâs arî daþi kaðíi, bet bez tiem jau neiztikt. Droði vien palîdzçja arî mûsu nelielâ gadu starpîba. Tomçr jâprot arî mazliet distancçties, lai nav smagi ap sirdi, kad viòi aiziet no skolas. Vai jau skumstat pçc savas pirmâs absolventu klases? -Jûlijâ mazliet izjutu tâdu kâ tukðumu, kad vairs nebija neviena, ko komandçt, par ko domât un uztraukties. Bet augustâ jau sâku domât par jauno darba cçlienu. Droði vien skolâ strâdâ daudzi skolotâji, kuri savulaik mâcîja Jûs. Vai nebûs grûti dot viòiem norâdîjumus, esot mâcîbu pârzines amatâ? -Emerita Maslovska savulaik bija mana klases audzinâtâja. Stundas pasniedza arî Natâlija Garâ, Ivars Vîtols, Evija Konivale, Vija Lancmane, Inâra Loèmele, Velta Uèelniece, Lolita Krçbse. Sâkot strâdât par skolotâju, ar grûtîbâm pieradu, ka viòi tagad ir kolçìi, nevis mani skolotâji. Pirmajos mçneðos jutos vairâk kâ skolniece, bet trîs gadu laikâ ðî sajûta ir pârvarçta. Ja nebûtu iepriekð strâdâjusi par skolotâju, droði vien bûtu grûti. Ko labprât darât brîvajâ laikâ? -Ðî brîþa lielâkais vaïasprieks ir manas vecvecâku lauku mâjas, kas paòem visu no darba brîvo laiku. Dârzs, ravçðana, pïauðana, remontdarbi... Ðogad bûs ïoti liela âbolu raþa. Ðis ir treðais gads, kopð dzîvoju mâjâ, visus spçkus veltot tâs atjaunoðanai. Kas palîdz? -Ïoti daudz palîdz vecâki. Arî mani studiju biedri rîdzinieki. Viòi visi dzîvo dzîvokïos, tâpçc ar prieku brauc nedçïas nogalçs pie manis padzîvot un piepalîdzçt. Rîkojot lielâs talkas, katram iedodu darbu sarakstu, kurus neizdarot, projâm neviens netiek... Bet ko darât garajos ziemas vakaros? -Atnâkusi uz Rugâjiem, biju aktîva paðdarbniece, dejoju vidçjâs paaudzes deju kolektîvâ, bet vienâ brîdî sapratu, ka vairs nevaru pavilkt. Tagad nepiedalos nevienâ kolektîvâ. Esmu paslinka lasîtâja, bet vakaros, ja uznâk luste, labprât uzspçlçju klavieres... Ko gribçtu novçlçt saviem kolçìiem un skolotâjiem jaunajâ mâcîbu gadâ? -Laikam jau izturîbu un zinâtkâri! Novçlu nepagurt pie pirmajâm grûtîbâm, jo ðis laiks ir diezgan depresîvs un apkârt notiekoðais stipri nospieþ. Par spîti visam novçlu saglabât draudzîgumu, dzîvotprieku un mâcîtprieku! Novçlu darît visu vçl labâk, nekâ to var izdarît! I.Tuðinska Foto - A.Kirsanovs

3 Aktuâli VOtrdiena gada 19. augusts 3. Ko sagaidât no mûspuses deputâtu kandidâtiem, iekïûstot Saeimâ? Viedokïi Vçlçðanâs startçs raiba kompânija EDGARS DÂRZNIEKS, balvenietis No Ziemeïlatgales vçlçðanâs startçs diezgan raiba kompânija. Manuprât, ir gan cilvçki, kuru darbîba bijusi vçrsta sabiedrîbas labâ, gan tâdi, kuri darbojuðies savâs vai ðaurâs grupas interesçs. Protams, gribçtos cerçt, ka ievçlçtie deputâti strâdâs godprâtîgi, pârstâvot gan reìionu, no kura ievçlçti, gan darbojoties visas Latvijas valsts interesçs. Manuprât, Ziemeïlatgales reìionam un Latgalei kopumâ svarîgâkâs ir nodarbinâtîbas un demogrâfijas problçmas, tâdçï ceru, ka deputâti îpaðu uzmanîbu veltîs ðîm lietâm. Tajâ paðâ laikâ, lai Re, kâ! arî paðvaldîbas ir tâs, kas visefektîvâk var risinât problçmas ðajâs jomâs, lielas izmaiòas ðobrîd negaidu, jo paðvaldîbu lîmenî deputâti neko nav spçjuði panâkt, lai situâcija uzlabotos. Par mûspuses deputâta amata kandidâtu kompetenci vai nekompetenci un prioritâtçm daþâdâs jomâs parâda arî viòu darbi pilsçtas asfalta seguma uzlaboðana ar neatbilsoðu tehnoloìiju, jaunu amata vietu radîðana îpaðiem deputâtiem, nespçja sagatavot un îstenot nopietnus projektus, piesaistot ES fondu lîdzekïus, kâ arî daudzo izklaides pasâkumu finansçðana tâ vietâ, lai risinâtu nopietnâkas reìiona problçmas. Tâpat jâmin arî daudzo novadu radîðana teritoriâlâs reformas laikâ, kas nekâdâ veidâ nesekmç to attîstîbu. Var apskatît arî utopiskâs novadu attîstîbas programmas, lai pârliecinâtos, kurp ejam. Protams, ir atseviðíi kandidâti, kuri pârzin savu darbîbas jomu, un viòiem ðajâs vçlçðanâs novçlu veiksmi. Tâpat kâ paði deputâtu kandidâti, arî viòu motivâcija startçt vçlçðanâs, visticamâk, ir daþâda. Kâds to dara formalitâtes pçc, lai partijas sarakstâ bûtu cilvçks no reìiona, un, iespçjams, gûtu personîgu labumu sev un viòam pietuvinâtiem cilvçkiem, citi deputâtu kandidâti, lai tieðâm darbotos iedzîvotâju labâ. Paðreizçjo un iepriekðçjo Saeimas sasaukumu darbîbu vçrtçju negatîvi, jo tie nav Labas izredzes iekïût Saeimâ REGÎNA BROKÂNE, Viïakas novada domes deputâte Liela daïa deputâtu amata kandidâtu no Ziemeïlatgales ir sabiedrîbâ zinâmi cilvçki, kuri pierâdîjuði sevi darbâ, ir kompetenti un var lepoties ar labâm praktiskâm un teorçtiskâm zinâðanâm. Domâju, mûspuses cilvçki, vçlçðanâs atdodot savu balsi, nopietni izvçrtçs katru deputâta amata kandidâtu. Jebkurâ gadîjumâ ir svarîgi, lai topoðie Saeimas deputâti spçtu izprast sabiedrîbas kopçjâs intereses un perspektîvâ rastu risinâjumu problçmâm daþâdâs tautsaimniecîbas nozarçs. Jâteic, iepriekðçjais Saeimas sasaukums izdarîja ïoti daudz. Kâ piemçru noteikti jâmin cîòa pret korupciju, kad varasvîri ne tikai iekustinâja ðo jautâjumu, bet uz to vçrsa arî sabiedrîbas uzmanîbu. Protams, pie panâktâ nedrîkst apstâties un jâturpina strâdât. Tâpat ïoti svarîga ir visa Latvijas budþeta lîdzekïu izlietojuma kontrole, kam jâbût vienam no 12.Saeimas deputâtu sasaukuma uzdevumiem. Ceru, ka Ziemeïlatgales deputâtu amata kandidâti, iekïûstot Saeimâ, daþâdus problçmjautâjumus visas Latvijas kontekstâ pratîs risinât arî par labu mûspusei, jo Ziemeïlatgale nedrîkst palikt bez cilvçkiem. Mums spçjuði risinât problçmas, ar kurâm jâsaskaras valstij un tâs iedzîvotâjiem. Piemçram, daþas no problçmâm ir ekonomiskâ recesija un tai sekojoðâ emigrâcija un pieaugoðâs nodarbinâtîbas problçmas, ilgstoðas negatîvas demogrâfijas tendences, nevçlçðanâs uzklausît iedzîvotâjus un noorganizçt referendumu par lata saglabâðanu, savstarpçjo intereðu sfçru dalîðana, izmantojot droðîbas struktûras un speciâlos dienestus, kâ arî paðreizçjo militâro draudu nenovçrtçðana no austrumu kaimiòvalsts, uz kuriem reaìç ar asprâtîbâm un tvîtiem internetâ. Jebkurâ gadîjumâ Saeimas vçlçðanâs piedalîðos. Neatkarîgi no tâ, vai tâs ir paðvaldîbu, vai Saeimas vçlçðanas, tas ir brîdis, kad pilsoòiem ar atbildîbu jâizvçlas savi pârstâvji valsts un paðvaldîbu vadîbâ. Vçl svarîgâk ir pçc vçlçðanâm sekot lîdzi viòu darbîbai un prasît atbildîbu par padarîto vai neizdarîto aktîvi piedalîties politiskajos procesos arî pçc vçlçðanâm, nevis, kâ mçdz teikt, balsot ar kâjâm. Tâdas ir mûsu tiesîbas un pienâkums. Pretçjâ gadîjumâ veidojas situâcija, kad ievçlçtie deputâti sevi uzskata par kungiem un karaïiem, nevis tautas kalpiem, îpaði daþâs paðvaldîbâs. Ceru, ka vçlçðanâs izdarîsim pareizu izvçli un balsosim par cilvçkiem, kuri ar savu darbîbu tieðâm mazinâjuði reìiona recesiju un snieguði atbalstu tâ iedzîvotâjiem. ðeit ir zeme, resursi un tîra daba. Tâs ir nenovçrtçjamas lietas. Savukârt prognozçjot mûspuses cilvçku izredzes iekïût Saeimâ, domâju, ka atseviðíiem deputâtu amata kandidâtiem tâs ir visnotaï lielas. Saeimas vçlçðanâs noteikti piedalîðos, arî pati esmu startçjusi vçlçðanâs partiju sarakstos. Savukârt nâkotnç politikâ jânâk jauniem cilvçkiem, kuriem ir jaunas, radoðas domas un degsme darboties. Runâjot par ticîbu Latvijas politikai, jâteic, ka ikvienam valsts iedzîvotâjam jâsaglabâ ticîba politikai, citâdâk nemaz nevar bût. Jâbût uzmanîgiem, jâspçj saskatît, analizçt un izdarît secinâjumus apkârt notiekoðajam, kâ arî jâcenðas atklât iespçjamâs negodîgâs politikas spçles. Uzskatu, ka tas ir mûsu gods un pienâkums. Galu galâ, mçs, latvieði, esam bagâta tauta, jo dzîvojam skaistâ vidç ar brîniðíîgu dabu, kâdas nav nekur citviet pasaulç. Diemþçl daþkârt mçs to nespçjam novçrtçt. Viedokïus uzklausîja A.Loèmelis Îsumâ Kamermûzikas festivâls Balvos 23.augustâ Balvu muiþas koncertzâlç notiks 15.Kamermûzikas festivâls. Pulksten 17 bûs festivâla atklâðanas koncerts Vigilia (gregoriskie dziedâjumi un agrînâ daudzbalsîba), kur uzstâsies vokâlâ grupa Schola Cantorum Riga. Pulksten 20 festivâla apmeklçtâjus priecçs klavieru trio Opera, pulksten 22 muiþas terasç uzstâsies Raèevskis / Ozoliòð / Sleþis Trio. Savukârt nâkamajâ dienâ 24.augustâ spçlçs Rîgas saksofonu kvartets. Vokâlâ grupa Schola Cantorum Riga, kuras mâkslinieciskais vadîtâjs ir Guntars Prânis, dibinâta 1995.gadâ kâ ansamblis senâs mûzikas, seviðíi gregoriskâ korâïa autentiskai interpretçðanai un attîstîjusies par grupu ar ïoti plaðu un daudzveidîgu repertuâru. Tâs viens no galvenajiem mçríiem ir atskaòot mûziku augstâ mâkslinieciskâ un profesionâlâ lîmenî. Pârsvarâ visi projekti realizçti vîru balsîm. Atseviðíos projektos piesaistîtas arî sievieðu balsis, kad grupas sastâvu palielina, lai atskaòotu skaòdarbus jauktam sastâvam. Grupa veic arî regulâru un aktîvu koncertdarbîbu un ir bieþi aicinâta dziedât koncertos gan Latvijâ, gan ârzemçs. Viena no nozîmîgâkajâm grupas koncertu vietâm ir Rîgas Doms, kur grupa regulâri koncertç un nereti piedalâs arî dievkalpojumos. Rîgas Domâ ar tâ unikâlo akustiku ir veikti arî visi grupas lîdz ðim veiktie albumu ieraksti, kuriem gan Latvijas, gan ârzemju kritiíi veltîjuði daudz atzinîgu vârdu. Arî ârzemçs grupa ir baudîjusi nedalîtu klausîtâju atzinîbu, ar koncertiem viesojoties Ðveicç, Vâcijâ, Beïgijâ (gregorisko dziedâjumu festivâls Vatû pilsçtâ), Polijâ (Èenstohovas garîgâs mûzikas festivâlâ Gaude mater Plockas garîgâs mûzikas festivâlâ) un Igaunijâ. Rîgas saksofonu kvartets sevi pieteica gadâ, un tieði ar ðîs grupas darbîbu aizsâkusies akadçmiskâs saksofonmûzikas çra latvieðu mûzikâ. Tas bija laiks, kad Jâzepa Vîtola Latvijas Mûzikas akadçmijâ uzsâka saksofonspçles apmâcîbu, un ðis instruments ieguva ïoti plaðu popularitâti un ievçrîbu klausîtâju vidû. Toreiz kvarteta komanda bija cita, bet paðreizçjâ sastâvâ mûziíi ir kopâ kopð 2013.gada. Vienîgais no grupas pastâvçðanas pirmâs dienas lîdz ðodienai kvartetâ palicis tâ izveidotâjs Artis Sîmanis. Par aktîvu koncertdarbîbu un augstu mâksliniecisko sniegumu 1999.gadâ Rîgas saksofonu kvartets saòçma Lielo Mûzikas balvu Latvijas valsts augstâko apbalvojumu mûzikâ. Klavieru trio Opera pirmais koncerts notika 2001.gada 20.oktobrî. Kopð tâ laika trio muzicç nemainîgâ sastâvâ, ar regulâriem koncertiem veicinot kamermûzikas tradîciju atjaunoðanu, kâ arî piedaloties Latvijas koncertu rîkotajos projektos un Latvijas Nacionâlâs operas izrâdçs. Par izcilu sniegumu baleta Smilðuvîrs iestudçjumâ trio dalîbnieki kopâ ar Leonardu Antoòçvièu (vijole) un Elizabeti Sorokinu (alts) 2008.gadâ saòçma Latvijas Gâzes Gada balvu kâ labâkie oríestra mûziíi. Iestâjies virtuâlajâ cilvçku íçdç! Atceroties Baltijas ceïa akciju un sagaidot tâs 25.gadadienu, UNESCO Latvijas Nacionâlâ komisija (LNK) aicina ikvienu iedzîvotâju Latvijâ, Lietuvâ un Igaunijâ iestâties virtuâlajâ cilvçku íçdç, lai vçlreiz apliecinâtu triju Baltijas valstu tautu spçju mobilizçties un bût vienotiem ceïâ uz kopîgiem mçríiem. Iestâties virtuâlajâ Baltijas ceïâ var, apmeklçjot interneta mâjaslapu Aptaujas rezultâti Vaduguns mâjas lapâ

4 4. V Otrdiena gada 19. augusts Reportâþa Upîtç spçlç teâtri un ðauj salûtu 16. augustâ Viïakas novada Ðíilbçnu pagasta Upîtes ciemâ notika Svçtki Upîtç - bçrnîba. Visas dienas garumâ notika daþâdas meistardarbnîcas, sportiskas aktivitâtes, trypaku èempionâts, bija skatâma izstâde Muna lelle stuosta. Svçtkus iesâka ar koncertu, ko bija sagatavojuði Upîtes tautas nama paðdarbnieki un ciema bçrni. Dziesma sekoja dziesmai, deja - dejai, un bija pat leïïu teâtris! Desmit meistardarbnîcu norisei mazliet patraucçja lietus, tâpçc no âra visiem nâcâs pârvietoties uz iekðtelpâm. Katrs varçja izvçlçties, kurâ meistardarbnîcâ piedalîties - virpoðanas, rotaïlietu, daþâdu leïïu, rotaslietu, apìçrbu gatavoðanas, vafeïu cepðanas, cukurvates kûciòu gatavoðanas, zupas vârîðanas, matu pîðanas un citâs. Meistardarbnîcu laikâ Latvijas Nacionâlâ teâtra aktieri bûvçja skatuvi, lai sagatavotos izrâdei Îstâ bçrnîba. Upîtes pamatskolas sporta laukumâ seðas komandas no Upîtes, Rekavas, Baltinavas, Brieþuciema, Medòevas un Viïakas sacentâs Upîtes futbola turnîrâ, kurâ sîvâ cîòâ, lietus pamatîgi izmçrcçti, uzvarçja baltinavieði. Trypaku èempionâtâ sacentâs meiteòu un puiðu komandas, katrâ 19 dalîbnieki, un uzvaru svinçja meiteòu komanda. Uz izrâdi Îstâ bçrnîba cilvçku ieradâs tik daudz, ka adatai nebija kur nokrist,- visi smçjâs lîdz asarâm. Pçc izrâdes aktieriem vçl vajadzçja iepazît Upîtes apkârtni - viòi ieradâs kontrolpunktos, kurus meklçja nakts orientieristi pçc îpaði veidotas kartes. Savukârt pçc pusnakts gaisâ uzvijâs salûts. Îstâ bçrnîba. Uz Upîtes tautas nama skatuves Latvijas Nacionâlâ teâtra aktieri izspçlçja ainu, kad skolas brîvdienâs jâdodas kaplçt cukurbieðu lauku. Ko katrs juta, to ieraugot, atspoguïojâs aktieru sejâs. Mâcâs virpot. Aigars Keiðs Inesi Eglavai un citiem ðîs meistardarbnîcas apmeklçtâjiem parâdîja, kâ strâdât ar kâjminamo virpu. Aigars bija tçrpies Upîtes jaunajâ gaiðzilajâ T-kreklâ. Svçtku organizators Andris Sliðâns stâsta, ka to skaits tautas namam jau sniedzas pâri 20. Dejo lambadu. Upîtes tautas nama eksotisko deju pulciòð, kuru vada Ilze Leiðavniece, koncertâ râdîja arî deju lambada. Glîto skatuves noformçjumu no kreppapîra veidoja floristikas pulciòa vadîtâja Irçna Romka. Pirmâ vieta - Baltinavas komandai. Upîtes futbola turnîra kausu un 1.vietas diplomu izcînîja Baltinavas futbolistu komanda. Viòi smçjâs, ka reizçm spçles laikâ tâ lijis, ka bijis grûti saskatît pretinieka vârtus, tâpçc uzvara divtik vçrtîga. Pîlâdþogu krellîtes. No dabas materiâliem katrs interesents varçja izgatavot krelles, ko parâdîja Annele Sliðâne. Vislabâk izskatîjâs uz linu diegiem savçrtas pîlâdþogas, par ko pârliecinâjâs arî Sintija Vizule un Elvita Krakope. Veido savu grupu Unknown Artist. Mûziíi, kuri sevi dçvç par nezinâmajiem mâksliniekiem, nâk no kaimiòu ciemiem. Viòi Upîtes tautas namâ sanâk kopâ uz mçìinâjumiem un pirmos sasniegumus jau piedâvâ skatîtâjiem. No kreisâs: Arnis Bukðs, Dâvis Loèmelis, Mâris Keiðs un Nauris Konovalovs. Leïïu mamma. Gulbenietes Evitas Zâlîtes leïïu izstâde skatâma Upîtes kultûrvçstures muzejâ, bet svçtku dienâ viòa meistardarbnîcâs parâdîja, kâ no parastas plastmasas karotîtes izveidot lelli. Uzdevumus uzdod aktieris. Nacionâlâ teâtra aktieris Mârtiòð Brûveris, kurð seriâlâ UgunsGrçks attçlo Gati Âboliòu, vienâ ko kontrolpunktiem tâ atradçjiem lika dziedât, parâdît piecus trikus, bet stipriniekam Dâvim Sliðânam - arî piepumpçties. Mazo cilvçciòu deja. Kate Sliðâne un Esmeralda Meþaka ar divu aizmugurç stâvoðu puiðu palîdzîbu parâdîja savdabîgu un interesantu priekðnesumu Little People dancing. Pçdçjais kontrolpunkts - pie ugunskura. Kad visi kontrolpunkti bija atrasti un visi uzdevumi izpildîti, ieskaitot mâmû ðovu, visus pie ugunskura sagaidîja mûziíis Kârlis Kazâks, ar kuru kopâ nakts trasîtes dalîbnieki izveidoja pasaku un noklausîjâs viòa sarakstîto dziesmu ar Antona Sliðâna vârdiem. Z.Loginas tekts, A.Sliðâna foto

5 Laukos VOtrdiena gada 19. augusts 5. Aktuâli Iespçja paglâbt savu fermu Âfrikas cûku mçra infekcija Latvijâ iet plaðumâ. Kopð 13.augusta Saeima izdarîjusi grozîjumus, paplaðinot ârkârtçjâs situâcijas teritoriju. Papildus noteikts 21 novads, piecu novadu atseviðíi pagasti un èetras pilsçtas (Jçkabpils, Daugavpils, Valmiera un Rçzekne). Paplaðinâta ne vien ârkârtas situâcijas teritorija, bet noteiktas arî stingrâkas prasîbas. Jau rakstîjâm, ka visiem cûku turçtâjiem, kuri nevçlas vai nevar savâs saimniecîbâs nodroðinât biodroðîbu, ðie dzîvnieki jâizkauj lîdz 7.septembrim. Ja dzîvnieki bûs reìistrçti, îpaðnieki par piespiedu izkauðanu saòems valsts paredzçtâs kompensâcijas. Vaduguns saòçmusi lasîtâju jautâjumus, ko îsti nozîmç biodroðîbas prasîbas un kas dzîvnieku novietnçs to saimniekiem ir jâievieð? Aizvadîtajâ ceturtdienâ tieði par ðo tçmu Balvos notika informatîvs seminârs, kurâ PVD veterinârâ inspektore Sandra Vanaga sniedza izsmeïoðu skaidrojumu. Biodroðîba ir vesels pasâkumu komplekss, kura ievieðanai un izpildei, kâ teica inspektore, cûku turçtâjiem jâkïûst par ikdienas rutînu. Acîmredzot tas bûs jâdara vçl ïoti ilgi, jo, kâ liecina citu valstu pieredze, cîòa ar Âfrikas cûku mçri var bût gadiem ilga. Vai cûku îpaðnieki vçlas un viòiem ir vajadzîga biodroðîba, jâizlemj katram paðam. Taèu tâ ir iespçja paðreizçjâ situâcijâ censties paglâbt cûku ganâmpulkus no likvidçðanas un piespiedu izkauðanas. Pretçjâ gadîjumâ dzîvnieki ir jânokauj obligâtâ kârtâ. Palielina kompensâcijas Jaunâkâ informâcija liecina, ka no valsts puses ir palielinâtas kompensâcijas par cûku nokauðanu, ja saimniecîbâ nevar îstenot biodroðîbu vai tirdzniecîbas traucçjumu dçï. Konkrçti: par pieauguðu vaislas dzîvnieku (sivçnmâte, vaislas kuilis) izmaksâs 170 eiro, par nobarojamo cûku vai vaislas jauncûku 120 eiro, par piena sivçnu - 35 eiro. Zemkopîbas ministrija akcentç, ka straujâ Âfrikas cûku mçra izplatîba var ietekmçt cûkkopîbas nozares pastâvçðanu Latvijâ, tâdçï noteikts, ka biodroðîbas pasâkumu komplekss jâsâk îstenot arî tajâs cûku novietnçs, kas neatrodas ârkârtçjâs situâcijas teritorijâ, un tas jâizdara ne vçlâk kâ lîdz ðî gada 31.oktobrim. Biodroðîbas prasîbas Novietnes çka. Kûtî vai fermâ nav iespçjams iekïût sveðâm personâm, klaiòojoðiem dzîvniekiem. Svarîgi: cûkas nedrîkst turçt kopâ ar citu sugu dzîvniekiem, kuri iet ârâ (govis, vistas). Nekâdus âra aplokus. Jau kopð 2013.gada cûkas nedrîkstçja laist âra aplokos. Arî tukðus âra aplokus uzskatîs par pârkâpumu. Teritorijas ieþogoðana. Ja cûkas tur paðpatçriòam, ieþogoðana nav nepiecieðama. Ja notiek komercdarbîba un tur kaut vai vienu sivçnmâti, novietnei jâbût ieþogotai. Var izmantot stiepïu þogu. Kûtsmçslu uzglabâðana. Mçslus savâc un uzglabâ speciâli iekârtotâ vietâ, no kuras tie nenoplûst vidç. Tâ varçtu bût lagûna vai krâtuve ar pamatni. Kûtsmçsliem obligâti jâbût pârsegtiem (brezents, plçve). Varbût kaudzi ir iespçjams izvest, lai vieglâk sakârtot un pârsegt. Karantînas vieta. Prasa ierîkot pilnîgi atseviðíu telpu ðim nolûkam. Ja nav citu variantu, iesaka ierîkot boksam lîdzîgu vietu tajâ paðâ novietnç, lai ir iespçja atðíirt slimo dzîvnieku. Vienai divâm paðpatçriòa cûkâm karantînas telpa nav nepiecieðama. Novietnes tîrîba. Regulâra aizgaldu tîrîba, muðu, grauzçju apkaroðana. Jâbût attiecîgajiem lîdzekïiem un pievienotam aprakstam, cik bieþi un kâ tos lieto. Logiem un durvîm, ja tur vaïâ, jâbût ar sietiem, durvju sieta apakðai nostiprinâtai ar attiecîgu reþìi, lai neiekïûtu grauzçji vai savvaïas dzîvnieki. Dezinfekcijas paklâji un barjera uz ceïa. Pirms ieejas novietnç jâbût mitram dezinfekcijas paklâjam (arî lietoðanas apraksts). Uz iebraucamâ ceïa jânovieto dezobarjera, lai neiebrauc sveðs transportlîdzeklis. Barjerai jâbût tâdai, lai to nevar atvienot. Dezopaklâjs maðînai. Obligâta dezinfekcija paðu maðînai, atgrieþoties novietnes teritorijâ. Ðim nolûkam var lietot miglotâju, apsmidzinot transportlîdzekïa riteòus. Var ierîkot arî dezo paklâju ar plçves un veca paklâja palîdzîbu. Specapìçrbi un specapavi. Pielietojuma efektivitâte atkarîga no paðu darbinieku attieksmes. Jâuzmanâs visu laiku, lai kûtî neienestu infekciju. Pirms ieieðanas kûtî jâbût iespçjai nomazgât un dezinficçt rokas. Barîbas glabâðana. Vietai jâbût sakoptai, bez grauzçju klâtbûtnes. Ðíidrumu necaurlaidîgs trauks ar vâku. Jâbût traukam lîíu vai zarnu uzglabâðanai, lîdz to iznîcinâðanai. Ðî muca vai konteiners jânovieto tur, kur nepiekïûst sveðas personas vai klaiòojoði dzîvnieki. Çdinâðanas aizliegums. Noteikti nedrîkst izçdinât çdinâðanas uzòçmumu pârtikas Vistraìiskâkais ir vaislas cûkas, grûsnâs sivçnmâtes un mazie sivçni Bet nokauðana ir jûsu ziòâ. atkritumus. Savas virtuves çdienu pârpalikumus drîkst izbarot tikai pçc termiskas apstrâdes. Sivçniem pienu izbaro pçc termiskas apstrâdes. Biodroðîbas pasâkumu plâns. Dzîvnieku îpaðniekam vai turçtâjam jâizstrâdâ un jânodroðina biodroðîbas pasâkuma plâna izpilde. Ðajâ plânâ brîvâ formâ saraksta kârtîbu, kâdâ tîra un dezinficç kûti, barîbas uzglabâðans vietas un inventâru, dzîvnieku pârvadâðanas transportu, uzskaita dzîvnieku pârvadâjumus un apmeklçtâjus, savâc un uzglabâ kûtsmçslus, dzîvnieku blakusproduktus, arî lîíus, kâ ievçro higiçnu, tîra un dezinficç darba apìçrbu, kâ apmâca par dzîvnieku slimîbâm, biodroðîbu. Kas jâdara pirms cûku izkauðanas Pasâkums iepriekð jâpiesaka (visâtrâk telefoniski), informçjot par to veterinârârstu vai PVD. Tâlruòi: , Ar Sandru Vanagu var sazinâties , Maiju Budevièu Speciâlists apskatîs dzîvas cûkas, izmçrîs tâm temperatûru un dos atïauju par nokauðanu. Pçc ðî procesa speciâlists apskatîs dzîvnieku iekðçjos orgânus. Laikâ lîdz 7.septembrim valsts Informatîvs seminârs. Inspektore Sandra Vanaga sarunâ cûku turçtâjiem atzina, ka ðî brîþa tçma par infekcijas straujo izplatîbu un dzîvnieku piespiedu izkauðanu ir ïoti smaga. Diemþçl neizbçgama. apmaksâ divas veterinârârsta vizîtes cûku turçtâjam. Tas nozîmç, skaidroja S.Vanaga, ka visas cûkas to saimniekam ir jânokauj divos piegâjienos. Ja to nepaspçj izdarît, tad dzîvnieku turçtâjam acîmredzot bûs jâvienojas ar speciâlistu un vizîte jâapmaksâ. Kompensâcijas par nokautajiem dzîvniekiem izmaksâs tikai reìistrçtajiem LAD klientiem. Tiem, kuri nav LAD klienti, steidzami jâkârto reìistrâcija. Kâ pieteikties biodroðîbas pasâkumu kontrolei S.Vanaga skaidroja, ka patlaban PVD inspektoriem ir ïoti saspringts darba laiks. Balvos strâdâ tikai divi inspektori, kuri pienâkumus veic arî ârpus mûsu novadu teritorijas. S.Vanaga teica: Ja jums ir ieviesti biodroðîbas pasâkumi un jûtat, ka pârbaude lîdz 7.septembrim nepaspçs ierasties, lûdzu, piezvaniet mums un informçjiet. Mçìinâsim jûs apmeklçt pirmâm kârtâm. Kas notiks pçc 7.septembra Ja cûku îpaðnieki, kuri nebûs ieviesuði biodroðîbu, dzîvniekus nenokaus lîdz 7.septembrim, nâksies rçíinâties ar sankcijâm. Inspektore S.Vanaga skaidroja: Ja biodroðîbas pasâkumu komplekss neatbildîs normai, rakstîsim lçmumu par dzîvnieku piespiedu kauðanu, un ðiem dzîvnieku îpaðniekiem kompensâcijas neizmaksâs. Acîmredzot piespiedu kauðanu darîs apmâcîti cilvçki, kuri ies un kaus vai eitanizçs cûkas. Iespçjami vçl administratîvie sodi, kâ arî kriminâlatbildîba par seviðíi bîstamas infekcijas slimîbas izplatîbu. Der zinât graudu audzçtâjiem Pârtikas un veterinârais dienests aicina arî labîbas audzçtâjus, seviðíi ârkârtas situâcijas izsludinâtajâ teritorijâ, pievçrst îpaðu uzmanîbu, vâcot raþu. Iegûtie graudi var bût viens no augsta riska produktiem tâlâkai Âfrikas cûku mçra izplatîbai. Vîruss diemþçl ir ïoti izturîgs un saglabâjas graudos. Bojâ tas iet tikai, graudus termiski apstrâdâjot 60 grâdu temperatûrâ, pçc 30 minûtçm. Ja labîbas lauks atrodas tuvu meþam vai teritorijâ, kur varçtu bût pârvietojuðâs meþa cûkas, pirms labîbas pïaujas vajadzçtu platîbu apsekot un pârliecinâties, vai tur nav ciemojuðâs meþa cûkas. Îpaða uzmanîba jâpievçrð, novâcot raþu no laukiem, kur audzç kukurûzu, ziròus, kartupeïus. Pârbraucot no lauka uz lauku, seviðíi mçra aizsardzîbas un uzraudzîbas zonâs, iesaka skalot vai dezinficçt graudu novâkðanas kombainu riepas. Neatstâjiet bez uzmanîbas savu piemâjas saimniecîbu, jo seviðíi, ja tur ir cûkas. Cûkâm vajadzçtu izbarot tikai termiski apstrâdâtus graudus, vârîtus kartupeïus. Dzîvniekiem noteikti nedrîkst izbarot no lauka pïautu svaigu zâli vai zaïo masu. Ja labîbas vâkðanas laikâ pamanât uz lauka beigtu meþa cûku, noteikti ziòojiet par to, zvanot uz PVD karsto tâlruni vai informçjiet tuvâko PVD teritoriâlo pârvaldi. PVD atgâdina, ka Âfrikas cûku mçra un arî klasiskâ cûku mçra vîrusi nav bîstami cilvçkam, taèu ðî infekcija ir ïoti bîstama mâjas un meþa cûkâm. Cilvçks slimîbas ierosinâtâjus var pârnçsât ar pârtiku, apìçrbu, apaviem un sadzîves priekðmetiem. Lappusi sagatavoja M.Sprudzâne Foto - M.Sprudzâne

6 6. V Otrdiena gada 19. augusts StarpBrîdis Îsumâ Skolotâju koks Ienâkot Rugâju novada vidusskolâ, lîdzâs bijuðâs skolas direktores Ineses Feldmanes piemiòas stendam tagad redzams mâcîbu iestâdes kolektîvu simbolizçjoða ozolkoka attçls, kurâ zîïu vietâ izvietotas visu skolas pedagogu fotogrâfijas. Tâ autore ir skolotâja Evija Konivale. Viòa atklâj, ka ozols lîdz ar citiem skolas stâvos izvietotajiem ozoliem, kuros zîïu vietâ bija izvietotas katra skolas izlaiduma bildes, bijuðo skolas direktoru, bijuðo mâcîbu pârziòu un skolotâju fotogrâfijas, tapuði kâ noformçjums mâcîbu iestâdes 110 gadu jubilejas svinîbâm: Gatavojoties mâcîbu iestâdes jubilejai, toreizçjâ direktore Inese Feldmane lûdza mani izdomât noformçjumu, kurâ bûtu iekïauta skolas vçsture. Izdomâju, ka skolu varçtu simbolizçt ozols, kas skolçnus, skolotâjus un direktorus nobriedinâjis kâ zîles. Tâ, piepalîdzot citiem skolotâjiem, tapa skaistais skolas noformçjums. Iespçja apgût 90 profesijas Jau ðoruden profesionâlâs izglîtîbas iestâdes visâ Latvijâ piedâvâs jaunieðiem vecumâ no 17 lîdz 29 gadiem (ieskaitot) bez maksas apgût gandrîz 90 profesijas. Paðreiz notiek jaunieðu uzòemðana, studijâm aicinâti pieteikties arî Nodarbinâtîbas valsts aìentûrâ (NVA) reìistrçtie bezdarbnieki vai darba meklçtâji, kuri gadu pirms uzòemðanas nav saòçmuði stipendiju kâdâ citâ ESF projektâ. Pâròem pieredzi 1.augustâ pieredzes apmaiòas braucienâ uz Preiïu Bçrnu un jaunieðu centru devâs Balvu Bçrnu un jaunieðu centra darbinieces. Viòas iepazinâs ar centra darbîbu, aplûkoja intereðu izglîtîbas pulciòu darba telpas. Preiïu Bçrnu un jaunieðu centrs lepojas ar vokâlâs studijas popgrupas Lâsîtes sasniegumiem valsts mçrogâ, tehniskâs jaunrades centru, angïu valodas pulciòu, keramikas pulciòu, kuru vada praktizçjoðs podnieks, un citiem. Kopumâ Preiïu skolçniem ir iespçja darboties 20 intereðu izglîtîbas pulciòos. Ar prieku balvenietes apmeklçja arî Preiïu aktîvâs atpûtas zonu ar sakoptu peldvietu, kuru uzrauga droðîbas patruïa, diviem volejbola laukumiem, bçrnu rotaïu laukumu un BMX trasi. BBJC darbiniece apskatîja arî Preiïu estrâdi un jaunieðu centra Tehniskâs jaunrades namu, kâ arî Leïïu muzeju. Kaimiòos Sacenðas par godu Jaunieðu dienai 12.augustâ, kad pasaulç atzîmçja Starptautisko Jaunatnes dienu, Gulbenes stadionâ norisinâjâs komandu sportiskâs aktivitâtes veselai miesai un prâtam SUPER Knaìis Sportot bija ieraduðies jaunieði no Stâíiem, Ozolkalna, Lejasciema, Viïakas un, protams, vietçjie Gulbenes jaunieði. Pçc atklâðanas ceremonijas visi iesildîjâs kustîbu ritmos, ko ierâdîja brîvprâtîgâ Agata no Itâlijas. Pçc rîta rosmes jaunieði metâs deju maratonâ, kas non stopâ ilga 10 minûtes un kura laikâ komandas improvizçja pie daþâdiem mûzikas ritmiem. Pçc tam dalîbnieki demonstrçja savu meistarîbu, prasmes un izturîbu komandu sporta disciplînâs mini orientçðanâs, boccia, smilðu futbolâ, aklajâ volejbolâ, virves vilkðanâ, spçlç Paskaidro vârdu un ugunsdzçsçju sagatavotajâ stafetç. Jaunieði izpaudâs arî individuâlajâs disciplînâs - Uno turnîrâ un Prâta lietâs. Pasâkuma dalîbnieki sacentâs netradicionâlos un aktîvos sporta veidos. Stâíu jaunieðiem labi veicâs orientçðanâs disciplînâ, Lejasciema jaunieði uzstâdîja rekordu disciplînâ Paskaidro 15 vârdus vienas minûtes laikâ, savukârt Gulbenes jaunieði bija pârâki komandu stafetç. Spraigâ cîòâ uzvarçja komanda no Gulbenes Iesâcçji. Otrajâ vietâ ierindojâs komanda Edmunds Drîliòð un godalgoto treðo vietu ieguva komanda ar asprâtîgâko nosaukumu Kâda starpîba. Pieredze No hobija lîdz biznesam Lai arî daudzi laimes meklçjumos dodas projâm uz lielâm pilsçtâm vai sveðâm zemçm, Viïakâ netrûkst uzòçmîgu un radoðu jaunieðu, kuri vçlas saistît dzîvi ar dzimto novadu. Viòu vidû ir arî jaunâs uzòçmçjas, mâsas LÎNA un LANA BAROVSKAS, kuras ðî gada pavasarî Viïakâ atvçra pirmo skaistumkopðanas salonu. Lai gan abâm mâsâm maizes darbs ir cits Lîna vada Ðíilbçnu Sociâlâs aprûpes mâju, bet Lana strâdâ robeþsardzç, salons La & Lii ir viòu senlolots sapnis, kas îstenots, pateicoties dalîbai Latvijas Lauku konsultâciju un izglîtîbas centra rîkotajâ valsts tîklu pasâkumâ Atbalsts lauku jaunieðiem uzòçmçjdarbîbas veicinâðanai. Iesnieguðas apmâcîbu laikâ izstrâdâto biznesa plânu konkursam Laukiem bût, viòas izcînîja 7.vietu 15 labâko biznesa plânu konkurencç un saòçma Ls 950 finansçjumu sava salona atvçrðanai. Iegulda naudu zinâðanâs Lana atklâj, ka viss sâkâs ar hobiju, jo viòai vienmçr gribçjâs labi izskatîties: Uz Balviem izbraukât, lai uztaisîtu manikîru un pedikîru bija padârgi un laikietilpîgi, tâpçc nolçmu pati pabeigt nagu kopðanas speciâlistu skolu gadâ absolvçjusi starptautisko manikîra skolu Rîgâ, kur mâcîjâs gandrîz piecus mçneðus, Lana labprât manikirçja nagus ne tikai sev, bet arî mâsai, radiem un draugiem. Katrâ brîvâ brîdî Lana turpinâja papildinât zinâðanas skaistumkopðanas jomâ, atvaïinâjumus veltot daþâdu kursu un seminâru apmeklçðanai, jo vienmçr uzskatîjusi, ka vçrtîgâk ieguldît naudu sevis izglîtoðanâ, nekâ notçrçt to, pçrkot tçrpus un saldumus. Noskatoties, cik labi mâsai viss izdodas, arî Lîna aizrâvâs ar ideju izveidot kopîgu skaistumkopðanas salonu. Lîna labâk pârzina likumus, tâdçï tieði viòa uzzinâja par iespçju pieteikties projektam, par mâsas atbalstu stâsta Lana. Savukârt Lîna atklâj, ka jau sen vçlçjâs uzrakstît biznesa plânu, taèu ne mâsai, ne paðai nebija vajadzîgo zinâðanu, lai to izdarîtu. Pirmo iedvesmu idejas realizâcijai deva Viïakas novada paðvaldîbas mâjaslapâ atrastais sludinâjums par lauku konsultâciju centra rîkoto apmâcîbu, kurâ piedâvâja nedçïas laikâ iemâcîties rakstît biznesa plânu. Pieteikuðâs apmâcîbai 2013.gada aprîlî un lîdz jûlijam nesagaidîjuðas nekâdu atbildi, mâsas nosprieda, ka idejai atkal nav lemts realizçties. Tomçr augustâ pienâca ilgi gaidîtais telefona zvans, un Lîna uzsâka nedçïu garu apmâcîbas kursu Balvos. Kad uzòçmçjdarbîbas konsultante Liene Ivanova bija palîdzçjus ar aprçíiniem, biznesa plâns bija gatavs iesniegðanai konkursam Laukiem bût. To novçrtçja un izvirzîja finâlam. Jau oktobrî Lîna devâs uz Ozolniekiem Jelgavas pusç aizstâvçt biznesa plânu un izcînît finansçjumu. No visas Latvijas izraudzîja 15 labâkos dalîbniekus, kuriem vajadzçja aizstâvçt savus biznesa plânus. Gâja smagi. Lai gan biju pârliecinâta, ko gribu, un labi sagatavojusies, pârçjo dalîbnieku idejas man ðíita vienkârði ìeniâlas. Turklât tâs visas bija vçrstas uz raþoðanu. Lîna un Lana. Abas mâsas ïoti priecâjas par izdevîbu beidzot realizçt sen loloto sapni par savu skaistumkopðanas salonu. Tikai es un vçl viena meitene bijâm iecerçjuðas sniegt pakalpojumus. Biju pârliecinâta, ka netikðu labâko desmitniekâ, taèu ierindojos 7.vietâ, saòemot 950 latu finansçjumu, aizstâvçðanâs laikâ piedzîvoto atceras Lîna. Atsvaidzina telpas un sâk darbu Ne bez grûtîbâm atraduðas piemçrotas telpas ìimenes ârstes Valentînas Resgales bijuðajâ praksç, Lîna un Lana ðî gada 31.martâ vçra jaunâ salona durvis apmeklçtâjiem. Tâ kâ abas istabas bija salîdzinoði labâ stâvoklî, jaunajâm uzòçmçjâm pirms salona atvçrðanas vajadzçja tikai atsvaidzinât remontu, nedaudz pârkârtojot santehnikas izvietojumu un pievienojot krâsainus akcentus. Lielâko pieðíirtâs naudas daïu mâsas izlietoja moderna solârija iegâdei. Tagad lillîgi - violetos toòos iekârtotais salons priecç apmeklçtâjus ar gaumîgâm telpâm, kurâs patîkamâ atmosfçrâ var safrizçt matus, uztaisît manikîru, pedikîru, vaksâciju, uzacu korekciju un citas sievietçm tik svarîgâs skaistumkopðanas procedûras, kâ arî izmantot solârija pakalpojumus. Vienreiz nedçïâ salona telpâs strâdâ masieris. Apvieno divus darbus Pagaidâm lielâko daïu laika mâsas salonâ darbojas divatâ, pamazâm izîrçjot telpas arî citiem skaistumkopðanas speciâlistiem. Tâ kâ Lînai un Lanai ir otrs darbs, klientus viòas pieòem pçc iepriekðçja pieraksta, izmantojot no pamatdarba brîvo laiku. Ar klientu daudzumu viòas ir apmierinâtas, tomçr domâ, ka pagaidâm par salona noslogotîbu ir grûti spriest. Jâpaiet vismaz gadam, lai to saprastu. Vasarâ Viïakâ ir daudz iebraucçju, kuri, ciemojoties pie radiem, labprât izmanto arî mûsu pakalpojumus. Pagaidâm nezinâm, kâ bûs rudenî un ziemâ, bet ðobrîd darba ir daudz, stâsta Lana. Viòa atzîst, ka brîvâ laika praktiski nav, tâdçï pabût kopâ ar ìimeni un bçrniem iznâk retâk. Tomçr Lana saskata arî pozitîvo: Bçrni kïuvuði patstâvîgâki. Meita, piemçram, iemâcîjusies gatavot çst, pieskata mazo. Lana cer, ka rudenî bûs vieglâk, jo puika sâks iet dârziòâ, bet meita - skolâ. Arî vîrs ir liels atbalsts. Protams, cenðos izbrîvçt laiku, lai pavadîtu to kopâ ar ìimeni un apmeklçtu kultûras pasâkumus. Nesen noskatîjâmies teâtra izrâdi, apmeklçjâm Aviâcijas dienu Rçzeknç, rîkojâm pikniku, lai vismaz parunâtos viens ar otru, nevis tikai skrietu katrs savâs darîðanâs, stâsta uzòçmçja. Arî Lîna katru brîvu brîdi veltî jaunajam salonam. Tomçr sapratusi, ka apvienot pilnas slodzes darbu sociâlajâ mâjâ ar darbu salonâ nav viegli, Lîna kopâ ar mâsu nolçmuðas vairâk pievçrsties salona telpu izîrçðanai citiem skaistumkopðanas speciâlistiem. Uzòçmçjdarbîbas vidi Viïakâ mâsas raksturo diezgan pozitîvi. Nav arî tâ, ka apkârt dzîvo tikai nabadzîgi cilvçki. Vienkârði daudzi Viïakâ pieraduði visu saòemt par pusvelti nesaprotot, ka viss maksâ naudu. Iespçjams, daudzi no laukos dzîvojoðajiem vienkârði neuzskata, ka viòiem vajadzîgas skaistumkopðanas procedûras, sprieþ Lana. Viòa ir pârliecinâta, ka cilvçki, kuri augstu vçrtç kvalitâti, labprât apmeklç jauno salonu. Turklât drîzumâ mâsas iecerçjuðas pilnveidot pakalpojumu klâstu. Lana atklâj, ka viòas klientu vidû visvairâk ir vidçja vecuma sievieðu, îpaði to, kuru darbs saistîts ar cilvçkiem: Biju cerçjusi, ka vairâk bûs tieði jaunieðu, jo tas ir laiks, kad visvairâk gribas sakopt sevi. Taèu tâ nav, un ne jau tâpçc, ka viòiem nav naudas. Man ðíiet, ka jaunieðiem tas vienkârði nav iemâcîts. Lai gan skaistumkopðanas procedûras paredzçtas arî vîrieðiem, pagaidâm Viïakas puses stiprâ dzimuma pârstâvji nav novçrtçjuði to nepiecieðamîbu. Kopð strâdâju ðajâ jomâ, manikîru esmu taisîjusi tikai diviem vîrieðiem, kurus, gatavojoties kâzâm, to bija piespieduðas darît topoðâs sievas, atzina Lana. Lappusi sagatavoja I.Tuðinska Foto - I.Tuðinska

7 Vietçjâs ziòas V Otrdiena gada 19. augusts 7. Dzîvesveids Domâ par veselîbu jau ðodien! Trîs dienas Valmieras Sporta rehabilitâcijas centrâ notika apmâcîbas fizisko aktivitâðu grupu vadîtâjiem, kuru laikâ bija gan izzinoðas lekcijas, gan praktiskâs nodarbîbas daþâdos vingroðanas veidos, ko vadîja profesionâli treneri. Seminâru organizçja DCH studijas treneri un pasniedzçji sadarbîbâ ar Slimîbu profilakses un kontroles centru. Jau Hipokrâts ir teicis, ka cilvçks sevî nçsâ ârstu, tikai jâprot viòam ðajâ darbâ palîdzçt. Laikâ, kad par veselîgu dzîvesveidu pieejama daþâda literatûra, katrs savas veselîbas labâ daudz var izdarît pats. Un viens no veidiem, kâ sev palîdzçt justies veselîgi mundram, ir vingroðana. Savu vecumu mçs nevaram mainît, bet uzturçt normâlu asinsspiedienu, íermeòa svaru, cukura lîmeni asinîs, jâ, arî konsultçjoties ar ârstu, ir iespçjams. Ja bûtu jâizvçlas, kam atvçrt naudas maku - zâlçm vai vingroðanai, kâda bûtu jûsu izvçle? Kâ vingrot pareizi? Treneri Kaspars Ozoliòð (no kreisâs) un Ralfs Upmanis seminâra dalîbniekiem izdalîja bukletus, kurâ redzami vingrojumi visâm muskuïu grupâm. Seminâra laikâ visi apguva pareizu vingrojumu izpildes tehniku. Foto - no personîgâ arhîva Îsumâ Apmeklç Teâtra sporta pasâkumu Dzîve mums sagâdâ tik daudz neparastu un negaidîtu mirkïu. Lai ar tiem bûtu vieglâk tikt galâ, jâpielieto iztçle, kurai, kâ zinâms, nav robeþu. Spçja rîkoties un neapmulst visdaþâdâkajâs situâcijâs tiek dçvçta par improvizâciju. Foto - no personîgâ arhîva Negaidi, kad dþinsi spiedîs! Jau pirmajâ lekcijâ par fizisko aktivitâðu nozîmi veselîbas un labas paðsajûtas saglabâðanâ, sirds un asinsvadu slimîbu riska faktoru mazinâðanâ treneris Ralfs Upmanis visiem izsniedza savu grâmatu - praktisku ceïvedi veselîgam dzîvesveidam Vingro ar prieku!. Viòð mudinâja izvçlçties vingroðanu par savu dzîvesstilu, ievçrot sabalansçtu uzturu negaidot, kad dþinsi spiedîs. Vingroðana ne vienmçr ir tikai zemâdas tauku kârtiòas sadedzinâðana vai muskuïu masas formçðana. Galvenais ieguvums tomçr bûs fiziskâ stâvokïa, labsajûtas un veselîbas ievçrojama uzlaboðana, saka Ralfs Upmanis. Tiem, kuri sen nav vingrojuði, viòð rekomendç apmeklçt ârstu, konsultçties un ievçrot viòa ieteikumus. Tie, kuri ir mçìinâjuði sâkt kaut ko darît savas veselîbas labâ, zina, ka visgrûtâk ir iesâkt, tâpçc svarîgi izvirzît mçríi - konkrçtu un sasniedzamu. Svarîgi izpildît precîzi Praktiskajâs nodarbîbâs treneri râdîja daþâdas treniòu metodes un vingrinâjumu pareizu izpildi, pielâgojot to daþâdiem fiziskâs sagatavotîbas lîmeòiem un veselîbas stâvokïiem. Neatkarîgi no tâ, vai vingrosiet ar trenaþieriem, vai dejosiet deju aerobikas nodarbîbâs, vai skriesiet rîta krosu,- svarîgi ir apgût pareizi izpildes tehniku, uzsvçra R.Upmanis. Viòð atgâdinâja, ka visizplatîtâkâ iesâcçju kïûda ir izpildît kâdu vingrinâjumu par daudz vai arî par maz, turklât nepareizâ tehnikâ. Svarîgi arî koncentrçties treniòam un par sasniegumiem apbalvot sevi, neieciklçties uz kâdu vienu vingrojumu, bet stiprinât visas muskuïu grupas, lai íermenis ir samçrîgs un lîdzsvarots, turklât darît to regulâri. Ja vienam vingrot ir grûti, jâmeklç treneris. Lektors uzsvçra, ka treneru darba stils un metodes ir atðíirîgas un katram jâsaprot, kâds vingroðanas veids ir piemçrotâks. Visa jaunâ apgûðana ir âtrâks un interesantâks ceïð uz mçríi. Taèu arî pârbaudîtâs metodes ir pamatîgs un nopietns darbs, uzskata R.Upmanis. Viòð iesaka savu veselîbu Joga palîdz. Nodarbîbâs bija iekïauti arî daþâdi alternatîvu fizisko aktivitâðu veidi - pastaigas pa Sajûtu taku, peldçðana, joga, kardio, spçïu, sacensîbu un komandas saliedçtîbas treniòi. pârbaudît ar vienkârðiem testiem, lai redzçtu, cik katrs ir gatavs sâkt vingrot. Kurð gan nesapòo par ideâlu augumu, izcilâm darbaspçjâm, veselîbu un lielisku paðsajûtu? Lai to panâktu, vienîgais ceïð ir fiziskâs aktivitâtes, kas sekmç gan aerobo izturîbu, gan sirds un asinsvadu, gan elpoðanas sistçmas darbaspçju attîstîbu. Spçka vingrinâjumi savukârt attîsta un uzlabo muskuïu masu, nostiprina locîtavas un saistaudus, stâsta Ralfs Upmanis. Çst vai neçst? Lekcijâ par sabalansçtu uzturu pasniedzçji seminâra dalîbniekiem atgâdinâja, ka katrâ pusstundâ vçlams izdzert glâzi ûdens. Çst vajag tâ, lai uzturs ne tikai apgâdâtu organismu ar nepiecieðamajâm barîbas vielâm, bet arî Foto - no personîgâ arhîva Palîdzi otram! Ja vingrojat divatâ, ir daudz variantu, kâ vingrojumus izpildît, palîdzot viens otram. lai attîrîtu organismu no vielmaiòas atkritumproduktiem, kuri veicina slimîbu attîstîbu. Ir dzirdçts, ka cilvçka organismu dçvç par cilvçka saimniecîbu. Tas, cik ðî saimniecîba bûs kopta, cik gudri un zinoði pats par to rûpçsies, bûs atkarîga veselîba. Pareizs uzturs ir kâ celtniecîbas materiâls muskuïiem, tas nodroðina organismu ar nepiecieðamo enerìiju. Lektors atgâdinâja, ka uzturâ jâiekïauj daudzveidîgi un veselîgi produkti, çdot jâievçro mçrenîba, jâçd regulâri, priekðroku dodot produktiem ar zemu tauku saturu. Ja trençjaties, pusotru stundu pirms treniòa nav vçlams smags çdiens. Saldummîïi savu kârumu lai notiesâ rîta pusç vai uzreiz pçc treniòa. Vispârzinâmas patiesîbas? Jâ, taèu tâs piemirstas visbieþâk, tâpçc sev jâatgâdina, ka izârstçt cilvçku var tikai paða íermenis. Z.Logina Foto - no personîgâ arhîva Balvu Valsts ìimnâzijas teâtra pulciòa Pipariòð dalîbnieki ir vieni no improvizâcijas spçles jeb Teâtra sporta atbalstîtâjiem. Arî ðovasar kopâ ar savu treneri Aiju Dvinsku viòi apmeklçja neparastu un vienreizçju Teâtra sporta pasâkumu. Biedrîba Teâtris un izglîtîba no 8. lîdz 10. augustam organizçja Teâtra sporta festivâlu Ikðíilç. Piedalîties aicinâja ilggadçjos Teâtra sporta spçlçtâjus no visas Latvijas. Festivâla ietvaros pedagogiem un jaunieðiem piedâvâja iespçju piedalîties meistarklasçs, kuras vadîja improvizâcijas teâtra profesionâïi: Varis Klausîtâjs, Valdis Sils un Toms Zvejnieks. Kaut kas jauns un neparasts jaunajiem teâtra improvizatoriem bija skatuves cîòas, pantomîmu un skatuves kustîbu nodarbîbas. Visu trîs dienu garumâ ar jaunieðiem strâdâja daþâdi pasniedzçji un sava amata îsteni entuziasti. Daþâdie pasniedzçji neliedza savus padomus, kurus varçja lûgt un uzklausît jebkurâ brîdî. Festivâla dalîbnieki apguva daþâdas jaunas improvizâcijas tehnikas, kuras daþam labam lika lauzt savas iztçles griestus un domât nedaudz citâdâk nekâ ikdienâ. Ðîs trîs dienas Vidzemç bija fantastiskas un neaizmirstamas. Papildus festivâlam iepazinâm arî Ikðíili, pabijâm pilsçtas novada svçtkos, izbaudîjam meistarklases ar profesionâïiem un tam visam pa vidu darîjâm to, kas patîk, un to, kam esam pieíçruðies. Gandarîjumu sagâdâja iespçja spçlçt Teâtra sportu. Pats interesantâkais bija tas, ka turnîri nenotika, kâ ierasts. Parasti darbojâmies visa Balvu komada kopâ, taèu ðoreiz izveidoja jauktâs komandas. Sâkumâ ðíita, ka nav iespçjams saspçlçties, no mums prasa pârâk daudz, bet pçdçjâ meistarklase pie Toma parâdîja,- ja esi îsts improvizators, tad iespçjams ir viss! Vajag tikai censties un gribçt! Saòçmâm spçcîgu enerìijas lâdiòu un bijâm arî nedaudz miega badâ, tomçr tas netraucçja izbaudît ðis lieliskâs dienas! ar sajûsmu stâsta Pipariòa ilggadçjâ dalîbniece Elîna Zujâne. Arî trenere Aija atzîst, ka pârsteigumu netrûka: Lai arî iepriekð saòçmâm festivâla norises programmu, ierodoties sapratâm, ka mums piedâvâ vairâk, nekâ bijâm cerçjuði. Patîkami pârsteidza arî tas, ka organizatori izmantoja aizguvumus no mûsu organizçtâ Balvu Vilka turnîra Teâtra sportâ, kam februârî apritçja jau piektais gads. Viens no tâdiem bija nakts turnîrs ar jauktajâm komandâm. Tas ïoti saliedçja festivâla dalîbniekus. Aija neslçpj prieku un gandarîjumu par saviem audzçkòiem, kuri arî ðajâ festivâlâ guva panâkumus un nepalika nepamanîti: Mçs jau smçjâmies, ka atkal izcelsimies un paliksim visiem atmiòâ. Pats forðâkais, ka mûs atceras pozitîvisma, izdomas un lielisko sniegumu dçï. Kopâ ar teâtra kolektîvu uz Ikðíili devâs arî Ìirts Lauskinieks, kuram ir tikai 11 gadi un kurð ðâda veida pasâkumâ piedalîjâs pirmo reizi. Tomçr pçc ðîm trim dienâm, kas pavadîtas kopâ ar improvizâciju mîloðiem cilvçkiem, puisis pat izteicis vçlçðanos nâkotnç iesaistîties Teâtra sportâ. I.LAUSKINIECE

8 8. V Otrdiena gada 19. augusts Balvu novada * Sâkums 1.lpp Egons Salmanis. Tautas pûtçju oríestra Balvi mûziíi un viòu vadîtâjs Egons Salmanis kârtçjo reizi apliecinâja, ka Balvu novadam ir ar ko lepoties. Vîksnas pagasts. Muzikâlo uzvedumu Mçs ejam pa atspulgiem ûdenî atklâja Vîksnas pagasta ïaudis, kuri skatîtâjus priecçja ar dejâm. Tâpat viòi pastâstîja, ka Vîksnas pagastu ðíçrso 8 upes. Balvu pagasts. Piepilsçtâ atrodoðos pagastu pârstâvçja Artis Zaharâns, kurð mâcâs Kultûras akadçmijâ. Apbalvo konkursa Sakoptâkais îpaðums 2014 uzvarçtâjus. Kâ vieni no pirmajiem balvu par sakoptâko îpaðumu saòçma Kalna mâju saimnieki Vilhelmîna un Imants Zaèesti no Brieþuciema pagasta. Konkursa vadîtâja Þanete Mârtuþa tincinâta, kâdi ir viòas mîïâkie ziedi, atzina, ka ðovasar tie ir puíuziròi. Kriðjâòu pagasts. Kriðjânietes Ingûna un Sintija Velmes klâtesoðos pârsteidza ar dziesmas par Kriðjâòiem pirmatskaòojumu. Ingûna atklâja, ka dziesmas teksta autore ir Aija Jefimova no Vecpiebalgas. Lazdulejas pagasts. Ritas Keiðas izpildîtâ dziesma par ziemeïvçju izpelnîjâs vçtrainus aplausus. Vectilþas pagasts. Ðî pagasta ïaudis lepojas ar èetriem ezeriem. Tilþas pagasts. Tilþu muzikâlajâ uzvedumâ prezentçja bçrnu un jaunieðu deju grupa, kâ arî sievieðu vokâlais ansamblis Rasa. Lauki iebrauc pilsçtâ. Pasâkumâ pie Balvu un Kultûras atpûtas centra ieradâs ne tikai Oríestropçds jeb braucoðâs klavieres ar profesionâliem mûziíiem, bet arî visu pagastu pârvalþu vadîtâji. Bçrzpils pagasts. Bçrzpilietes atgâdinâja, ka ir robeþðíirtne starp Balvu un Rçzeknes novadiem. Bçrzkalnes pagasts. Bçrzkalnieði izspçlçja ainas, kâ meita lûko preciniekus. Paraksta sadarbîbas lîgumu. Pirms novada pagastu un pilsçtas sasaukðanâs muzikâlajâ uzvedumâ Mçs ejam pa atspulgiem ûdenî Balvu novada domes priekðsçdçtâjs Andris Kazinovskis un Kupiðíu paðvaldîbas vadîtâjs Jonas Jarutis parakstîja Sadarbîbas lîgumu. Lietuvas paðvaldîbas vadîtâjs Vadugunij atklâja, ka pirmo reizi sadarbîbas lîgumu paraksta brîvâ dabâ. Tâpat viòð atklâja, ka Balvu novada ïaudis ir viòa draugi: Lîgums tapa èetrus gadus, un visu ðo laiku priecâjos, ka jûsu novads kïûst skaistâks un sakoptâks. Parakstîtais lîgums ir priekðvçstnesis daþâdu jaunu projektu îstenoðanâ. Brieþuciema pagasts. Brieþciemieði, lai arî viòu pagastâ nav lielu upju un ezeru, lepojas ar citâm bagâtîbâm, proti, dziesmâm.

9 svçtki V Otrdiena gada 19. augusts 9. Bçrnîbas sapnî, kur saules daudz. Novada bçrnu un jaunieðu koncertâ bija iespçjams vçrot gan dejas, gan klausîties dziesmas. Arî pasâkuma vadîtâji Aiga Maèa un Raimonds Logins ne tikai dziedâja duetâ, bet arî atklâja savas bçrnîbas sapòus un sapnîðus. Epilogs. Balvu novada pagastu un pilsçtas sasaukðanâs muzikâlajâ uzvedumâ Mçs ejam pa atspulgiem ûdenî noslçdzâs ar pârliecîbu, ka mçs mîlam Balvu novadu. Saòem apsveikumus no kolçìiem. Paðvaldîbas aìentûras San-Tex apzaïumoðanas nozares strâdniece-sçtniece Aòa Babra novada svçtkus atcerçsies kâ vismaz divtik interesantus. Pirmkârt, viòa saòçma Atzinîbas rakstu, otrkârt, sveicçju vidû bija pats uzòçmuma vadîtâjs Uldis Sprudzâns. Tiesa, nomaskçjies. Kubulu pagasts. Kubulieði skatîtâjiem atklâja noslçpumu, kâ viòu pagastâ dzîvot sâcis vecs jûras vilks Taizelis. Nâriòa no Vîksnas. Skatîtâju visskaïâkâs ovâcijas izpelnîjâs nâriòa no Vîksnas pagasta (foto), kâ arî atraktîvais San-Tex kolektîvs. Lai dzîvo Bçrzpils! Ziedus un apsveikumus saòçma arî Bçrzpils kultûras darba organizatore Anna Kriviða. Kolçìi, apsveicot viòu ar Atzinîbas raksta saòemðanu, neskopojâs ar saucieniem: Lai dzîvo Bçrzpils! Svçtku gâjiens. Piektajos novada svçtkos gâjienâ devâs ne tikai visa novada paðvaldîbu kolektîvi, bet arî ciemiòi, par ko liecinâja arî daþâdu valstu karogi. Jâzepam velta dziesmu. Aktrise un noslçguma koncerta vadîtâja Zane Janèevska îpaðu uzmanîbu, kâ arî dziesmu veltîja Jâzepam Jermacânam, un ne tikai tâpçc, ka viòð saòçma Balvu novada Atzinîbas rakstu. Izrâde Latgola.lv joprojâm ir pieprasîta, viòa piebilda. Saòem 1.vietu. Izvçrtçjot svçtku gâjiena dalîbnieku izdomu, þûrija 1.vietu pieðíîra Kubulu pagastam, kas pilsçtas ielâs izbrauca ar savdabîgu vilcienu (foto). 2.vietu saòçma paðvaldîbas aìentûras San-Tex kolektîvs, bet 3.vietu Vîksnas pagasts. Svçtku koncerta epilogs. Svçtku noslçgumâ pirmo reizi izskançja Balvu novada himna, kuras vârdu autore ir Dþenija Beríe (foto). Dziesmu izpildîja Vîtolu ìimene. Jâpiebilst, ka Linda Vîtola ir arî himnas mûzikas autore, bet to aranþçja Ìirts Ripa. E.Gabranova teksts un foto

10 10. V Otrdiena gada 19. augusts Dzîve Jaunlaulâtie Dzîves moto: Ar Tevi mans mûþs bija skaists jûnijâ Bçrþu Svçtâs Annas Romas katoïu baznîcâ gredzenus mija un bût kopâ gan bçdâs, gan priekos viens otram solîja lazdukalniete EVITA ANCKINA un smiltenietis MONVÎDS ZVEJNIEKS. Jauno pâri dzîvç ievadîja liecinieki Sanita un Daumants Ðusteri. Jautâti par abu iepazîðanos, Evita un Monvîds teic: Katram ir savs mîlestîbas stâsts. Kâdam mîlestîba piedzimst ziedoðos ceriòos vai pavisam pelçkâ rudens dienâ, citam tâ piezogas nemanot tîruma vidû un jauðami pieskaras ar savu maigo roku. Mûsu mîlestîbas stâsts sâkâs laikâ, kad abi studçjâm Rçzeknes Augstskolâ. Tas skaistâkais noslçpums, kuru mçs sargâsim abi. Kavçjoties savas baltâkâs dienas atmiòâs, jaunlaulâtie stâsta, ka kâzas sâkâs ar braucienu uz baznîcu, kur viòi viens otram teica Jâ vârdu. Tâlâk visi devâs uz Ièas tiltu, kur notika daþâdas izdarîbas, sâkot no pârneðanas pâri tiltam, beidzot ar laternu palaiðanu gaisâ. Pa ceïam Evita un Monvîds vçl paspçja iebrist dzeltenajos rapða laukos, lai tiktu pie skaistâm bildçm. Diena bija piepildîta un emocijâm pilna. Pçc fotosesijas senlietu brîvdabas muzejâ Saipetnieki devâmies uz Evitas mâjâm Ozolçs, kur notika saviesîgâ daïa. Protams, vakarâ bija mièoðana, par kuru parûpçjâs lîgavas brâïa sieva Sanita ar mâsâm. Viss notika jautrâs noskaòâs, tâdçï garlaikoties nebija laika nevienam, teic Monvîds un Evita. Pçc kâzâm jaunlaulâtie atgriezâs Rîgâ, kur abi dzîvo un strâdâ. Jaunlaulâtie teic: Jûtamies ïoti laimîgi un cenðamies dzîvot tâ, lai pçc daudziem gadiem viens otram varçtu teikt: Ar tevi mans mûþs bija skaists.... Jûlijâ Reìistrçti jaundzimuðie BALVU NOVADÂ Kristaps Boldâns (25.jûnijâ) Gustavs Saksons (13.jûlijâ) Jânis Pabçrzs (14.jûlijâ) Edgars Gruðevs (19.jûlijâ) Eleonora Naumova (21.jûlijâ) RUGÂJU NOVADÂ Rugâju pagastâ Airita Jakobsone (15.jûlijâ) VIÏAKAS NOVADÂ Viïakas pilsçtâ Agija Ivanova (8.jûlijâ) Reìistrçtas laulîbas BALVU NOVADÂ Balvu novada Dzimtsarakstu nodaïâ Jânis Urbanoviès un Ieva Strazde Ingus Jansons un Inese Loèmele Edmunds Mârtuþs un Ilga Dûdele Ruslans Smirnovs un Vineta Sovostjanova Konstantîns Timofejevs un Signe Loèa Artûrs Kokoreviès un Lîga Kaïâne Balvu Sv. Trîsvienîbas Romas katoïu baznîcâ Gatis Kaïva un Lauma Raciborska Ainis Strupka un Daina Ðteimaka Balvu evaòìçliski luteriskajâ baznîcâ Mâris Kuðners un Linda Tokareva Vienoti un mîlçti mûþîgi mûþos jûnijâ Balvu novada Dzimtsarakstu nodaïâ gredzenus mija balveniete LINDA KORLA- ÐA un rugâjietis ROBERTS GRU- ZIÒÐ. Jauno pâri dzîvç ievadîja vedçji Liene Gruziòa un Andris Kivkucâns. Jautâti par iepazîðanos, jaunie atklâj, ka viens otrâ ieskatîjâs pirms èetriem gadiem Rugâjos, kur toreiz notika Sarkano braucamrîku festivâls. Taèu satikties sâkâm vçl vçlâk, tagad pat vairs neatceramies, kad îsti tas notika, smaidot stâsta Linda un Roberts. Viòi piebilst, ka kâzu diena abu dzîvç bija vislaimîgâkâ, izòemot kâdu citu îpaðu dienu, kad pasaulç nâca abu meitiòa Nikola. Kâ jau latvieðiem pienâkas, savu dzîves baltâko dienu pavadîjâm îsti latviskâ garâ ar lîgavas izpirkðanu, dzîves tiltu ðíçrsoðanu un sirsnîgu mièoðanu pusnaktî, kad es iejutos îstas mâjsaimnieces lomâ, bet Roberts parâdîja sevi kâ îstu namatçvu ar hûti galvâ un cigâru zobos, atklâj Linda. Pçc kâzâm jaunlaulâtie atkal kârtoja ceïasomas, lai atgrieztos savâs otrajâs mâjâs Lielbritânijâ, kur jaunâ ìimene dzîvo un strâdâ. Viòi teic: Tagad, kad mûsu pirkstos mirdz laulîbu gredzeni, jûtamies lieliski vienoti un mîlçti mûþîgi mûþos. Vçl tikai daþi gadiòi, un gan pienâks tâ diena, kad mçs atgriezîsimies Latvijâ! Mçs ticam, ka tâ notiks! Bçrþu Sv.Annas Romas katoïu baznîcâ Normunds Kravalis un Liena Lastovska Jânis Sietnieks un Una Krçmere Juris Þikars un Lâsma Anèa Jânis Kaïva un Ineta Bleive Jânis Kuleðs un Santa Eþmale Tilþas evaòìçliski luteriskajâ baznîcâ Mârcis Loès un Sigita Kaulaèa VIÏAKAS NOVADÂ Viïakas novada Dzimtsarakstu nodaïâ Ilmârs Brants un Linda Kokorevièa Viïakas Vissvçtâs Jçzus Sirds Romas katoïu baznîcâ Mârtiòð Uzkliòìis un Alîna Bogdanova BALTINAVAS NOVADÂ Eleonora Kozlovska (1921.g.) Anastasija Bonka (1953.g.) RUGÂJU NOVADÂ Lazdukalna pagastâ Anna Kaïva (1927.g.) Dzintars Kupès (1953.g.) Rugâju pagastâ Tatjana Aleksejeva (1949.g.) VIÏAKAS NOVADÂ Kupravas pagastâ Marija Dþobolda (1938.g.) Vladimirs Ðvarevs (1944.g.) Svetlana Paòanèuka (1964.g.) Medòevas pagastâ Anele Logina (1925.g.) Þîguru pagastâ Marija Bizune (1933.g.) Reìistrçti miruðie BALVU NOVADÂ Balvu pagastâ Anna Garâ (1913.g.) Nadeþda Andrejeva (1922.g.) Voldemârs Þagars (1931.g.) Dainis Trubòiks (1989.g.) Bçrzpils pagastâ Klaudija Jegorova (1929.g.) Balvu pilsçtâ Jefrosiòja Gruntova (1924.g.) Anna Jaunzemniece (1928.g.) Nikolajs Vinogradovs (1928.g.) Alberts Daniels (1930.g.) Alberts Buðs (1933.g.) Pçteris Poðeika (1942.g.) Jânis Poðeika (1944.g.) Kubulu pagastâ Jânis Madernieks (1933.g.) Âdolfs Strucis (1936.g.) Regîna Utâne (1941.g.) Vladimirs Vasiïjevs (1948.g.) Vectilþas pagastâ Jânis Voiciðs (1952.g.) Vîksnas pagastâ Ilga Basankovièa (1962.g.) Lappusi sagatavoja S.Karavoièika un S.Gugâne

11 Vietçjâs ziòas V Otrdiena gada 19. augusts 11. Mâcîbas Prasmîgam biðkopim arî bites gudras 37 mûspuses novadu biðkopji saòçmuði apliecîbas par profesionâlâs pilnveides izglîtîbu. Viòi ir beiguði divgadîgos maksas kursus, iegûstot un papildinot zinâðanas darbam biðkopîbas jomâ. Nekad nevar zinât visu Divgadîgie kursi deva iespçju iegût oficiâlu atzinumu un dokumentu, kas nepiecieðams projektu îstenoðanai un Eiropas naudas piesaistei, tâdçï kursos mâcîjâs ne tikai gados jauni cilvçki, bet arî sen praktizçjoði biðkopji ar sirmu galvu. Sekmîgo kursantu vidû - arî biðkope Mârîte Bçrziòa. Viòa priecâjas, ka kursu laikâ uzzinâjusi daudz jauna un ðîs zinâðanas varçs pârbaudît paðas biðu dravâ, kâ arî nodot tâlâk mazbçrniem, meitâm un znotiem. Jaunajos stropos bites viòa ielaidîs nâkampavasar, tâpçc ir laiks mâcîties nâkamajiem palîgiem. Mârîte atzîst, ka ar ieðanu pie stropiem, lai izòemtu medus kâres, ir daudz par maz. Galvenais ir izprast biðu dzîvi, zinât kukaiòu kopðanas prasmi un slimîbu apkaroðanu. Mârîte saka, ka kursu apmeklçðana un mâcîbas nebût nav bijuðas vieglas. Kursantiem vajadzçjis bût uzòçmîgiem un disciplinçtiem, veiksmîgi organizçjot ikdienas darbus, lai visu paspçtu. Kursu laikâ dalîbnieki klausîjâs gan teorçtisko daïu, gan izbrauca un piedalîjâs praktiskas ievirzes mâcîbâs. Viòi devâs pie Latvijâ pazîstamiem izslavçtiem biðkopîbas jomas praktiíiem uz Cesvaini, Valmieru un centâs apgût viòu stâstîto un râdîto. Mârîtes Bçrziòas atziòa: Divgadîgais mâcîbu kurss bija ïoti noderîgs un vajadzîgs. Viens cilvçks, lai kâ viòð darbotos kâdâ jomâ, nekad nevar zinât visu. Biðkopîbas nozare ir bezgala interesanta. Kursu nobeigums svçtku gaisotnç notika Bauskâ. Biðkopjiem râdîja un stâstîja jaunâs un modernâs tehnoloìijas un aprîkojumu, kas atvieglo darbu. Modernâs medus sviedes noderçtu katram biteniekam, taèu tâs maksâ lielu naudu. Demonstrçja biðu râmîðu ieðûnoðanu. To darot ar rokâm, dienâ var ieðûnot piecus seðus, varbût arî desmit râmîðus, bet ar mûsdienîgu tehnoloìiju palîdzîbu dienâ var aprîkot lîdz pat diviem simtiem. Lai izmantotu ðâdu aparatûru, biteniekiem jâbût pietiekami lielam saimju skaitam un arî lîdzekïiem. Biðkopîbas biedrîbas Balvu nodaïas vadîtâja Jâòa Kupriða vçrtçjumâ, divgadîgie mâcîbu kursi bijusi ïoti vçrtîga bûðana, kâ viòð saka. Cilvçks nekad nevar zinât visu. Biteniekiem ir vçrtîga jebkura savstarpçja saruna vai domu apmaiòa par kâdu jautâjumu. Man paðam arî patîk parunâties un ieklausîties citos. Saliec visu dzirdçto kopâ un dari pa savam - tâds mans ieteikums biteniekiem! saka nodaïas vadîtâjs. Pçc kursiem, ðíiet, arî bites kïuvuðas raþîgâkas. Laikam kïuvuðas gudrâkas! (No Jâòa Kupriða teiktâ) Nâkamie biðkopji. Mârîte Bçrziòa priecâjas, ka arî mazbçrni apguvuði pirmâs zinâðanas un viòiem ir izpratne, kas notiek biðu stropâ. Astoògadîgais Jânis un piecgadîgâ Nele prot rîkoties ar dûmenieku, nebaidâs no kukaiòiem un vecmammai apsolîjuði doties lîdzi dravâ. Medus bûs tik un tâ J.Kupriða vçrtçjumâ, ðî gada medus vâkums varçtu bût lielâks nekâ pçrnajâ gadâ. Vismaz viòa pieredze to liecinot. Savukârt Mârîte Bçrziòa aicina ikvienu biðkopi rûpîgi apskatît savu saimniecîbu vçrojot, kâ jûtas bites un vai kâds tâm nedara pâri. Viòas pçdçjâ laika pieredze liecina, ka uzbrûk lapsenes un meþa bites, kas izçduðas tukðus medus râmîðus. Pûtâm virsû dûmenieku, lçjâm ûdeni, saðaurinâjâm skreju, taèu nekas no ienaidniecçm nepasargâja. Acîmredzot jâsamierinâs ar dabas likumu, ka izdzîvo stiprâkais, stâsta Mârîte. Viòa iesaka lapseòu lamatâm koku zaros iekârt pudeles ar zaptsûdeni, No pieredzes augustâ Foto - M.Sprudzâne Oficiâls dokuments. Beidzot divgadîgos maksas kursus, biðkopji saòçma oficiâlu apliecinâjumu iegûtajâm zinâðanâm. piepilinot nedaudz eïïas. Kârumnieces pievilina saldais dzçriens, un tâs sakritîs izliktajos traukos. Par veiksmîgâko medus ienesuma laiku viòa uzskata laiku pirms Jâòiem. Bet vçsajâs nedçïâs bites ienesumu apçda paðas. Pçc tam karstajâ laikâ bija citas problçmas - ziedos izdalîjâs maz nektâra. Tiesa, kur iesçti nektâraugi, bitçm, protams, ir darbs, lîdz ar to arî medus ienesums. Zinâðanai Rudenî sâksies jauns mâcîbu kurss biðkopjiem, kuri ðajâ nozarç vçlas iegût zinâðanas. Pçc divgadîgo maksas kursu beigðanas kursantiem izsniegs oficiâlu apliecîbu par ðîs izglîtîbas iegûðanu. Aicina pieteikties lîdz 31. augustam Latvijas Biðkopîbas biedrîbâ, tâlrunis Biðkopji stâsta, ka arî augusts ir visai intensîvs medus svieðanas mçnesis. Nepiecieðamîbas gadîjumâ medu pirms izsvieðanas þâvç. Ja to neizsvieþ atòemðanas dienâ, tad kâres pirms svieðanas uzsilda. To veic, telpâ paaugstinot gaisa temperatûru lîdz plus grâdiem. Protams, jâseko lîdzi, lai ðûnas apkârçs nesabrûk. Ir biðkopji, kuri biðu saimes sakârto ziemoðanai jau augusta nogalç. To var darît, bet augusta beigâs biðu saimju ligzdâs vçl var bût daudz peru, un tas apgrûtina ðo darbu. Augustâ neuzsâk jaunu biðu mâðu audzçðanu. Taèu ir jâpabeidz jûlijâ potçto mâðu audzçðana. Nukleusos dçjoðâs biðu mâtes var pievienot pamatsaimçm vai arî veidot rezerves mâðu saimîtes. Ja biðkopis nolçmis saimes piebarot ar galda cukuru, tad jâplâno biðu saimju agrîna ieziemoðana septembra pirmajâ dekâdç. Galda cukurs nav piemçrots vçlînai rudens piebaroðanai, jo barîbas ðíîdums ir jânogatavina. Ik gadu augusta pçdçjâ nedçïas nogalç Jelgavâ notiek piena, maizes un medus svçtki, kad pulcçjas gan raþotâji, gan ðîs produkcijas cienîtâji. Svçtkos notiek Latvijas Biðkopîbas biedrîbas rîkotais konkurss Latvijas Atzîtâkais medus, kur par þûrijas locekli un medus degustçtâju var kïût ikviens pasâkuma apmeklçtâjs. Arî mûspuses novadu biðkopji un medus cienîtâji 30.augustâ dosies uz Jelgavu, lai piedalîtos svçtkos un iegûtu arî kâdu pieredzes atklâsmi. Foto - M.Sprudzâne Îsumâ Atbalsts bioloìiskajiem raþotâjiem Lai saòemtu atbalstu bioloìiskâs lauksaimniecîbas shçmâ, lîdz 1.septembrim kontroles institûcijâ (Salaspils - Vides kvalitâte vai Priekuïi - Sertifikâcijas un testçðanas centrs) bioloìisko produktu raþotâjiem nepiecieðams sûtît iesniegumu, pievienojot darîjumu un maksâjumu apstiprinoðu dokumentu kopijas vai kopsavilkumu. Kontroles institûcijas rakstiski dos atzinumu par nosacîjumu atbilstîbu. Atbalstu pieðíir par dalîbu pârtikas kvalitâtes shçmâ laika posmâ no iepriekðçjâ gada 1.septembra lîdz kârtçjâ gada 31.augustam. Lai saòemtu atbalstu, pretendents no 1.oktobra lîdz 1.novembrim Lauku atbalsta dienestâ iesniedz iesniegumu un uzskaites veidlapu. Lauku atbalsta dienests mçneða laikâ pçc iesnieguma saòemðanas pieòems lçmumu par atbalsta pieðíirðanu un triju mçneðu laikâ izmaksâs atbalstu, nepârsniedzot ðo noteikumu minçto finansçjumu. Bûs neapstrâdâjama buferjosla Likumprojekta Grozîjumi Aizsargjoslu likumâ mçríis ir noteikt joslu gar virszemes ûdensobjektiem, kas netiek apstrâdâta, kurâ netiek audzçti lauksaimniecîbas kultûraugi un lietoti mçsloðanas lîdzekïi, kâ arî regulçt augu aizsardzîbas lîdzekïu lietoðanu. Ar likuma spçkâ stâðanâs brîdi gar virszemes ûdensobjektiem divus metrus platâ joslâ bûs aizliegts apstrâdât augsni, audzçt lauksaimniecîbas kultûraugus un lietot mçsloðanas lîdzekïus. Tâdçjâdi ar likumu noteikto buferjoslu lauksaimnieki varçs pieteikt ekoloìiskas nozîmes platîbas statusam, lai par to saòemtu zaïinâðanas maksâjumu. Augu aizsardzîbas lîdzekïus Latvijâ izvçrtç un reìistrç saskaòâ ar Augu aizsardzîbas likumu, tostarp arî tâ lietoðanas attâlumu no virszemes ûdensobjektiem. Paðlaik minçtais ierobeþojums maríçjumâ ir noteikts tikai tiem aizsardzîbas lîdzekïiem, kuriem ðis lietoðanas attâluma ierobeþojums pârsniedz Aizsargjoslu likumâ noteiktos 10 metrus. Starptautiskajâ praksç, ko plânots ieviest, ir pieòemts noteikto lietoðanas attâluma ierobeþojumu norâdît katra augu aizsardzîbas lîdzekïa maríçjumâ. Ja maríçjumâ nebûs norâdes par lietoðanas attâlumu, tad augu aizsardzîbas lîdzekli nebûs atïauts lietot 10 metru platâ joslâ gar virszemes ûdensobjektu. Nemainîs kadastrâlo vçrtîbu zemei Zemkopîbas ministrs Jânis Dûklavs ar sanâksmes dalîbniekiem vienojâs, ka 2015.gadâ kadastrâlâs vçrtîbas lauksaimniecîbâ izmantojamajai zemei un meþa zemei paliks ðî gada lîmenî. Savukârt sâkot ar 2016.gadu, to aprçíinâs, òemot vçrâ nekustamâ îpaðuma nodokïa apmçra pieauguma ierobeþojumu. Meklçjam atbildi Kas pârbauda raþotâjus? Sâcies aktîvs raþas novâkðanas laiks, jo pavasarî iestâdîtais nes augïus. Daïa ðî vâkuma uzreiz nonâk realizâcijâ, daïu pârstrâdâ galaprodukcijâ. Vai raþotâju darbîbu kâds arî kontrolç? Skaidro PVD Pârtikas uzraudzîbas departamenta vecâkâ eksperte I.LEVANE: -Saskaòâ ar likumdoðanu par pârtikas kvalitâti un nekaitîgumu, kâ arî pârtikas atbilstîbu prasîbâm ir atbildîgs pats pârtikas raþotâjs. PVD uzraudzîba sâkas no brîþa, kad produkts ir novâkts. PVD regulâri pârbauda gan pârtikas tirdzniecîbas uzòçmumus, gan zemniekus, kuri audzç augu izcelsmes primâros produktus, kas paredzçti pârdoðanai vai izplatîðanai citiem pârtikas uzòçmumiem. Viena no pârbaudçm attiecas uz higiçnu. Galvenais, kam ðajâ jomâ pievçrð uzmanîbu, ir produktu uzglabâðanas telpu higiçna un apstâkïi, iepakojuma atbilstîba, ûdens apgâde, tîrîðanas, dezinfekcijas pasâkumi, produktu uzskaite un izsekojamîba, maríçjums, paðkontroles sistçmas dokumentâcija, rîcîba ar atkritumiem, transporta lîdzekïa, ar ko pârvadâ produkciju, tîrîba, veseli darbinieki. PVD kontrolç arî produktu kvalitâtes atbilstîbu tirdzniecîbas standartu prasîbâm. Ðeit izlases kârtîbâ pârbauda produktu atbilstîbu standartiem, kâdi noteikti ES regulâ. Ir arî pesticîdu atlieku kontrole. Katru gadu noòem paraugus svaigiem augïiem un dârzeòiem, lai pârbaudîtu iespçjamo pesticîdu atlieku daudzumu atbilstoði kontroles programmâm. Ðogad plânots pârbaudît bumbierus, guríus, pupas ar pâkstîm, burkânus, apelsînus vai mandarînus. Lappusi sagatavoja M.Sprudzâne

12 12. V Otrdiena gada 19. augusts Atpûta Jaunâkie þurnâlu numuri Dienas Çdieni Vai skrûvçjamo koríi lieto tikai lçtiem vîniem? Nepareizi! Skrûvçjamais koríis ir labâkais 20. gadsimta izgudrojums! Deviòi mîti par vînu, kas patieðâm ir tikai mîti. Patiesîbu atklâj vînziòi Jânis Kaïíis un Aigars Nords. Izlasiet, ja ðogad konservçsiet pirmoreiz mûþâ! Tipiskâkâs kïûdas, ko nedrîkst pieïaut, ja gribat, lai jûsu augustâ gatavotie krâjumi ziemai arî sagaida auksto sezonu. Intervija ar konservçðanas un pavârgrâmatu autori Ivetu Galçju. Pirmos recepðu simtus viòai savulaik iesûtîja cietumnieki. Pçc tâm Iveta varçja uzzîmçt Padomju Savienîbas cietumu karti. Daudzas no tâm viòa lieto joprojâm. Daïu iekïâvusi savâs grâmatâs. Eksperti izmçìina grila ogles. Kuras deg vislabâk un visilgâk tur siltumu? Eksperti degustç un vçrtç kvasu un karameïu saldçjumu kurð garðîgâks un labâk atspirdzina karstajâs vasaras dienâs? Galda piederumu etiíete. Kâ lietot kokteiïu karotes ar garajiem kâtiem? Kâdiem sieriem domâti daþâdie siera naþi? Ko vçl var griezt ar siera nazi? Ilustrçtâ Zinâtne Dzîvie miroòi. Dzîve nebeidzas ar pçdçjo sirdspukstu. Âda, zobi un ekstremitâtes turpina "dzîvot" vçl vairâkas stundas, un jaunâkie pçtîjumi atklâj, ka domâðanas process turpinâs smadzençs vçl vairâkas sekundes pçc sirds apstâðanâs. Supervulkâns uz Marsa. Marsa virsmu ir sarçtojuði krâteru tûkstoði. Jauna teorija vçrð uzmanîbu uz to, ka daþus pirms vairâkiem miljoniem gadu varçtu bût radîjuði nu jau apdzisuði supervulkâni. Âzijas sirseòi uzbrûk. Eiropas medusbites piedzîvo Âzijas sirseòu uzbrukumus. Tomçr bitçm ir sabiedrotie zinâtnieki, kas cîòâ plâno izmantot gan uzbrukumus no gaisa ar bezpilota lidaparâtu, gan citus ieroèus. Klusums pirms vçtras. Tropiskie cikloni, orkâni un tornâdo rada visnegantâkos vçjus pasaulç. Tie var nogâzt meþus, atstât pilsçtas drupâs vai radît milzîgus cunami, pârplûdinot piekrasti. Nâkotnç to daudzums, iespçjams, var pieaugt. Grenlandes dârgumu meklçjumi. Grenlandes pazeme ir kâ dârgumu krâtuve, kurâ ir daudz metâlu un dârgakmeòu, kâ arî nafta un gâze. Tagad naftas ieguves un kalnrûpniecîbas uzòçmumi dodas uz pasaules lielâko salu, lai mestu izaicinâjumu skarbajai dabai, ledum un tiktu klât pie ðîs zemes dabas bagâtîbâm. Maìiskie vârdi 8. kârta S a u l e k â p ç c Uzdevums: visus maìiskos vârdus ierakstît krustvârdu mîklai lîdzîgâ tabulâ. Uzvarçtâju gaida pârsteiguma balva. k a r t e j a u k i Asaka - asina - astes - buras - dçlis - divus - Elija - Elita - etiía - iepil - Inâra - jauks - kaili - kaisa - kakls - kanna - katrs - kaste - kauja - kauli - klusa - koris - krâns - krusa - kurus - lauks - ïauna - mapes - masts - melis - mitra - nepil - pasts - pâris - pelçs - piepe - plecu - riepa - sâcis - sâkam - sakta - sanes - saucu - ðarms - sâpes - sârts - sejas - sekss - sekta - sesks - seðas - sista - sitas - skaïa - skats - slçpe - slota - snauþ - spçle - steks - stils - tinte - torte - treks Jûsu atbildes tiek gaidîtas Vaduguns redakcijâ, Teâtra ielâ 8, lîdz 5.septembrim. Maìisko vârdu mîklu atrisinâja: J.Voiciðs, J.Poðeika, Z.Pulèa, I.Kaða, E.Íirsone, A.Naïivaiko, S.Sirmâ (Balvi), A.Sliðâns, A.Mièule (Tilþa). 7.kârtâ veiksme uzsmaidîja S.SIRMAJAI no Balviem. Pçc balvas griezties redakcijâ (lîdzi òemt personu apliecinoðu dokumentu). Foto konkurss k r â k t Katra mçneða labâkâs fotogrâfijas autors saòems balvu. Fotogrâfijas var iesûtît pa pastu Balvi, Teâtra ielâ 8, LV-4501, vai elektroniski vaduguns@apollo.lv. Pie foto obligâti norâdâms vârds, uzvârds (vçlams - tâlrunis). t i r g o Dari Pats Andis Krivms darina mçbeles.televîzijas operators Andis Krivms jau vairâkus gadus pazîstams arî kâ mçbeïu galdnieks. Sâkotnçji tas bijis tikai vaïasprieks taisîjis mçbeles ìimenes vajadzîbâm. Bet cilvçki ievçrojuði, un nu jau Andis tâs darina uz pasûtîjumu... Dari Pats viesojas Anda Krivma darbnîcâ, kas iekârtota neparastâ vietâ bçniòos virs dzîvokïa. Mûrçjam maizes krâsni pagalmâ. Virtuves cepeðkrâsns iespçjas beidzas ar aptuveni 250 grâdiem, tâ ir grûti kontrolçjama, kad cepam mîklas izstrâdâjumus. Krâsnî var lieliski grilçt gaïu, dârzeòus... Un tas ir arî vaïçjs kamîns! Mâjas cokola siltinâðana. Labâ ziòa mâjas cokols nav tâ ârsienu plakne, kas visvairâk krît acîs. Patiesîbâ itin laba vieta, kur apgût apmeðanas pamatiemaòas. Skatiet þurnâlâ reâlu piemçru mâjas cokola siltinâðanâ. ZCI galda zâìa uzlabojums Nr. 1. Nezini, kas tas ir? Patiesîbâ latviski pareizâk bûtu teikt NSI jeb nulles spraugas ieliktnis. Îsumâ lielisks uzlabojums galda zâìim, ko var âtri izgatavot paðu spçkiem. Gropju ðablons virsfrçzei. Kâ izgriezt vienmçr ideâla platuma gropes plauktu stutçs? Un salâgot tâs visas vienotâ augstumâ? Sacensîbas ezerâ. Iesûtîja Juris Kaðs no Balviem. Priecç daba. Iesûtîja Kintija Andersone. Noíçra. Iesûtîja Zane Logina. Lappusi sagatavoja E.Gabranovs

13 Trîspadsmitâ V Otrdiena gada 19. augusts 13. Re, kâ! Bibliotçkâ Viïakâ nokrît piekaramie griesti 11.augustâ Viïakas novada bibliotçkâ notika negadîjums interneta lasîtavâ nokrita piekaramie griesti. Viïakas novada paðvaldîbas Bûvvaldes vadîtâjs GATIS RUNDZÂNS pçc notikuðâ informçja, ka bibliotçkas telpas ekspluatâcijâ nodotas pirms trîs gadiem un ðis ir pirmais negadîjums, kas notika bibliotçkâ. Pçc negadîjuma telpas slçdza, cietuðo cilvçku nav. Jâpiebilst, ka bibliotçkas piebûvi cçla SIA Ozolmâjas. Pçc notikuðâ uzòçmuma valdes priekðsçdçtâjs VIKTORS DUBOVS, kâ darbinieki cçla bibliotçkas piebûvi, laikrakstam Diena pauda viedokli, ka piebûvç piekaramie griesti ielûza materiâlu sliktâs kvalitâtes dçï. Celtnieki visu pareizi uztaisîja, bet visdrîzâk plastmasas dîbeïi bija nekvalitatîvi. Mçs taèu nevaram zinât, no kurienes nâk materiâli. Esam bûvnieki un nevaram pârbaudît metâla, stikla vai plastmasas kvalitâti, skaidroja V.Dubovs. Viòð arî izteica pieòçmumu, ka griestu iegruvumâ pie vainas varçtu bût paði bibliotçkas darbinieki. Iespçjams, viòi ir kaut ko piekâruði vai stiprinâjuði pie paneïiem, mainîjuði spuldzîti. Tiesa, uzòçmçjs raduðos postîjumus bibliotçkâ apòçmies novçrst par saviem lîdzekïiem. Savukârt Viïakas novada bibliotçkas Interneta lasîtavas vadîtâjs VILIS BUKÐS pieïauj, ko apstiprinâja arî sarunâ ar laikrakstu Vaduguns, ka negadîjums noticis sestdienas, 9.augusta, vakarâ, kad bija stipras lietusgâzes. Arî apsardzes firma ziòoja, ka çkâ kaut kas noticis. Bibliotçkas administrâcija konstatçja, ka jaunâs piebûves otrajâ stâvâ nokrituðas daþas piekaramo griestu plâksnes, bet pirmo stâvu nepârbaudîja - baisâ aina pavçrâs tikai pirmdienas rîtâ. V.Bukðs arî pauþ viedokli, ka ðâdas bîstamas situâcijas rada bûvnieku bezatbildîba un naudaskâre. Firma, kas cçla piebûvi, man uzticîbu nevieð - otrais stâvs ziemâ pludoja, tualetç reiz iebruka íieìelis, saðíaidot ûdens tvertni. Bija darîðanas ar ðo firmu, kad strâdâju par vadîtâju Þîguru kultûras namâ. Viòu darba kvalitâte uzticîbu neviesa, stâsta V.Bukðs. Viòð arî piebilst, ka bibliotçkas apmeklçtâji un darbinieki paðlaik ir kâ íîlnieki, jo garantçtas droðîbas, ka lîdzîgi negadîjumi neatkârtosies citâs telpâs, ðobrîd nav. Viedokli, ka iekaramo griestu Aizvadîtajâs brîvdienâs iedzîvotâji pulcçjâs Balvu novada svçtkos. Kopumâ pasâkumi aizritçja mierîgi, bet neiztika arî bez atskurbtuvç ievietotâm personâm. Valsts policijas Balvu iecirkòa Kârtîbas policijas nodaïas priekðniece RITA KRAVALE informç, ka Balvu novada svçtku laikâ Valsts policijas Balvu iecirknî nogâdâja, administratîvâ Bibliotçkas interneta lasîtava. Viïakas novada bibliotçkas Interneta lasîtavas vadîtâjs Vilis Bukðs pçc notikuðâ ir pateicîgs Dievam, ka griestu nokriðanas brîdî telpâ nebija apmeklçtâju, no kuriem vairums ir bçrni. konstrukcijas bibliotçkâ nobrukuðas bûvnieka vainas dçï, paudis arî Viïakas novada paðvaldîbas Bûvvaldes vadîtâjs Gatis Rundzâns. Apskatot notikuma Svin svçtkus un attopas atskurbtuvç pârkâpuma protokolus sastâdîja un atskurbtuvç ievietoja kopumâ piecas personas, kuras atradâs alkohola reibumâ, kas aizskar citu cilvçku cieòu. Starp ðiem cilvçkiem bija arî kâds nepilngadîgais gadâ dzimis Balvu novada iedzîvotâjs, kurð sabiedriskâ vietâ atradâs 2,85 promiïu alkohola reibumâ. Jaunietis paskaidrojumâ policijai norâdîja, ka svçtku norises laikâ lietoja alkoholu ar sev nepazîstamu vietu, konstatçts, ka izmantoti neatbilstoða izmçra dîbeïi jeb stiprinâðanas elementi. Precîzâki cçloòi gan bûs zinâmi pçc pârbaudes. vîrieti pie galdiòa. Tiesa, puisi pçc aizturçðanas nevis ievietoja atskurbtuvç, bet nogâdâja mâjâs pie vecâkiem. Jâpiebilst, ka pârlieku iereibuðajam jaunietim gada laikâ ðis jau bija treðais sods par alkohola lietoðanu. Tâpat uzsâkta administratîvâ lietvedîba pret viòa mâti. Iemesls nepienâcîga vecâku aprûpes pienâkumu pildîðana. Paziòojums par izveidojuðos situâciju nosûtîts Balvu novada Bâriòtiesai. Foto - no personîgâ arhîva Foto - no personîgâ arhîva Foto - no personîgâ arhîva Informç policija Konfliktç kaimiòienes 14.augustâ pulksten 3 policija izbrauca uz Balvu novada Vîksnas pagastu, kur savâ starpâ konfliktçja divas kaimiòienes. Vienai no viòâm sastâdîts administratîvâ pârkâpuma protokols. 14.augustâ saòemts iesniegums, ka 1974.gadâ dzimis vîrietis ir agresîvs un konfliktç ar savu mâti. Vîrieti nogâdâja policijas iecirknî. Uzvedas huligâniski 14.augustâ Balvos kâdâ kâpòu telpâ atradâs un huligâniski uzvedâs 1992.gadâ dzimis jaunietis, kuru nogâdâja policijas iecirknî un ievietoja atskurbtuvç. Sastâdîts administratîvâ pârkâpuma protokols. Nodara miesas bojâjumus 14.augustâ saòemts izsaukums uz Balvu novada Tilþu, jo nepazîstami vîrieði nodarîja miesas bojâjumus sievietei. Uzsâkta administratîvâ lietvedîba. Notiek pârbaude. Viïakas novada Þîguros kâds nepazîstams vîrietis nodarîja miesas bojâjumus citam vîrietim. Uzsâkta administratîvâ lietvedîba. 17.augustâ saòemts iesniegums, ka Balvos vîrietim miesas bojâjumus nodarîja 1955.gadâ dzimusi civilsieva. Notiek pârbaude. 17.augustâ pulksten 6 rîtâ pçc medicîniskâs palîdzîbas griezâs 1946.gadâ dzimis vîrietis, kuram iepriekðçjâ vakarâ ap pulksten 23 Balvos, Pilsoòu ielâ, mâjas pagalmâ miesas bojâjumus nodarîja divi nepazîstami vîrieði. Notiek pârbaude. Nozog zâles pïâvçjus un motociklu 15.augustâ Balvos, Ezera ielâ, kâds iedzîvotâjs konstatçja, ka uzlauzta viòam piederoðâ garâþa, tajâ iekïûts un nozagti divi zâles pïâvçji un vairâki profesionâli darba instrumenti. Uzsâkts kriminâlprocess. Notiek izmeklçðana. Savukârt Rugâjos konstatçts, ka uzlauzts ðíûnis un no tâ nozagts motorollers Honda un motocikls Jawa. Atrod vîrieða lîíi 15.augustâ pulksten Viïakas novada Medòevas pagastâ uz lauka atrada 1950.gadâ dzimuða vîrieða lîíi sadalîðanâs stadijâ. Iespçjams, tâ ir ilgstoðâ prombûtnç esoða persona, kuru policija bija izsludinâjusi meklçðanâ. Uzsâkts kriminâlprocess. Svçtki Aglonâ bez nopietniem starpgadîjumiem Noslçguðies Vissvçtâkâs Jaunavas Marijas Debesîs uzòemðanas svçtki Aglonâ, uz kurieni tradicionâli katru gadu dodas arî vairâkas svçtceïotâju grupas no mûspuses novadiem. Valsts policijas (VP) Latgales reìiona pârvaldes (LRP) Prevencijas nodaïas inspektore ANASTASIJA LAIZÂNE informç, ka, rûpçjoties par vairâku desmitu tûkstoðu svçtku dalîbnieku droðîbu un sabiedrisko kârtîbu, VP LRP darbinieki visas svçtku dienas strâdâja 24 stundu pastiprinâtâ reþîmâ pçc îpaði izstrâdâta darba plâna. Òemot vçrâ iepriekðçjo gadu pieredzi sabiedriskâs kârtîbas nodroðinâðanâ, policisti îpaðu uzmanîbu veltîja daþâdu zâdzîbu novçrðanas pasâkumiem. Policijas sniegtâ informâcija liecina, ka vçl 15.augustâ policijâ nebija reìistrçts neviens iesniegums par zâdzîbâm svçtku laikâ Aglonâ. Savukârt seðus administratîvâ pârkâpuma protokolus policijas darbinieki sastâdîja par atraðanos sabiedriskâ vietâ alkohola reibumâ. Pie atbildîbas saukti vîrieði vecumâ no 25 lîdz 30 gadiem. Ceïu satiksmes uzraudzîbas jomâ reìistrçti divi negadîjumi. Informç ugunsdzçsçji Atbrîvo ceïa braucamo daïu 16.augustâ ugunsdzçsçji saòçma izsaukumu uz Balvu novada Kubulu pagastu, kur uz ceïa bija uzkritis koks. Koku sazâìçja un noòçma no ceïa braucamâs daïas. Jâpiebilst, ka aizvadîtâs nedçïas sâkumâ Valsts ugunsdzçsîbas un glâbðanas dienests (VUGD) visâ Latvijâ kopumâ piedalîjâs 55 glâbðanas darbos, lai likvidçtu negaisa postîjumu sekas. Pârsvarâ tie bija gadîjumi, kad no ceïa braucamâs daïas, elektrîbas vadiem vai automaðînâm bija jânovâc nolûzuði koki vai lieli zari. Tâpat ugunsdzçsçji glâbçji piedalîjâs 22 ugunsgrçku likvidçðanâ un veica citus, kopumâ 80 glâbðanas darbus, kas nebija saistîti ar negaisa radîtajâm sekâm. Lappusi sagatavoja A.Loèmelis

14 14. V Otrdiena gada 19. augusts Vietçjâs ziòas Par ko raksta kaimiòi Jçkabpilî maksa par ûdeni un kanalizâciju bûtiski pieaugs Jçkabpils Tautas namâ notika uzklausîðanas sapulce par SIA Jçkabpils ûdens Sabiedrisko pakalpojumu regulatoram iesniegto projektu, kas paredz bûtiski paaugstinât ûdens apgâdes un kanalizâcijas tarifus ar nâkamâ gada 1.janvâri. Sanâksmç piedalîjâs ap 100 iedzîvotâju, kuri apstrîdçja ðo projektu uzsverot, ka tik krass palielinâjums, seviðíi kanalizâcijas pakalpojumiem, nav pamatots. Kâ informçja uzòçmuma valdes priekðsçdçtâjs Elmârs Uþulis, ûdens un kanalizâcijas pakalpojumi sadârdzinâsies par 0,34 eiro. Spçkâ esoðais tarifs ir 1,78 eiro par kubikmetru, jaunais 2,15 eiro par kubikmetru. Par ûdeni patlaban jâmaksâ 0,81 eiro kubikmetrâ, pçc jaunâ tarifa 0,88 eiro, par kanalizâciju bûs jâmaksâ 1,24 eiro. Tarifu pieaugums, ja ìimenç ir trîs locekïi, uz vienu ìimenes locekli ir 2,55 eiro. Jaunais Vçstnesis Aizmieg zagtâ automaðînâ Kâds aculiecinieks no Bebru pagasta Staburagu informç, ka divi vîrieði dzçrumâ mçìinâjuði iedarbinât VW Golf markas automaðînu, tiesa, neveiksmîgi. Abi bijuði tik stipri piedzçruðies, ka aizmiguði, mçìinot pa tieðo savienot vadus. Aizkraukles policijas iecirknî Staburags uzzinâja, ka abus guïoðos ievçrojuði arî policisti, kuri tobrîd patrulçjuði Vecbebros. Pârbaudîjuði ziòas par auto datubâzç, taèu tobrîd braucamais vçl nav bijis izsludinâts meklçðanâ, tâpçc aizmiguðo miegs nav traucçts. Pçc neilga laika saòemta informâcija, ka sudrabkrâsas golfiòð nozagts Jelgavas pusç. Policisti atgriezâs pie braucamâ un abus vîrieðus, kuri bija automaðînâ, aizturçja. Auto atdots îpaðniekam, bet aizturçtie (abi jau agrâk nonâkuði policijas redzeslokâ) nogâdâti Jelgavâ, kur par automaðînas zâdzîbu uzsâkts kriminâlprocess. Staburags Pirmoreiz jaunlaulâtie dâvâ koku Limbaþiem Sestdien Limbaþi pirmoreiz dâvanâ no jaunlaulâtajiem saòçma koku. Ja koka stâdîðana izvçrtîsies par tradîciju, tâs aizsâcçji bûs rîdzinieki Sigita un Edgars Gutki. Abu laulîbu jûras krastâ Tûjâ reìistrçja Limbaþu novada Dzimtsarakstu nodaïas vadîtâja Iveta Beïauniece. Ceïâ uz Cçsu novadu jaunlaulâtie Limbaþos iestâdîja diþskâbardi. Koka suga un vieta bija izvçlçta, iepriekð saskaòojot ar pilsçtas saimnieciskâs daïas darbiniekiem. Diþskâbardis iestâdîts lîdzâs Teâtra mâjai pie skulptûras Buèotâji, kas arî ir dâvana pilsçtai. Skulptûra 2004.gadâ iegûta, pateicoties kâdreizçjai limbaþniecei Paulai Íietei, kura uzvarçja talantu maratonâ Dziesma manai paaudzei. Auseklis Èetros pagastos sterilizçs klaiòojoðos kaíus Daugavpils novada domes Finanðu komiteja pieðíîra lîdzfinansçjumu un atbalstîja kaíu sterilizâciju èetros Daugavpils novada pagastos. Kâ deputâtiem pastâstîja paðvaldîbas izpilddirektore Vanda Kezika, kaíu sterilizâcija notiks projektâ Sterilizçts kaíis veselîga dzîve, to Kalkûnes, Laucesas, Naujenes un Sventes pagastâ veiks biedrîba Otrâs mâjas dzîvniekam. Biedrîba noslçgs lîgumu par dzîvnieku potçðanu un sterilizâciju ar iedzîvotâjiem, kuri baro klaiòojoðos kaíus. Ðobrîd minçtajos pagastos ir uzskaitîti 207 kaíi. Uzdâvinâs deviòstâvu dzîvojamo mâju Firma Pilar 2 uzdâvinâs Daugavpils paðvaldîbai deviòstâvu dzîvojamo mâju Ruìeïos, Gaismas ielâ 7. Çkas vçrtîba pârsniedz 3 miljonus eiro, bet dzîvokïus tajâ neviens tâ arî nenopirka. Domes priekðsçdçtâjs Jânis Lâèplçsis uzskata, ka paðvaldîbai esot izdevîgi pieòemt ðâdu dâvanu, jo nâkotnç çkâ varçtu bût paðvaldîbas dzîvokïi. Iekârtot tos ðajâ mâjâ bûs lçtâk, nekâ bûvçt jaunu mâju. Latgales Laiks Uzsâk mâjas nûdeïu gatavoðanu Vaivçniete Sintija Stapulione pievçrsusies nûdeïu raþoðanai. Viòa kopâ ar vîru Alekseju ir apòçmusies atrast laukos tâdu uzòçmçjdarbîbas niðu, kas kâdudien varçtu nodroðinât pietiekamus ienâkumus, lai nebûtu jâstrâdâ algots darbs ârpus mâjas. Druva Veiksmes prognoze Balvu novada domç 14.augusta sçdes lçmumi Pieðíirs brîvpusdienas Nolçma pieðíirt brîvpusdienas Balvu novada paðvaldîbas izglîtîbas iestâþu obligâtâs pirmsskolas izglîtîbas programmas 5-6-gadîgiem bçrniem un skolçniem lîdz 10.klasei (ieskaitot), izòemot skolçnus, kuriem çdinâðanas izdevumi tiek dotçti no valsts budþeta, un personâm, kurâm çdinâðanas izdevumi tiek apmaksâti saskaòâ ar Balvu novada paðvaldîbas 2011.gada 15.aprîïa saistoðajiem noteikumiem Par papildus palîdzîbu Balvu novada paðvaldîbâ. Tâpat pieðíirs bezmaksas çdinâðanu (brokastis, launags, vakariòas) Balvu novada skolçniem, kuri uzturas Balvu novada paðvaldîbas vispârizglîtojoðo iestâþu internâtos, izòemot Tilþas internâtpamatskolu. Çdinâðanas izdevumus apmaksâs pçc izglîtîbas iestâþu apstiprinâtajâm çdinâðanas pakalpojumu maksâm pçc faktiski saòemto pusdienu porciju skaita. Lçmums stâsies spçkâ 2014.gada 1.septembrî. Nosaka izglîtojamo skaitu Noteica izglîtojamo skaitu Bçrzpils vidusskolas 10.klasç 2014./2015.mâcîbu gadâ: ne mazâk kâ 5 izglîtojamie. Maina îpaðumam nosaukumu Nolçma mainît nekustamajam îpaðumam Kubulu pagastâ nosaukumu no Egïumâjas uz Saulessveces. Iznomâ zemi Slçgs zemes nomas lîgumus: ar Valdi Bogdânu par rezerves zemes fonda zemes 0,223 ha platîbâ iznomâðanu lauksaimniecîbas vajadzîbâm uz 5 gadiem; ar Inâru Galviòu par zemes vienîbas daïas 0,02 ha platîbâ iznomâðanu personiskâs palîgsaimniecîbas vajadzîbâm uz 10 gadiem; ar Mâri Jermacânu par zemes vienîbas 0,08 ha platîbâ iznomâðanu uz 10 gadiem; ar Rutu Èeksi par zemes vienîbu 3 ha un 0,45 ha platîbâ Tilþas pagastâ iznomâðanu lauksaimniecîbas vajadzîbâm uz 10 gadiem. Sadala îpaðumus Atïâva atdalît no Kubulu pagasta nekustamâ îpaðuma Artava vienu zemes vienîbu 0,7 ha platîbâ. Atdalîtajai zemes vienîbai pieðíîra nosaukumu Grâvmala, lietoðanas mçríis - zeme, uz kuras galvenâ saimnieciskâ darbîba ir lauksaimniecîba. Tâpat atïâva atdalît no Brieþuciema pagasta nekustamâ îpaðuma Kuzmini vienu zemes vienîbu 12,9 ha platîbâ. Atdalîtajai zemes vienîbai pieðíîra nosaukumu Kotiòi, lietoðanas mçríis - zeme, uz kuras galvenâ saimnieciskâ darbîba ir lauksaimniecîba. Atïâva atdalît arî no nekustamâ îpaðuma Nozares Tilþas pagastâ vienu zemes vienîbu 8,7 ha platîbâ. Atdalîtajai zemes vienîbai pieðíîra nosaukumu Nozares 1, lietoðanas mçríis - zeme, uz kuras galvenâ saimnieciskâ darbîba ir lauksaimniecîba. Pagarina lîgumu Pagarinâja nedzîvojamo telpu nomas lîgumu ar Neatliekamâs medicîniskâs palîdzîbas dienestu par telpâm Raiòa ielâ 12A, Tilþa, Tilþas pagastâ, uz 5 gadiem. 19.augusts. Saturieties, vîrieði, kuriem direktore ir sieviete! Ðodien Jûs uz savas âdas izjutîsiet viòas garastâvokïa mainîgumu un teicienu: ar sievietçm kâ ar bitçm - nekad neko nevar zinât. Tâpat ðodien neuzturieties caurvçjâ, tas var beigties ar bronhîtu vai osteohondrozes saasinâðanos. 20.augusts. Èika laikâ no plkst lîdz sargâjiet pirkstus! Tos var apdraudçt gan âmurs, gan atvilktne, gan nazis. Ðodien televîzijâ, iespçjams, dzirdçsim satrauktu ziòu par kâdu teroraktu vai bandîtisku uzbrukumu, auto vai avio katastrofu. Mieru un relaksâciju ðodien gûsim ìimenes lokâ, starp savçjiem. 21.augusts. Ðodien labâk atturçties no iepazîðanâs vai kontaktiem ar viesiem no dienvidiem. Ciemiòu ðarma apburti, Jûs âtri vien varat iekrist to izliktajâs lamatâs. Turklât ðodien visi varam bût nedaudz uzvilkti nervozi. Un no mazas dusmu dzirksteles var uzliesmot îsts naida ugunskurs. Vai Jums to vajag? Man noteikti nç. 22.augusts. Èika piektdienâ kâ loterijâ. Kâds izvilks lielo lozi, bet kâds nospçlçs pçdçjâs bikses. Nevar zinât, pie kuriem piederçsi Tu. Tâpçc labâk riskç ar mçru, nezaudçjot prâtu. Ja spçïu zâlç atstâsi 10 eiro, sieva Tev galvu nenoraus, bet, ja 100 eiro, kas zina, kas zina... Pieòem saistoðos noteikumus Pieòçma saistoðo noteikumu Par atïaujas vîna, raudzçto dzçrienu vai pârçjo alkoholisko dzçrienu raþoðanai Balvu novadâ izsniegðanas kârtîbu projektu. Tie nosaka kârtîbu, kâdâ komersantam Balvu novada paðvaldîbâ tiek izsniegta atïauja vîna, raudzçto dzçrienu vai pârçjo alkoholisko dzçrienu (turpmâk - alkoholiskie dzçrieni) raþoðanai no savâ îpaðumâ vai valdîjumâ esoðajos dârzos un dravâs iegûtajiem produktiem vai savvaïâ augoðiem augiem, neizmantojot spirtu vai citu saraþotos alkoholiskos dzçrienus. Atïauju vîna, raudzçto dzçrienu vai pârçjo alkoholisko dzçrienu raþoðanai izsniegs bez maksas uz komersanta pieprasîto laiku, bet ne ilgâk kâ uz trim kalendârajiem gadiem. Atsavinâs traktora piekabi Nodeva atsavinâðanai paðvaldîbas kustamo mantu, traktora piekabi HT-2-02, izlaiduma gads Atsavinâðanas veids pârdoðana mutiskâ izsolç ar augðupejoðu soli. Vçlas pâròemt valdîjumâ ezerus Nolçma lûgt Ministru kabinetu lemt par nekustamo îpaðumu Balvu ezera un zemes zem tâ 166,50 ha platîbâ un Pçrkonu ezera un zemes zem tâ 230,90 ha platîbâ nodoðanu bezatlîdzîbas valdîjumâ Balvu novada paðvaldîbai, kâ arî deleìçt Balvu novada paðvaldîbai tiesîbas noteikt kârtîbu, kâdâ izmantojami visi Balvu un Pçrkonu ezera dabas resursi un veicama ezeru un tiem esoðo teritoriju infrastruktûras attîstîba. Apstiprina maksas pakalpojumus Apstiprinâja Bçrzpils vidusskolas un Bçrzpils vidusskolas Kriðjâòu filiâles maksas pakalpojumu cenrâdi. Piemçram, Bçrzpils vidusskolas virtuves un çdamzâles telpu noma bçrçs, kâzâs vai saviesîgos pasâkumos bûs atkarîga no personu skaita. Ja personu skaits ir no 31 lîdz 50, tad bçrçs, jubilejâs vai saviesîgos pasâkumos maksa bûs EUR 34,44, kâzâs EUR 60,26. Savukârt telpu noma pirmsvçlçðanu aìitâcijas organizçðanai izmaksâs EUR 4,31 par stundu. Atsavinâs nekustamos îpaðumus Atsavinâs atklâtâ mutiskâ izsolç nekustamo îpaðumu Baznîcas ielâ 18A, Balvos, kas sastâv no zemes gabala - starpgabala 0,0953 ha platîbâ. Nekustamâ îpaðuma sâkumcena - EUR 1300, maksâðanas lîdzeklis 100% eiro. Tâpat atsavinâs atklâtâ izsolç nekustamo îpaðumu Pelnupes ielâ 6, Balvos, kas sastâv no zemes gabala 0,1774 ha platîbâ. Nekustamâ îpaðuma sâkumcena - EUR Atklâtâ izsolç atsavinâs arî nekustamo îpaðumu Alojas Vectilþas pagastâ, Balvu novadâ, kas sastâv no èetrâm zemes vienîbâm - 7,77 ha; 5,96 ha; 5,6 ha un 3,55 ha platîbâ. Nekustamâ îpaðuma sâkumcena - EUR Atsavinâðanai atklâtâ izsolç nodos arî nekustamo îpaðumu Alojas, Lazdulejas pagastâ, kas sastâv no 12 zemes vienîbâm ar kopçjo platîbu 120,33 ha. Nekustamâ îpaðuma sâkumcena - EUR Izsoles notiks 23.septembrî. E.Gabranovs Nakts Diena Pareìe Ilga * Veiksmes un laika ziòu prognozi lasiet arî tâlr

15 Informâcija V Otrdiena gada 19.augusts 15. Informç VID Nepiecieðams reìistrçties nodokïa maksâtâju reìistrâ Valsts ieòçmumu dienests (VID) atgâdina: nekustamâ îpaðuma iznomâtâjiem nepiecieðams reìistrçties VID pievienotâs vçrtîbas nodokïa maksâtâju reìistrâ. Pievienotâs vçrtîbas nodokli piemçro arî nekustamâ îpaðuma, piemçram, dzîvokïa iznomâðanai. Saimnieciskâ darbîba Pievienotâs vçrtîbas nodokïa likuma izpratnç ir jebkura sistemâtiska, patstâvîga darbîba par atlîdzîbu. Materiâla vai nemateriâla îpaðuma izmantoðanu, nolûkâ sistemâtiski gût no tâ ienâkumus, arî uzskata par saimniecisko darbîbu minçtâ likuma izpratnç. Darbîbu, kas vçrsta uz dzîvokïa izîrçðanu vai iznomâðanu, klasificç kâ saimnieciskâs darbîbas ietvaros veiktu pakalpojumu sniegðanu par atlîdzîbu. Pievienotâs vçrtîbas nodokïa jomu Rûpçjoties par to, lai vasaras periodâ paðmâju zemniekiem un lauksaimniecîbas produkcijas tirgotâjiem nerastos nevienlîdzîga konkurence un tiktu novçrsti likumpârkâpumi tirdzniecîbâ, Valsts ieòçmumu dienests (VID) pievçrð pastiprinâtu uzmanîbu situâcijai Latvijas tirgos. Lai noskaidrotu, vai tirgotâju norâdîtâ informâcija par augïu un dârzeòu izcelsmes valsti ir patiesa, kâ arî, lai konstatçtu, vai tirgotâji veic reìistrçtu saimniecisko darbîbu, uzrâda ieòçmumus un nomaksâ nodokïus, VID ðî gada jûnijâ un jûlijâ Latvijas tirgos veica 105 kontroles pasâkumus un kopumâ 98 gadîjumos jeb 93% no visâm veiktajâm pârbaudçm konstatçja daþâdus tirdzniecîbas pârkâpumus. Pârbauþu rezultâtâ minçtajâ periodâ tika pieòemti lçmumi administratîvo pârkâpumu lietâs un konfiscçti 1 538,1 kg dârzeòu, zaïumu un ogu. Apsekojot augïu un dârzeòu audzçðanas vietas, tika konstatçts, ka lauksaimniecîbas produkcija 33% gadîjumos netiek audzçta pârdevçju norâdîtajâs saimniecîbâs. Vasaras periodâ Latvijas tirgos realizçt ievçrojamu daudzumu augïu un dârzeòu cenðas regulçjoðo normatîvo aktu piemçroðana var atðíirties atkarîbâ no tâ, vai dzîvojamo platîbu (dzîvokli) izîrç vai iznomâ. Telpu iznomâðana juridiskajai personai (piemçram, komersantam, individuâlajam uzòçmumam, kooperatîvajai sabiedrîbai, nerezidentu pastâvîgajai pârstâvniecîbai, iestâdei, organizâcijai, biedrîbai, nodibinâjumam), kâ arî fiziskai personai, kura veic saimniecisko darbîbu, ir pakalpojums, par kuru aprçíina pievienotâs vçrtîbas nodokli, ja ðo pakalpojumu sniedz VID pievienotâs vçrtîbas nodokïa maksâtâju reìistrâ reìistrçta persona vai persona, kurai bija jâbût reìistrçtai minçtajâ reìistrâ. Personas, kuras iznomâ dzîvojamâs platîbas, reìistrçjas VID pievienotâs vçrtîbas nodokïa maksâtâju reìistrâ, ja to veikto ar pievienotâs vçrtîbas nodokli apliekamo darîjumu kopçjâ vçrtîba iepriekðçjo 12 mçneðu laikâ ir pârsniegusi EUR Minçtâs personas var izvçlçties reìistrçties VID pievienotâs vçrtîbas nodokïa maksâtâju reìistrâ arî pirms noteiktâ reìistrâcijas sliekðòa EUR sasniegðanas. Tas nozîmç, ka VID pievienotâs vçrtîbas nodokïa maksâtâju reìistrâ nereìistrçtâm personâm, kuras iznomâ dzîvojamâs platîbas, jâseko, vai, veicot ðâdus darîjumus, nav pârsniegts reìistrâcijas slieksnis EUR Pçc reìistrâcijas VID pievienotâs vçrtîbas nodokïa maksâtâju reìistrâ sniegto dzîvojamâs platîbas nomas pakalpojumu vçrtîbu apliek ar pievienotâs vçrtîbas nodokli. Savukârt dzîvojamo telpu îri (izòemot viesu izmitinâðanas pakalpojumus viesu izmitinâðanas mîtnçs viesnîcâs, moteïos, viesu mâjâs, lauku tûrismam izmantojamâs mâjâs, kempingos, tûristu mîtnçs) ar pievienotâs vçrtîbas nodokli neapliek. Lai reìistrçtos VID pievienotâs vçrtîbas nodokïa maksâtâju reìistrâ, nodokïa maksâtâjs VID iesniedz iesniegumu. Nodokïa maksâtâjs minçto iesniegumu var iesniegt personiski, ierodoties VID klientu apkalpoðanas centrâ, vai elektroniski, parakstîtu ar droðu elektronisko parakstu, nosûtot to uz VID oficiâlo elektroniskâ pasta adresi vid@vid.gov.lv. VID pievienotâs vçrtîbas nodokïa maksâtâju reìistrâ var reìistrçties uz noteiktu laika periodu (vienu dienu, vienu nedçïas nogali, vienu nedçïu, diviem mçneðiem u.tml.). Pievçrð pastiprinâtu uzmanîbu situâcijai Latvijas tirgos Sludinâjumi 20 gadus kopâ ar Jums! OLAFIKO.LV AIZDEVUMI PENSIONÂRIEM Balvos, Partizânu 14, 2.stâvs T Otrdienâs, ceturtdienâs, piektdienâs Aizòemies arî pie sava pastnieka! Tâlr gan ârvalstu, gan Latvijas tirgotâji. Nereti arî Latvijas tirgotâji pârdod no kaimiòvalstîm ievestu preci, uzdodot to par paðu izaudzçtu, t.i., tirgojas ar iepirkto produkciju un produkciju, kam ir nezinâma izcelsme. Tas rada ne tikai nevienlîdzîgu konkurenci paðmâju zemniekiem un lauksaimniecîbas produkcijas audzçtâjiem, kuri realizç paðu izaudzçto lauksaimniecîbas produkciju, bet arî norâda uz to, ka dârzeòu un augïu tirgotâji veic nereìistrçtu saimniecisko darbîbu, neuzrâda ieòçmumus un nemaksâ nodokïus. VID ðî gada jûnijâ un jûlijâ veica 105 kontroles pasâkumus - pârbaudes, tai skaitâ 56 kontroles pasâkumus daþâdos Rîgas pilsçtas tirgos, 20 pârbaudes Rîgâ nakts tirgû un 29 pârbaudes veiktas citâs Latvijas pilsçtâs un to tirgos. Kontroles pasâkumu laikâ VID konstatçja vairâkus pârkâpumus saistîbâ ar tirdzniecîbas noteikumu neievçroðanu. Pârbauþu laikâ VID inspektori pârbaudîja preèu izcelsmi apliecinoðus dokumentus, preèu pavaddokumentu þurnâlus, tirdzniecîbas vietâ esoðâ elektroniskâ kases aparâta lietoðanas noteikumu ievçroðanu, kâ arî to, vai ar tirdzniecîbas vietâ nodarbinâtajâm personâm ir noslçgtas darba tiesiskâs attiecîbas un ir iesniegtas ziòas VID ne vçlâk kâ vienu dienu pirms persona uzsâk darbu vai vienu stundu pirms darbinieks uzsâk darbu (ja izmanto elektroniskâs deklarçðanas sistçmu). Kopumâ VID 98 gadîjumos jeb 93% no kopumâ veiktajâm pârbaudçm konstatçja daþâdus tirdzniecîbas pârkâpumus. Pârbauþu laikâ tika konstatçts, ka 31 tirdzniecîbas vietâ Rîgas Centrâltirgû un vienâ tirdzniecîbas vietâ nakts tirgû netika uzrâdîti preèu izcelsmes dokumenti. Pârbauþu rezultâtâ minçtajâ periodâ tika pieòemti lçmumi administratîvo pârkâpumu lietâs un konfiscçti 1 538,1 kg dârzeòu, zaïumu un ogu, no tiem: 159,50 kg dârzeòu (7,40 kg sviesta pupiòas, 32,40 kg paprikas, 70,60 kg tomâtu, 6,30 kg baklaþânu, 43,80 kg guríu); 84,55 kg ogu (4,80 kg kazeòu, 10,10 kg melleòu, 63,75 kg upeòu, 35,4 kg vînogu, 1,90 kg zemeòu); 1229,95kg augïu (5,95 kg kivi, 29,40 kg âbolu, 10 kg citronu, 18 kg persiku, 183,80 kg nektarînu, 191 kg plûmju, 360,90 kg aprikoþu, 121,8 kg íirðu, 35,10 kg banânu, 102,60 kg meloòu, 46,30 kg mandarînu, 76,40 kg arbûzu un 80,70 kg bumbieru). Konfiscçtie dârzeòi, augïi, zaïumi un ogas Laikrakstu izdevîgâk Pârliecinies, vai abonçji Vaduguni nodoti Rîgas paðvaldîbas uzòçmumam SIA Rîgas Nacionâlais zooloìiskais dârzs. Lai pârliecinâtos, ka tirgotâjs pârdod paðaudzçtu produkciju, t.i., Latvijâ audzçtus dârzeòus, augïus un ogas, VID darbinieki visos gadîjumos apsekoja pârdevçju lauksaimniecîbas produkcijas audzçðanas vietas, pârliecinâjâs par zemes platîbas izmantoðanu attiecîgâs produkcijas audzçðanai, par piedâvâtâ sortimenta, t.i., puíkâpostu, kabaèu, tomâtu, guríu, diïïu, garðaugu u.c. dârzeòu audzçðanu, kâ arî pârbaudîja, vai ar esoðo darbaspçku iespçjams nodroðinât realizçjamâs produkcijas daudzumu. Veicot pârbaudes un apsekojot augïu un dârzeòu audzçðanas vietas, tika konstatçts, ka lauksaimniecîbas produkcija 33% gadîjumos netiek audzçta pârdevçju norâdîtajâs saimniecîbâs un lauksaimniecîbas produkcijas audzçðanas vietâs. Lîdz ar to konstatçts, ka liela daïa fizisko personu, kuras tirgoja augïus un dârzeòus, tirgoja iepirktu vai ievestu preci. Ðîs fiziskâs personas nav reìistrçjuðâs kâ saimnieciskâs darbîbas veicçjas un darîjumu (pârdoðanas) reìistrçðanai neizmantoja elektroniskos kases aparâtus, kâ to nosaka Latvijas likumdoðana, un neveic attiecîgo nodokïu maksâjumus. abonçt! septembrim un turpmâkajiem mçneðiem?! Redakcijâ var abonçt darba dienâs no plkst lîdz 17.00